Esas No: 2021/3896
Karar No: 2022/5372
Karar Tarihi: 21.11.2022
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/3896 Esas 2022/5372 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Mahkeme, bir hizmet sözleşmesi uyarınca eksik ödenen iş bedeli için yapılan takibe karşı işverenin yaptığı itirazın kısmen kabulüne, rücuen tazminat ve teminat mektubu iadesi davalarının kabulüne karar vermiştir. Ancak, temyiz eden tarafın harç yatırmadığı veya eksik yatırdığı anlaşılmıştır. Bu nedenle, temyiz dilekçelerinin harca tabi olduğu ve eksik harçların tamamlanmadan işlemlerin yapılamayacağı belirtilerek, harç yatırılması için taraf avukatına muhtıra çıkarılmasına ve temyiz eden tarafın eksik temyiz harçlarını tamamlayarak belgelemesi veya tamamlamaması durumunda dosyanın tekrar yerel mahkemeye gönderilmesi gerektiği kararına varılmıştır. Kanunlar ise, harçların maktu veya nispi olmak üzere iki çeşidi olduğunu ve harca tabi işlerde nispi harçların hüküm altına alınan değerler üzerinden alındığını, eksik harçların tamamlanmadan işlemlerin yapılamayacağını düzenlemektedir. Bu kapsamda Harçlar Kanunu'nun 16/1 ve 32. maddeleri hükümleri gereğince hareket edilmesi gerekmektedir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
KARAR
Asıl dava, taraflar arasındaki hizmet sözleşmesinden kaynaklanan eksik ödenen iş bedeline ilişkin yapılan takibe karşı itirazın iptali, birleşen davalar 2016/832 ve 2016/834 Esas numaralı davalar rücuen tazminat, birleşen 2016/544 Esas numaralı dava ise teminat mektubunun iadesi davasıdır.
Mahkemece asıl ve birleşen 2016/832 ve 2016/834 Esas sayılı davaların kısmen kabulüne, birleşen 2016/544 Esas sayılı davanın kabulüne dair verilen karar, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz dilekçesinin verilme usulü HUMK'nın 434. maddesinde açıklanmış olup, buna göre harca tabi ise temyiz dilekçesinin temyiz defterine kayıt ettirilip, temyiz harcının yatırılmış olması gerekmektedir. Temyiz defterine kayıt ettirilip, harcı alınmayan temyiz dilekçeleri bakımından çözüm getiren 21.05.1985 gün, 1984/5 Esas, 1985/1 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında harca tabi olmasına rağmen hesap edilip ilgilisinden alınmadan temyiz defterine kaydedilen temyiz dilekçeleri hakkında da HUMK'nın 434/3. maddesinde öngörülen eksik harç ödenmesi ile ilgili işlemin kıyasen uygulanması ve bu durumda temyiz isteminin, temyiz defterine kaydedildiği tarihte yapılmış sayılması gerektiği açıklanmıştır.
Karar ve ilam harcı, maktu ve nispi olmak üzere iki çeşittir. (492 sayılı Kanun m.15,21). Bu anlamda davanın maktu veya nispi harca tabi olup olmaması, kural olarak dava konusunun para ile değerlendirilebilir olup olmamasına göre değişmektedir. Nispi harç, konusu belli bir değerle (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden tarifedeki belli nisbete göre alınan harçtır (1 sayılı Tarife, madde III/1-a). Maktu harç ise, konusu belli bir değerle tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır (1 sayılı Tarife, madde III/2-a). Harçlar Kanunu'nun 16/1. maddesinde değer ölçüsüne göre harca tabi işlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerlerin esas alınacağı öngörülmüştür. Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi gereğince eksik harç tamamlanmadan müteakip işlemler yapılamaz.
Somut olayda, asıl ve birleşen davalar 2016/832 ve 2016/834 Esas sayılı davanın kısmen kabulüne, 2016/544 Esas sayılı davanın kabulüne ilişkin verilen kararı, asıl ve birleşen dava 2016/544 Esas sayılı dava davalısı-birleşen davalar 2016/832 ve 2016/834 Esas sayılı davanın davacısı işsahibi ... Otobüsleri vekili tüm davalar yönünden temyiz ettiği halde sadece tek bir maktu harç yatırmıştır. Oysa temyiz dilekçesinin süresinde temyiz kaydı yapılmış ise de, asıl davada itirazın iptali talebinin 51.907,62 TL üzerinden kısmen kabulüne kararı verildiği anlaşılmakla bu değer üzerinden nispi temyiz harcı yatırılması, birleşen davalar 2016/832 ve 2016/834 numaralı davaların davacısı olmasına rağmen tek maktu harç yatırdığı oysa ki iki tane maktu harç yatırılması, birleşen 2016/544 Esas sayılı davanın davalısı olarak kabul edilen değer 260.900,00TL üzerinden nispi harç yatırılması gerekmektedir. Hükmü temyiz eden asıl dava davalı vekili tarafından harcı yatırılmayan asıl ve birleşen davalar yönünden anılan harçları yatırması için vekile HUMK'nın 434/3. maddesi uyarınca muhtıra çıkarılması, sonucuna göre gerektiğinde aynı hüküm uyarınca mahkemece bir karar verilmesi, harcı yatan dava yönünden dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinin, temyiz kaydı yapılmış ise de hükmü temyiz eden asıl davada davalı tarafça toplamda 5.341,96 TL eksik nispi temyiz karar harcı ve maktu harcın tamamlanması gerekmektedir. Hükmü temyiz eden asıl dava davalı vekilince anılan eksik temyiz harçları yatırılmışsa buna ilişkin belgenin eklenmesi, yatırılmamışsa; yatırması için HUMK'un 434/3. maddesi uyarınca anılan vekile muhtıra çıkarılması sonucuna göre gerektiğinde dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi ya da aynı madde uyarınca mahkemece bir karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine geri çevrilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın yerel mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 21.11.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.
