Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/7202 Esas 2022/2154 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... İş Mahkemesi

Dava, davacının davalı şirkete ait tuğla fabrikasında 15.10.1996 - 06.06.2014 tarihleri arasında en son ay 1.400,00-TL net ücret ile çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili ile davalı ... Blok Tuğla Kiremit Fabr. ve Petr. Ürünl. A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili ile davalı ... Blok Tuğla Kiremit Fabr. ve Petr. Ürünl. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1982 Anayasası 142/3 maddesinde “Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.” şeklinde düzenleme mevcuttur.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297/1-c. maddesinde, bir mahkeme hükmünün kapsamının ne şekilde olması gerektiği açıklanmıştır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Hükmün Kapsamı” başlıklı 297. maddesinde :
“(1) Hüküm "Türk Milleti Adına" verilir ve bu ibareden sonra aşağıdaki hususları kapsar:
a)Hükmü veren mahkeme ile hâkim veya hâkimlerin ve zabıt kâtibinin ad ve soyadları ile sicil numaraları, mahkeme çeşitli sıfatlarla görev yapıyorsa hükmün hangi sıfatla verildiğini,
b)Tarafların ve davaya katılanların kimlikleri ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, varsa kanuni temsilci ve vekillerinin ad ve soyadları ile adreslerini,
c)Tarafların iddia ve savunmalarının özetini, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delilleri, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesini, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepleri,
ç)Hüküm sonucu, yargılama giderleri ile taraflardan alınan avansın harcanmayan kısmının iadesi, varsa kanun yolları ve süresini,
d)Hükmün verildiği tarih ve hâkim veya hâkimlerin ve zabıt kâtibinin imzalarını,
e)Gerekçeli kararın yazıldığı tarihi,
(2)Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.” şeklinde düzenleme getirilmiştir.
Yine 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 298. maddesinde de hüküm kısmında iki tarafa yükletilen hak ve borçların tereddüde yer vermeyecek şekilde belirtilmesi zorunluluğu tekrarlanmıştır. HMK’nın “Hükmün yazılması” başlıklı 298. maddesi;
“(1) Hüküm, hükmü veren hâkim, toplu mahkemelerde başkan veya hükme katılmış olan hâkimlerden başkanın seçeceği bir üye tarafından yazılır.
(2) Gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamaz.
(3) Hükümde gerekçesi ile birlikte karşı oya da yer verilir.
(4) Hüküm, hükmü veren hâkim veya hâkimler ile zabıt kâtibi tarafından imzalanır.”
Mahkeme kararı kanunda açıkça belirtilmiş unsurları ihtiva etmeli ve belli bir şekle uygun olarak yazılmalıdır. Kararda bulunması gereken hususlar HMK 297. maddede ayrıntılı olarak tek tek sayılarak gösterilmiştir. Bunun sebebi, kararın açık ve gerekçeli olması, infazı kabil olması ve hukuki dinlenilme hakkının yerine getirilmesidir. 298. maddeye göre de gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamayacaktır.
Kararda yazılması gereken en önemli unsurlardan birisi de hüküm sonucudur. Zira hüküm sonucu, davacının somut talepleri hakkında infaz edilebilecek ve kesin hükme konu olabilecek şekilde kaleme alınmalıdır. Madde 297/2 “hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir”.
Yukarıda yapılan açıklamalar gereğince hükümde taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde, infaza elverişli olarak gösterilmesi zorunludur.
Eldeki dava dosyasında, İlk Derece Mahkemesince “davanın kısmen kabulüne, davacının davalıya ait 41397 sicil numaralı işyerinde 15/10/1996-06/06/2014 tarihleri arasında 862 gün süre ile asgari ücretle Kuruma bildirilmeksizin çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,” şeklinde karar verilmiştir. Mahkemece verilen kararın gerekçe kısmında davacının ihtilaf konusu dönem içerisinde Kuruma eksik bildirilen hizmetleri ay be ay açıkça belirtilmiş ise de, bu hususların kararın sonuç kısmında yer almaması yukarıda anılan Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297. maddesine aykırılık teşkil etmektedir. Öte yandan yapılan hesaplama neticesi, davacı adına 15/10/1996-06/06/2014 tarihleri arasında 901 gün olması gereken eksik hizmet gün sürelerinin sehven 862 gün olarak belirtilmiş olmasının maddi hataya dayandığı kabul edilmiştir.
Ne var ki, bu konuların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: ... İş Mahkemesi’nin 16.10.2018 tarihli, 2016/102 Esas, 2018/344 Karar sayılı kararının 1. numaralı bendinin kaldırılmasına yerine gelmek üzere;
“1-Davacının davalıya ait 41397 sicil numaralı işyerinde 15/10/1996-06/06/2014 tarihleri arasında;
1996/03. döneminde 49 gün,
1997/01. döneminde 31 gün, 1997/02. döneminde 56 gün, 1997/03. döneminde 76 gün olmak üzere 163 gün,
1998/01. döneminde 60 gün, 1998/02. döneminde 43 gün, 1998/03. döneminde 120 gün olmak üzere 223 gün ,
1999/01. döneminde 60 gün, 1999/02. döneminde 18 gün olmak üzere 78 gün ,
2000 yılı içerisinde 05. ayında 14 gün, 06. ayında 24 gün, 07. ayında 30 gün, 08. ayında 24 gün, 09. ayında 11 gün, 10. ayında 12 gün olmak üzere 115 gün,
2001 yılı içerisinde, 05. ayında 14 gün, 06. ayında 24 gün, 07. ayında 30 gün, 08. ayında 26 gün, 09. ayında 12 gün, 10. ayında 12 gün, 11. ayında 7 gün olmak üzere 125 gün,
2006 yılı içerisinde, 09.ayında 15 gün,
2007 yılı içerisinde, 03.ayında 30 gün,
2009 yılı içerisinde, 12.ayında 25 gün,
2010 yılı içerisinde, 03.ayında 9 gün, 04.ayında 12 gün, 05.ayında 14 gün, 08.ayında 14 gün, 09. ayında 8 gün, 10.ayında 7 gün, 11 ayında 8 gün olmak üzere 72 gün,
2014 yılı içerisinde 05. ayında 6 gün olmak üzere toplam 901 gün süre ile asgari ücretle Kuruma bildirilmeksizin çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,” ibarelerinin yazılmasına hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 17/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.