Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2013/4847 Esas 2013/6146 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı belediyede 23.07.1990-13.04.2012 tarihleri arasında uzun bir zamandan beri çalıştığını, müvekkiline gönderilen ihtarname ile emekliliği geldiğini ve emeklilik için başvurmasını aksi takdirde iş sözleşmesinin feshedileceğinin bildirildiğini, müvekkilinin iş sözleşmesinin haklı gerekçe gösterilmeden feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının işe iade talebinin haksız olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece emekliliğin tek başına geçerli bir fesih sebebi olmadığı işveren tarafından işçinin yaşlılık sebebi ile yetersizliğinin kanıtlanması gerektiği bu hususta davalı tarafından bir delil ibraz edilmediği, davacının iş sözleşmesi feshedilirken feshin son çare olması ilkesine uygun hareket edilmediği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içerisinde mevcut Diski Genel Müdürlüğü ile Genel İş Sendikası arasında yapılan Toplu İş Sözleşmesinin işten çıkarma başlıklı bölümünün 21/2-2. maddesi, “işyerinde taşeronlaştırma ve özelleştirmeye yönelik olmayan ve taraflarca kabul edilebilecek bir tenkisat sebebi ortaya çıktığında işçiler şu sıra izlenerek işten çıkarılırlar: a) Kendi isteği ile ayrılacak olanlar, b) Sosyal Güvenlik Kurumu"ndan emekliliğe hak kazanmış olanlar...” hükmünü içermektedir.
Davacının iş sözleşmesinin feshine ilişkin bildirimde fesih sebebi; "Belediye Kanunu"nun" Norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49. maddesinden "belediyenin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu Bulunacak miktarın %30"unu aşamaz. Nüfusu 10.000"in altında olan belediyelerde bu oran %40 olarak uygulanır. Yıl içerisinde aylık ve ücretlerde beklenmedikk bir artışın meydana gelmesi sonucunda personel giderlerinin söz konusu oranları aşması durumunda cari yıl ve izleyen yıllarda personel giderleri bu oranların altına ininceye kadar yeni personel alımı yapılamaz. Yeni personel alımı sebebiyle bu oranın aşılması sebebiyle oluşacak kamu zararı zararın oluştuğu tarihten itibaren hesaplanacak kanuni faiziyle birlikte belediye başkanından tahsil edilir. Personelin her türlü alacakları zamanında ve öncelikle ödenir" şeklindedir. Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve hukuki gerekçelerle iş bu tebligatın elinize ulaştığı tarihten itibaren altı iş günü içinde idareye başvurmanız halinde tüm haklarınız derhal ödenecek ve emekli edileceksiniz. Aksi takdirde 4857 sayılı İş Kanunu"nun ilgili hükümlerine göre altı iş günü geçtikten sonra iş aktiniz fesh edileceği......” şeklinde belirtilmiştir.
İş sözleşmesinin feshine ilişkin bildirimin içeriğine göre davacının iş sözleşmesinin işyerinde oluşan personel fazlalılığı ve bunun sonucu olarak personel giderlerinin kanunda öngörülen limitleri aşması sebebiyle toplu iş sözleşmesinin 21/2-2 maddesinde öngörülen kurala dayanılarak feshedilmiştir. Mahkemece emekliye hak kazanmanın fesih için geçerli sebep oluşturmayacağı ve davacının işinde yetersizliğinin kanıtlanmadığı ve feshin son çare olması ilkesine uyulmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmişse de, Dairemizin yerleşik uygulaması işyeri personel yönetmelikleri ya da toplu iş sözleşmelerinde yaşlılık aylığına (emekliye hak kazanma) hali genel ve objektif olarak uygulandığı taktirde fesih için geçerli sebep oluşturacağı yolundadır. Mahkemece davalı işverenin emekliliğe hak kazananların iş sözleşmelerinin feshinde genel ve objektif olarak davranıp davranmadığı yönünde araştırma ve inceleme yapılmış değildir. Davalı işverenin toplu iş sözleşmesi hükmüne de dayanarak emekliliğe hak kazananlar yönünden objektif ve tutarlı davranıp davranmadığı, emekliliğe hak kazananların işten çıkarılıp çıkartılmadığı araştırılıp somut olarak belirlenmesi gerekirse bu konuda uzman bilirkişiden işyeri kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırılarak rapor alınması ve böylece uygulamanın genel ve objektif olup olmadığı açıklığa kavuşturulup ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 25.03.2013 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.