MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, sefer primi ve maaş alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davalı şirketçe müvekkiline açık senet imzalattırıldığını, bunun icraya konulacağı tehdidiyle şirket tarafından istifa dilekçesi alındığını, ibranameyi imzalamasına rağmen alacak ve tazminatlarının ödenmediğini, asgari ücret ve sefer başına 600 ABD doları prim ile çalıştığını iddia ederek; kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti, genel tatil ücreti, fazla çalışma ücreti, sefer primi ve maaş alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının istifa ederek işten ayrıldığını, boş senet imzalattırılmasının söz konusu olmadığını, ibraname imzaladığını ve herhangi bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Bozma İlamı ve Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Yerel Mahkemenin ilk kararı, Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 26/05/2014 tarih ve 2014/4218 Esas, 2014/11389 Karar sayılı ilamıyla “1.Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2.Davacı, davalı şirketce kendisine açık senet imzalattırıldığını, bunun icraya konulacağı tehditiyle şirket tarafından istifa dilekçesi alındığını, ibranameyi imzalamasına rağmen alacak ve tazminatlarının ödenmediğini, asgari ücret ve sefer başına 600 ABD doları prim ile çalıştığını öne sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti, genel tatil ücreti, fazla çalışma ücreti, sefer primi ve işçilik ücreti alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davacının istifa ederek işten ayrıldığını, boş senet imzalattırılmasının söz konusu olmadığını, ibraname imzaladığını ve herhangi bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece davacının kıdemi, davalı tarafca davacıya bir miktar ihbar tazminatı ödenmesi olguları gözönüne alındığında davacının istifa etmeyip, iş akdinin davalı işveren tarafından haksız ve önelsiz feshedildiği, davacının yaptığı iş ve Yargıtay uygulaması dikkate alındığında asgari ücret ve 500 ABD doları sefer prim ücretiyle çalıştığı, davacının pasaport kayıtları ile ulusal bayram genel tatillerde çalışma olgusunu ispatladığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı işçi uluslar arası yük götüren tır şoförü olup, ücreti yönünden taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Tır şoförleri yurt içinde veya yurt dışına sefer yapmak olmak üzere iki şekilde çalışabilirler. Ülke içinde taşımacılık işinde çalışan tır şoförlerinin ücretleri taraflar arasında temel ücret olarak kararlaştırılabileceği gibi, sabit ücrete ilave olarak sefer sayısına ya da katedilen kilometre başına ödenen prim şeklinde gerçekleşebilmektedir.
Uluslararası alanda çalışan tır şoförlerinin ücretleri genelde asgari ücret ve sefere bağlı prim esasına göre belirlenmektedir. Bazı işveren uygulamalarında ise garanti ücret olarak adlandırılan asgari ücret ödenmeyip, sadece sefere bağlı prim ödemesi yapılmaktadır. Bu ihtimalde de tır şoförünün ücreti salt sefer primlerinden oluşur.
Sefer primi, uygulamada harcırah olarak adlandırılmakta ve gidilen ülkeye göre değişkenlik gösterebilmektedir. Sözü edilen sefer primi, yol geçiş ücretleri ve diğer masraflar için verilen, Türkiye’ye dönüşte belge karşılığı kapatılan avanstan farklı olup, tamamen işçiye ödenen ücret niteliğindedir. Yerleşik Yargıtay kararlarında da uluslararası alanda faaliyet gösteren tır şoförlerinin yasal asgari ücretle çalışmayacağı kabul edilmektedir.
Uluslararası taşımacılık işinde çalışan tır şoförünün aylık ücretinin tartışmalı olması durumunda, tarafların ikame ettikleri delillerle kesin bir sonuca ulaşılamaması halinde ilgili işçi ve işveren meslek kuruluşları ile gerektiğinde sendikalardan ücret araştırması yapılmalıdır. İşçinin çalıştığı süre içinde taşıma işini gerçekleştirdiği ülkeler belirtilerek sefer başına ne kadar ücret alabileceği belirlenmeli ve dosya kapsamındaki diğer delillerle birlikte değerlendirmeye tabi tutularak sonuca gidilmelidir.
Mahkemece; yukarıda belirtilen kıstaslar çerçevesinde davacı ile aynı kıdemde ve aynı çalışma dönemi içinde ... - ... arası yük götüren bir tır şoförünün ne kadar ABD doları sefer primi alacağı, ilgili işçi ve işveren meslek kuruluşları ile gerektiğinde sendikalardan araştırılıp dosya kapsamındaki diğer delillerle birlikte değerlendirmeye tabi tutularak sonuca göre karar verilmesi gerekirken emsal ücret araştırması yapmadan karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Yerel mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Gerekçeli kararda dava tarihinin 17/12/2012 yerine 27/10/2014 yazılması, mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
2-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3-Mahkemenin bir önceki kararı, davacı işçinin sefer başına aldığı primin araştırılmasına yönelik olarak bozulmuş olup önceki kararı temyiz eden davalı vekilinin temyiz dilekçesinde yer alan ... 4. İş Mahkemesi’nin 2012/17 Esas, 2013/536 Karar sayılı dosyasından, aynı davalı şirket çalışanı ve davacı ile aynı yere yük götüren emsal nitelikteki şoförün sefer primi ücreti 500,00 USD olarak belirlenmiş olup bu miktar Yargıtay’ın denetiminden geçerek kesinleşmiştir.
Mahkemece emsal ücret araştırması ile birlikte dosyaya girmiş olan bu deliller de önceki bozma kararında değinildiği gibi birlikte değerlendirilip davacının sefer primi ücretinin 500,00 USD olarak kabulü gerekirken, yazılı gerekçe ile 600,00 USD doları olarak kabulü hatalıdır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 08.02.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.