7. Hukuk Dairesi 2015/3263 E. , 2015/4890 K.
"İçtihat Metni"İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı 1992 yılı Ocak ayından 30.11.2010 tarihine kadar davalı şirkette bekçi olarak, tam gün ve kesintisiz çalıştığını, iş akdinin 30.11.2010 tarihinde feshedildiğini ve kıdem ve ihbar tazminatının ödendiğini, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte aylık ücretinin 3.037,00 TL olduğunu ve senede 4 defa 1 aylık tutarında maaş verildiğini, davalı şirketten fazla mesai alacağı bulunduğunu, vardiyalı olarak 07.00-15.00,15.00-23.00,23.00-07.00 saatlerinde çalıştığını çalışmanın haftanın 6 günü devam ettiğini ancak çalışma saatleri dikkate alındığında fazla çalışma doğmuş olmasına rağmen fazla çalışma ücretinin ödenmediğini ayrıca dini ve resmi bayramlarda da aynı şekilde çalıştığını ancak genel tatil ücretlerinin ödenmediğini, şirketin kendisine uzak olması ve saatlerinin uymaması sebebi ile servislerden yararlanamadığını ve kendi olanakları ile işe gittiğini davalı şirketin çok az miktarda yol parası verdiğini paranın yetişmeyen bölümünün kendisi tarafından cebinden karşılandığını ve yol parası yönünden de alacaklı olduğunu belirterek fazla çalışma, net genel tatil ve yol parası ücreti olmak üzere alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı işçinin ulusal bayram ve genel tatillerde çalışma karşılığı ücretlere hak kazanıp kazanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesinde, Kanunun kapsamındaki işyerleri bakımından, ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışma karşılığı olmaksızın o günün ücretinin ödeneceği, tatil yapılmayarak çalışıldığında ise, ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde ise, resmi ve dini bayram günleriyle yılbaşı gününün genel tatil günleri olduğu açıklanmıştır.
Buna göre; genel tatil günleri, 1 Ocak, 23 Nisan, 19 Mayıs, 30 Ağustos günleri ile Arife günü saat 13.00’da başlanan üçbuçuk günlük Ramazan Bayramı ve Arife günü saat 13.00’de başlayan dörtbuçuk günlük Kurban Bayramı günlerinden oluşur. Ulusal bayram günü 28 Ekim saat 13.00 ten itibaren başlayan 29 Ekim günü de devam eden birbuçuk gündür. 2429 sayılı Yasanın, 5892 sayılı Yasayla değişik 2 nci maddesi uyarınca da, 1 Mayıs genel tatil günüdür. İşçinin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışıp çalışmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesiyle kararlaştırabilir
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını iddia eden işçi, bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda yer alan bayram ve genel tatil ücreti ödemesinin yapıldığı varsayılır. Bordroda ilgili bölümünün boş olması ya da bordronun imza taşımaması halinde işçi, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını her türlü delille ispat edebilir.
Ulusal bayram ve genel tatillerde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bununla birlikte, işyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
İmzalı ücret bordrolarından, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından daha fazla çalışıldığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin alacağının bordroda görünenden daha fazla olduğu yönünde bir ihtirazi kaydının bulunması halinde, ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıt taşımaması durumunda dahi, işçinin bordroda yazılı olanın dışında ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının yapıldığını yazılı delille kanıtlaması imkân dahilindedir.
Dairemizce, ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde, hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği kabul edilmektedir. Ancak, ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının taktiri delil niteliğindeki tanık anlatımları yerine, yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir.
Somut olayda davacı dava dilekçesinde ,ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını ancak ücretlerinin ödenmediğini iddia etmiştir. Davalı ise ulusal bayram genel tatil günlerinde çalışıldığını ancak çalışıldığında ödendiğini, bordrolarda genel tatil ve fm2 adı altında 2 kalem ödeme olduğunu, fm2 yazan ödemenin de genel tatil ödemesi olduğunu savunmuştur.
Davacı tanıklarından .... işçilerin dini ve milli bayramlarda da çalıştığını diğer davacı tanığı M.. K.. ise dini ve milli bayramlarda da çalışmaya devam ettiklerini beyan etmiştir.
Davalı tanıkları E.. K.. davacının dini ve milli bayramlar çalışırsa bunun bordroya yansıtıldığını ,iki vardiyanın birlikte çalışması durumunun olmadığını, bayram çalışmaları dışında yapılan fazla mesaileri olmadığını söylemiş diğer davalı tanığı ... ise bayramlarda fazla mesai yapıldığını ancak mesai hesabının nasıl yapıldığını bilmediğini, zamlı mı normal mi ödenir bilmediğini, sair günlerde 8 saati aşan çalışma olmadığını, dini ve milli bayramlarda çalışılmaya devam edildiğini beyan etmiştir.
Mahkemece davacının ulusal bayram günlerinin tamamında ve dini bayramların tamamında çalıştığı kabul edilmiş ve bordrolarda genel tatil ücreti adı altında 1 yevmiye üzerinden ödeme yapıldığından bilirkişi tarafından kalan 1 yevmiye ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı için hesaplanmıştır.
Somut olayda dosyaya sunulan bordrolarda davacı adına tahakkuk ettirilen ‘’FM 2’’ adı altındaki ödemelerin fazla mesai ücret alacağı mı yoksa ulusal bayram ve genel tatillerde yapılan çalışmaların karşılığı mı olarak ödendiği anlaşılamamakta olup mahkemece bir mali müşavir bilirkişi ile işyerinin muhasebe sistemi üzerinde inceleme yaptırılarak işverence sunulan bordrolarda görünen ‘’FM 2’’ adı altındaki ödemelerin ulusal bayram ve genel tatillerde yapılan çalışmalara ilişkin tahakkuklar olup olmadığı araştırılarak eğer bu ödemelerin ulusal bayram ve genel tatil ücreti olduğu anlaşılırsa bu dönemler için davacının ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı olmadığı kabul edilerek karar verilmesi gerekmektedir.
Mahkemece eksik incelemeye dayalı şekilde yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 18.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.