3. Hukuk Dairesi 2021/2093 E. , 2021/3946 K.
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı ...l Eğitim ve Yurt Hizmetleri Tic. A.Ş. aralarındaki alacak davasına dair Konya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 09/10/2019 tarihli ve 2019/519E.-2019/639K. sayılı hükmün onanması hakkında Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesince verilen 10/12/2020 tarihli ve 2020/6438E.-2020/7645K. sayılı ilama karşı davacı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı ..., 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu gereğince faaliyette bulunan davalı ... Özel Eğitim Okuluna ilişkin ... müfettişlerince yapılan inceleme neticesi davalının ücretsiz öğrenciler için almış olduğu 34.547,04 TL’nin geri ödenmesi gerektiğinin rapor edildiğini, kurumun bu bedel kadar zararının oluştuğunu belirterek 34.547,04 TL’nin borcun doğduğu 31/03/2008 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece verilen davanın kabulü ile 34.547,04 TL’nin 31/03/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine dair ilk kararın Yargıtay (kapatılan) 13.Hukuk Dairesinin 2017/2669 esas 2018/10432 karar sayılı ilamıyla idari yargıda idari işlemin iptaline karar verildiği göz önünde bulundurularak bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulması üzerine mahkemece bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 10/12/2020 gün ve 2020/6438 esas 2020/7645 karar sayılı kararıyla onanmış bu sefer davacı tarafından kararın düzeltilmesi talep edilmiştir.
Davacı Bakanlık, 5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 35.maddesiyle 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Yasaya eklenen Ek-3 maddesinde görme, ortopedik, işitme, dil-konuşma, ses bozukluğu, zihinsel ve ruhsal özürlü çocuklardan özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam etmeleri uygun görülenlerin eğitim giderlerinin her yıl bütçe uygulama talimatında belirlenen miktarının Milli Eğitim Bakanlığınca bütçesine konulacak ödenekten ödeneceği hükmü ve bu doğrultuda imzalanan protokol hükümleri gereği davalı şirkete ait özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine ödenen 34.547,04 TL"nin davalının 5580 sayılı Kanuna göre %3 özürlü öğrenci okutma yükümlülüğü bulunmasına rağmen ücretsiz öğrenci okutmaması nedeniyle iadesini talep etmektedir. Bu miktarın doğrudan tahsil usulü ile davalının istihkaklarından kesilmesi üzerine davalı tarafından idare mahkemesine başvurularak işlemin iptali talep edilmiş, Yargıtay (kapatılan) 13.Hukuk Dairesinin 2017/2669 esas 2018/10432 karar sayılı ilamıyla idari işlemin idare mahkemesince iptaline karar verildiğinin değerlendirilmesi gerektiğinden bahsedilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak idare mahkemesinin 34.547,04 TL nin geri istenilmesine ilişkin 23.01.2009 tarih 1091 sayılı işlemin iptaline karar verilmiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmiş ise de, Konya 1.İdare Mahkemesinin 2013/1260 esas 2013/1393 sayılı bahse konu kararında "...davacı şirkete ait eğitim kurumunda öğrenim gören ve ücretsiz öğrenci kontenjanında yer alan öğrencilerle ilgili ödemelerde usulsüzlük yapıldığı iddiasının araştırılmasına yönelik olarak hazırlanan 03.12.2008 tarih ve 8971/169,66 sayılı inceleme ve soruşturma raporunda yersiz ödemelerin eğitim kurumu tarafından 09.04.2008 tarih ve 120/70 sayılı yazısıyla kabul edilerek ödeneceğinin taahhüt edilmesi nedeniyle konunun inceleme safhasında bırakıldığı söz konusu iddiayla ilgili bilgi ve belgeye dayalı araştırmanın yapılmadığı ve somut bir öneri getirilmediği görülmektedir. Davacı şirkete ait eğitim kurumunda öğrenim gören ve ücretsiz öğrenci kontenjanında yer alan öğrencilerle ilgili ödemelerde usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla ilgili olarak yürütülen soruşturmada somut bilgi ve belgeler ışığında gerekli araştırma yapılmak suretiyle konunun aydınlatılması ve bu doğrultuda hesaplamalar yapılarak mali yönden teklifte bulunması gerekmekteyken salt eğitim kurumu müdürünün taahhüdüne dayanılarak tesis olunan işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır..." gerekçesiyle idari işlemin iptaline karar verildiği görülmektedir. Kararda yersiz ödendiği iddia edilen miktarın iadesi talebinin haklı olup olmadığı yönünde bir kanaate varılmamış, bakanlıkça yürütülen soruşturmanın inceleme safhasında bırakılarak somut bilgi ve belgeler ışığında yeterli inceleme ve hesaplama yapılmaması sadece müdürün taahhüdüne dayanılması nedeniyle işlemin hukuka uygun olmadığından bahsedilmiştir. Öyleyse idare mahkemesi kararı davaya konu alacağın olmadığına ilişkin bir tespit içermeyip idari işlemin idare hukuku kurallarına uygun olarak verilmemiş olması sebebiyle iptal edilmiş olması tek başına hükme esas alınamaz.
Şu halde mahkemece, içinde Sayıştay uzman denetçisi de bulunan 3 kişilik bir bilirkişi heyetinden davacının yaptığı eğitim ödemelerinin yersiz olup olmadığı hakkında rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebi ise de kararın zuhulen onandığı anlaşılmakla dairemizin 2020/6438-7645 sayılı onama ilamının kaldırılmasına ilk derece mahkemesi kararının açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının karar düzeltme isteğinin kabulüne dairemizin 10/12/2020 gün ve 2020/6438-7645 sayılı onama ilamının kaldırılmasına, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, 12/04/2021 günü oy birliğiyle karar verildi.