Danıştay 2. Daire 2021/14686 Esas 2022/1188 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/14686
Karar No : 2022/1188

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Turizm Organizasyon Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen ...günlü, E:...K:...sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Antalya ili, Serik ilçesi, ...Mahallesi, ...Caddesi, ...Yolu adresinde davacı tarafından restoran olarak işletilen iş yerinin mühürlenerek faaliyetten men edilmesine ilişkin 26/04/2019 günlü işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : .... İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı kararıyla; 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 34/1-g maddesi gereğince, hüküm ve tasarrufu belediyeye ait olan taşınmazların üç yıla kadar olan kiralanmasında belediye encümeni yetkili iken, somut olayda olduğu şekilde taşınmazın kiralanmasına yönelik olarak Serik Belediye Başkanlığı ile davacı şirket arasında düzenlenen işgaliye sözleşmesinin Belediye Başkanı tarafından imzalanmasının, encümene ait olan bir yetkinin belediye başkanı tarafından kullanılması sebebiyle yetki tecavüzünü oluşturduğu, dolayısıyla işlemin (sözleşmenin) hukuka aykırı olduğu, hukuka aykırı olan işlemlerin de idarece geri alınabileceği, geri alma işlemiyle birlikte hukuka aykırı işlemin (sözleşmenin) sanki hiç alınmamış sayılacağı, ayrıca hiç alınmamış sayılan işleme dayalı olarak davacı şirket adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatının geçerliliğinden de söz edilemeyeceği açık olduğundan, davacı şirket tarafından işletilen "..." ünvanlı iş yerinin mühürlenmesine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; istinaf başvurusuna konu kararın usul ve hukuka uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, davalı idare ile 18/03/2019 tarihinde sözleşme imzalandığı, bu sözleşmeyle Boğazkent Mahallesi kıyı kenar çizgisi önünde deniz tarafındaki ... numaralı 6,00 m²'lik alan ve etrafındaki kullanılan alanların davalı idare tarafından davacıya kiralandığı, kira süresinin 18/03/2022 tarihinde sona ereceği, Serik Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğünce ...günlü, ...sayılı yazı gönderilerek 16/04/2019 günlü, Başkanlık Olur'u ile işlemin geri alındığının bildirildiği, kamu gücünün davalı idarece kötüye kullanıldığı, kiracılık ilişkisinin tespiti ve mührün kaldırılarak faaliyete devam edilmesi talebiyle .... Sulh Hukuk Mahkemesine başvuruda bulunulduğu, .... Sulh Hukuk Mahkemesinin ...günlü, E:...sayılı ara kararıyla tahliyenin durdurulması yönündeki talebin kabul edildiği, davalı idarenin, kira sözleşmesini ortadan kaldırma işleminin haksız olduğu, taraflar arasında hukuka uygun ve geçerli bir sözleşmenin bulunduğu, dava konusu restoranın faaliyette bulunabilmesi için gerekli tüm izinlerin ve ruhsatların alındığı, mühürlemeyi gerektirecek hiçbir sebebin bulunmadığı, işyeri açma ve çalışma ruhsatının bizzat dönemin belediye başkanı tarafından imzalandığı ve ruhsatın alınması bakımından herhangi bir usulsüzlüğün söz konusu olmadığı ileri sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 12. maddesinde; "Sıhhî işyeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra (yönetmeliğin 6.maddesinde öngörülen) Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat eder. Başvurunun Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olduğunun tespiti halinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek ilgiliye aynı gün içinde verilir. Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin ruhsatlandırılmasında bu Yönetmeliğin dördüncü kısmında belirtilen süreler geçerlidir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı müracaatı sırasında bu Yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgeler dışında başka herhangi bir belge istenemez ve başvuru formundaki beyana göre ruhsat işlemleri sonuçlandırılır. İlgilinin beyanına göre tanzim edilen ruhsat müktesep hak doğurmaz." düzenlemesi, 13. maddesinde ise; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanunî işlem yapılır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. Ayrıca ilgililerin yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanı varsa haklarında kanunî işlem yapılır.
" hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, bir işletmeye işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi için mevzuatta aranan şartların bulunması gerektiği; beyana dayalı olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildikten sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespit edilmesi halinde bu hususların giderilmesi için on beş günlük süre verileceği ve süre sonunda noksanlık ve aykırılıkların giderilmediğinin tespit edilmesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilerek faaliyetten men edileceği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; dava konusu işyerinin, davalı idare ile usulüne uygun olarak yapılmış bir kira sözleşmesi olmaksızın faaliyet göstermeye başladığı; ayrıca davacı tarafından herhangi bir ruhsat başvurusu yapılmaksızın, başka bir deyişle, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. ve 12. maddelerinde yer alan usuller izlenmeksizin, sadece dönemin belediye başkanının imzası ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlendiği; sonrasında ise, bahse konu hukuka aykırılıkların tespit edilmesi üzerine işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilmeksizin mühürlenerek faaliyetten men edildiği görülmektedir.
Buna göre, yukarıda yer alan Yönetmelik hükümlerinin uygulanabilmesi için, usulüne uygun olarak düzenlenmiş bir işyeri açma ve çalışma ruhsatının bulunması, anılan işyerinin faaliyetten men edilerek mühürlenmesinden önce ise, mevzuatta yer alan usulün izlenerek işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesi gerekmekte iken, açıkça hukuka aykırı olarak düzenlenmiş işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile faaliyet gösteren işyerinin işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmeksizin faaliyetten men edilmesinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, dava konusu işyerine ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin işlemin iptali talebiyle açılan davada, davanın reddi yolunda .... İdare Mahkemesince verilen 18/11/2020 günlü, E:..., K:...sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı kararının, Dairemizin 10/03/2022 günlü, E:2021/16297, K:2022/1187 sayılı kararı ile gerekçeli onanmasına karar verilmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2....Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen ...günlü, E:...K:...sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4.Kullanılmayan ...TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'un 7035 sayılı Kanun ile değişik 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın, ...İdare Mahkemesine gönderilmesine, 10/03/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.