Danıştay 6. Daire 2021/8463 Esas 2022/2998 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/8463
Karar No : 2022/2998

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...İşletme İnşaat Turizm Yatırım Nakliyat Gıda İçecek Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının iptale ilişkin kısmının; temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Antalya İli, Aksu İlçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapılar yapıldığından bahisle, söz konusu yapıların ruhsatlandırılması için 30 gün süre verilmesine, verilen süre içerisinde yapıların ruhsatlandırılmadığı takdirde 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca işlem yapılmasına, yine verilen süre sonunda yapıların ruhsatlandırılmaması durumunda aynı Kanun'un 42. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca 2.718,00-TL para cezası verilmesine ve aynı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 240.553,00-TL para cezası verilmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı Aksu Belediye Encümeni kararının toplam 243.271,00-TL para cezası verilmesine ilişkin kısmının, iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu işlemin 22.909,41-TL'lik kısmının iptali, 220.361,59-TL'lik kısmı yönünden ise davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının, Danıştay Altıncı Dairesinin 11/03/2020 tarih ve E:2019/4715, K:2020/3617 sayılı kararıyla, 837,57 m2 aquapark, 752,91 m² havuz, 231,02 m2 dükkan ve 23 m2 güvenlik kulübesi nedeniyle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca belirlenen temel para cezaları ile aynı fıkranın (c) bendinin 3., 5. ve 8. alt bentleri uyarınca artırım uygulanarak verilen 199.253,99-TL para cezasına ilişkin kısmının onanması; 837,57 m2 aquapark, 752,91 m² havuz, 231,02 m2 dükkan ve 23 m2 güvenlik kulübesi nedeniyle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca toplam 22.139,33-TL artırım uygulanmasına ilişkin kısımlarının; 718,56 m2 teras alanı (11.734,08-TL) ve 454,32 m2 betonarme bahçe duvarı (7.245,60-TL) nedeniyle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca verilen toplam 19.159,68-TL para cezasına ilişkin kısımların ve söz konusu yapıların verilen süre sonunda ruhsatlandırılmaması durumunda aynı Kanun'un 42. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca verileceği bildirilen 2.718,00TL'lik para cezasına ilişkin kısımlarının ise bozulması üzerine, İdare Mahkemesince, bozma kararına uyularak, dava konusu edilen ... tarih ve ... sayılı Aksu Belediye Encümeni kararının ruhsatsız olarak 837,57 m2 aquapark, 752,91 m² havuz, 231,02 m2 dükkan ve 23 m2 güvenlik kulübesi yapıldığından bahisle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca toplam 22.139,33-TL (10.481,70-TL + 10.237,79-TL + 1.382,30-TL + 37,54-TL = 22.139,33-TL) artırım uygulanmasına ilişkin kısmının iptali; ruhsatsız olarak 718,56 m2 teras alanı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 11.734,08-TL para cezası verilmesine ilişkin kısmının 1.173,41 TL'lik kısmının iptali, 10.560,67 TL'lik kısmı yönünden ise davanın reddi; 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca 2.718,00-TL para cezası verilmesine ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu yapıların Maliye Hazinesinin hissedarı olduğu taşınmaz üzerinde yapıldığı, bu nedenle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca yapılan artırımların hukuka uygun olduğu: öte yandan bahçe duvarının da dikey yönde yapı niteliğinde olduğu, bu nedenle bahçe duvarı nedeniyle verilen para cezasının yapı alanı dikkate alınarak hesaplanmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, dolayısıyla İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısımlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısımlarında hukuka aykırılık bulunmadığı, bu nedenle davalının temyiz isteminin reddedilmesi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının temyiz edilen iptale ilişkin kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Antalya İli, Aksu İlçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız olarak 837,57 m2 aquapark, 752,91 m² havuz, 231,02 m2 dükkan, 718,56 m2 teras alanı, 454,32 m2 betonarme bahçe duvarı, 23 m2 güvenlik kulübesi yapıldığı hususu 30/04/2014 tarihli yapı tatil tutanağı ile tespit edilmiştir.
Anılan tutanak esas alınarak, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 240.553,00-TL para cezası verilmesine, tespite konu yapıların ruhsatlandırılması için 30 gün süre verilmesine, verilen süre içerisinde yapıların ruhsatlandırılmadığı takdirde 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca işlem yapılmasına, yine verilen süre sonunda yapıların ruhsatlandırılmaması durumunda aynı Kanun'un 42. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca 2.718,00-TL para cezası verilmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı Aksu Belediye Encümeni kararı tesis edilmiştir.
Bunun üzerine, Aksu Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararının 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları uyarınca toplam 243.271,00-TL para cezası verilmesine ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde, yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerinde belirtilen artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı belirtilmiş olup, söz konusu (c) bendinde ise artırım sebepleri sayılmış, bu artırım sebepleri uyarınca tespit edilen miktarların (a) ve (b) bentlerinde belirtilen şekilde tespit edilen para cezalarının miktarına göre ayrı ayrı hesap edilerek ilave olunacağı, para cezalarına konu olan alanın hesaplanmasında, aykırılıktan etkilenen alanın dikkate alınacağı düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının ...tarih ve ...sayılı Aksu Belediye Encümeni kararının ruhsatsız olarak 837,57 m2 aquapark, 752,91 m² havuz, 231,02 m2 dükkan ve 23 m2 güvenlik kulübesi yapıldığından bahisle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca toplam 22.139,33-TL (10.481,70-TL + 10.237,79-TL + 1.382,30-TL + 37,54-TL = 22.139,33-TL) artırım uygulanmasına ilişkin kısmı ile ruhsatsız olarak 718,56 m2 teras alanı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca verilen 11.734,08-TL para cezasının 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca 1.173,41-TL artırım uygulanmasına ilişkin kısmının iptal edilmesine ilişkin kısımları hakkında;
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyize konu İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
Kararın; 454,32 m2 betonarme bahçe duvarı nedeniyle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 7.245,60-TL para cezası verilmesine ilişkin kısmına gelince;
Usul hukukunun en temel ilkelerinden biri olan "taleple bağlılık ilkesi" uyarınca, idari yargı mercilerinde açılan davalarda; Mahkemelerin, davacının istemi ile bağlı olduğu ve istemi genişletecek veya daraltacak biçimde karar veremeyeceği açıktır.
Uyuşmazlıkta; İdare Mahkemesince bozma kararına uyularak verilen kararda, davacı tarafından iptali istenilen encümen kararının "454,32 m2 betonarme bahçe duvarı nedeniyle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 7.245,60-TL para cezası verilmesine ilişkin kısmı" ile ilgili olarak , bozma gerekçesinde belirtilen gerekçeler doğrultusunda inceleme yapıldığı; buna karşın belirtilen kısım hakkında hüküm kurulmamış olduğu anlaşıldığından; temyize konu kararın bu kısmı hakkında, eksik hüküm kurulmuş olması sebebiyle hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen davanın reddi, kısmen dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyiz edilen iptale ilişkin kısmının ONANMASINA, 454,32 m2 betonarme bahçe duvarı nedeniyle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ...-TL para cezası verilmesine ilişkin kısmının ise BOZULMASINA
3. Bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 14/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.