MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : 2. İş Mahkemesi

K A R A R
A) Davacının İstemi :
Davacı, yaptığı vergi borçlanmasına göre Bağ-Kur sigortalılık başlangıç tarihinin 18/08/1987 tarihi olduğunun tespitine ve 01/01/2016 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalının Cevabı :
Davalı Kurum vekili, Kurum tarafından yapılan işlemlerin yasal mevzuata uygun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesinin Kararı ve Gerekçesi :
Mahkemece, “1479 sayılı Yasa"ya 02/08/2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanun ile eklenen geçici 18. Maddesi ile "Bu Kanuna göre sigortalılık niteliğini taşıdıkları halde 04/10/2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların, sigortalılık hak ve mükellefiyetleri 04/10/2000 tarihinden itibaren başlar. Ancak bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olarak tescil edilmiş olanların sigortalılıkları, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içinde kuruma yazılı olarak başvurmaları ve bu sürelere ilişkin olarak 49 ve ek 15. Maddelerine göre hesaplanacak prim borçlarının tamamını, tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde, ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağının yürürlükte olan prim tutarı üzerinden ödemek kaydıyla, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir." hükmü getirilmiştir.
Davacının 28/09/2003 tarihinde kurum kayıtlarına intikal eden giriş bildirgesine istinaden 1479 sayılı Kanun kapsamında kayıt ve tescilinin yapıldığı, 24/09/2003 tarihi itibariyle sigortalılığının başladığı görülmüştür.
Davacı 21/10/2003 tarihli dilekçesi ile, vergi mükellefi olarak 8 yıl 4 ay 10 gün kendi adına bağımsız çalışması bulunduğunu belirterek, 619 sayılı KHK"nın geçici 1. Maddesi gereğince hesaplama yapılarak tarafına bildirilmesini talep etmiştir. Davacıya 3.030 gün için 133.030.014,78 Lira borç tahakkuk ettirildiği, davacının söz konusu borcu ödediği anlaşılmıştır.
18/08/1987-28/12/1995 tarihleri arasında vergi kaydı bulunan ve bu döneme ait prim borçlarını ödeyen davacının, 1479 sayılı Yasa"nın 24. Maddesi gereğince 18/08/1987-28/12/1995 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu sigortalı olarak kabul edilmesi ve sigorta başlangıç tarihinin de 18/08/1987 olarak esas alınması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacının 18/08/1987-28/12/1995 tarihleri arasında, 8 yıl 5 ay vergi borçlanması, 24/09/2003-31/10/2011 tarihleri arasında 8 yıl 1 ay 7 gün, 02/03/2012-31/05/2012 tarihleri arasında 3 ay ve 01/05/2013-31/05/2013 tarihleri arasında 1 ay olmak üzere toplam 16 yıl 10 ay 7 gün (6067 gün) Bağ-Kur çalışması bulunmaktadır. 270 gün askerlik borçlanması yaptığı göz önüne alındığında, sigortalılık başlangıcının 18/11/1986 tarihi kabul edilerek yaşlılık aylığının bu tarihe göre hesaplanması gerekir. Davacının 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-a kapsamında 270 gün askerlik borçlanması, 2011 yılında 60 gün, 2012 yılında 269 gün, 2013 yılında 326 gün, 2014 yılında 356 gün ve 2015 yılında 335 gün olmak üzere toplam 1.616 gün çalışması olup, Bağ-Kur hizmet süresi ile toplandığında, toplam 7.683 gün çalışması olduğu, son 1.346 günlük çalışmasının 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-a maddesi kapsamında kaldığı, 506 sayılı Yasa"nın geçici 81 maddesi göz önüne alındığında, 23/05/2002 tarihi itibariyle 25 yıl sigortalılık süresi ve 49 yaşını doldurması, en az 5.300 gün yaşlılık, malullük, ölüm sigortası primi ödemesi koşuluyla yaşlılık aylığından yararlanabileceği, davacının 29/12/2015 tarihinde tahsis talebinde bulunduğu göz önüne alındığında, 29 yıl sigortalılık süresinin olduğu, 13/08/1965 doğumlu olması nedeniyle tahsis talebi itibariyle 50 yaşını aştığı, dolayısıyla 29/12/2015 tarihini takip eden, 01/01/2016 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazanacağı kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm tesisi mahkememizce uygun görülmüştür.” gerekçesiyle “Davanın kabulü ile davacının sigorta başlangıç tarihinin 18/08/1987 olduğunun ve 01/01/2016 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine,” karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
Davalı Kurum vekili, davacının 18/08/1987-28/12/1995 tarihleri arası yaptığı vergi borçlanmasının prim ödeme gün sayısına ilave edildiğini, 18/08/1987 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak sayılmasının mümkün olmadığını, davacının yaşlılık aylığı bağlanması talebinin reddedilmesi işleminin doğru olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
E) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararı ve Gerekçesi :
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, “Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; Davacının 28.09.2003 tarihinde Kurum"a intikal eden giriş bildirgesine istinaden 24.09.2003 tarihi itibariyle sigortalılığının başlatıldığı, davacının 18.08.1987-28.12.1995 tarihleri arası vergi kaydı bulunan dönemi borçlanma talebinde bulunduğu,süresinde borçlanma bedelini ödediği,davacının vergi kaydının başlangıç tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği,davacının askerlik borçlanması yaptığı 270 gün sigortalılık başlangıç tarihinden geriye götürüldüğünde sigortalılık başlangıç tarihinin 18.11.1986 tarihi olacağı, 506 sayılı Yasa"nın 81/B maddesi uyarınca 25 yıllık sigortalılık süresi,49 yaş ve 5300 prim gününü doldurması gerektiği,davacının tahsis talep tarihi itibariyle 29 yıl sigortalılık süresini doldurduğu,50 yaşını ikmal ettiği ve 7683 prim günü olduğu, tahsis talep tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığı,ilk derece mahkemesi tarafından verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu,istinaf isteminin yerinde olmadığı kanaati ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle “Davalının istinaf isteminin reddine” karar verilmiştir.
F) Temyiz :
Davalı Kurum vekili, davacının yaptığı vergi borçlanmasının prim ödeme gün sayısına ilave edildiğini, 18/08/1987 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak sayılmasının mümkün olmadığını, Kurum tarafından yapılan işlemlerde hata bulunmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 18/08/1987-28/12/1995 ve 24/09/2003-17/06/2013 tarihleri arasında vergi mükellefiyetinin bulunduğu, 28/09/2003 tarihinde Kurum kayıtlarına intikal eden giriş bildirgesine göre 24/09/2003 tarihi itibariyle tescilinin yapıldığı, 21/10/2003 tarihinde vergi borçlanması talebinde bulunduğu ve 18/08/1987-28/12/1995 tarihleri arasındaki 3030 gün için bedelini ödeyerek vergi borçlanması yaptığı, 24/09/2003-31/10/2011, 02/03/2012-31/05/2012 ve 01/05/2013-31/05/2013 tarihleri arasında Bağ-Kur sigortalısı olduğu, 01/11/2011-28/12/2015 tarihleri arasında 1347 gün 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığının bulunduğu, 04/06/1985-04/12/1986 tarihleri arasındaki 270 günlük askerlik süresini borçlandığı, 29/12/2015 tarihli tahsis başvurusunun Kurum tarafından sigortalılık başlangıç tarihinin 24/07/1994 tarihi olduğu ve yaşlılık aylığı şartlarının oluşmadığı belirtilerek reddedildiği anlaşılmaktadır.
1.4.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasanın 24. maddesinde zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 20.4.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasanın 24. maddesi değiştirilecek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olması şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22.3.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 2.8.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının bir arada bulunması yeterli görülmüştür.
1479 sayılı Yasa"ya 4956 sayılı Yasa ile eklenen Geçici 18. maddesinde; bu Kanuna göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde 04.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetlerinin 04.10.2000 tarihinden itibaren başlayacağı, ancak bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olarak tescil edilmiş olanların sigortalılıklarının, bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde kuruma yazılı olarak başvurmaları ve 20.4.1982-4.10.2000 tarihleri arasındaki vergi kayıtlarını belgelemek ve belgelenen bu sürelere ilişkin olarak prim borçlarının tamamını tebliğ tarihinden itibaren 1 yıl içinde ödemek kaydıyla bu sürelerin sigortalılık süresi olarak değerlendirileceği bildirilmiştir.
4956 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 02/08/2003 tarihine kadar tescilleri, prim ödemeleri veya tescil başvuruları yoksa aynı tarihten sonra sadece aynı yasa ile 1479 sayılı Yasaya eklenen geçici 18. maddeye göre vergide kayıtlı olan süreleri için borçlanma haklarını kullanarak sigortalılık süresi elde edebilirler. Geçmişe yönelik hizmetlerini tespit ettiremezler. 02/08/2003 tarihinden önceki tarihte Kuruma tescil edilmiş, giriş bildirgesi vermiş veya bir şekilde kendi adına tescil isteği yerine geçecek şekilde prim ödemiş olan ve 1479 sayılı Yasa kapsamında kendi adına veya hesabına bağımsız çalışanlar, 20/04/1982 tarihinden itibaren vergi kaydına dayalı olarak, 22/03/1985 tarihinden itibaren de esnaf sicili veya meslek kuruluşu kayıtlarına dayalı olarak sigortalılıklarının tespitini isteyebilirler.
Somut olayda, davacı 1479 sayılı Yasaya 4956 sayılı Yasa ile eklenen Geçici 18. madde kapsamında vergi borçlanması yaparak Bağ-Kur sigortalılığı kapsamında 3030 prim ödeme gün sayısı kazanmış olup ayrıca 270 gün de askerlik borçlanması yapmıştır. Davacının yaptığı bu borçlanma sürelerinin prim gün sayısına dahil edilmesi ve sigortalılığının başladığı 24/09/2003 tarihinden borçlanma gün sayısı kadar geriye gidilerek sigortalılık başlangıç tarihinin tespit edilmesi gerekmektedir. Buna göre de, davacının sigortalılık başlangıç tarihi 24/07/1994 tarihi olduğundan 506 sayılı Yasanın geçici 81. maddesine göre tahsis talep tarihinde 25 yıl sigortalılık süresi ile 5750 prim gün sayısını tamamlaması ve ayrıca 55 yaşını bitirmiş olması gerektiği ancak davacının bu koşulları sağlayamadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazlarının kabul edilmesi ve temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı ORTADAN KALDIRILMASI, ilk derece mahkemesinin kararının BOZULMASI gerekmiştir.
H) Sonuç :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 22/11/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.