Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2008/7887 Esas 2008/10489 Karar Sayılı İlamı

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
TTK.nun 702. hükmü gereğince, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi  hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılır. Çizilmiş cirolar, bu hususta yazılmamış hükmündedir.Somut olayda gözlendiği gibi hamiline düzenlenen çekte ilk ciranta ...... Ticaret Ltd.Şti. olup, çek arka yüzünün incelenmesinde bu kişi tarafından bankaya ibraza verildiği görülmektedir. İbrazdan sonra ise takip alacaklısı A. Ç."a çek hamili tarafından yapılmış bir ciro bulunmamaktadır. Hamile yazılı bir çekin bankaya ibrazından sonra ciro edilmeksizin başkasına elden devri  olanaksızdır. İbraz işleminden sonra alacaklının çekte hak sahibi olabilmesi için TTK.nun 705. madde uyarınca alacağın temliki sonucunu doğuran bir cironun bulunması şarttır. Protesto ve ibraz süresinin geçmesinden sonraki ciro TTK.nun 705. madde hükmü gereğince alacağın temliki hükümlerine tabidir. Bu nedenle hamiline düzenlenen çekte dahi, bu sürenin geçmesinden sonra yapılacak ciro, TTK.nun 703. maddesinin aksine temlik ve teşhis fonksiyonu da görmektedir. Aksinin düşünülmesi protestodan ve ibrazdan sonra cirosuz devre imkan tanındığı takdirde alacağın temliki hükümlerinin kimlere uygulanacağı hususu ve ispat konusu gerçek bir sorun olarak ortaya çıkar. Bu nedenledir ki, hamiline yazılı bir çekin protesto ve ibraz sürelerinin  geçmesinden sonra teslimle değil ancak alacağın temliki veya aynı sonucu doğuran ciro ile devir edilebileceğinin kabulü gerekir.Takip dayanağı çekte ibrazdan sonraki cironun takip alacaklısı A. Ç."a ait  olduğu tereddüde yer vermeyecek biçimde görüldüğünden mahkemece İİK.nun 170/a. maddesi gereğince takibin iptaline karar vermek gerekirken reddi isabetsizdir.
SONUÇ  : Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İ.İ.K. 366 ve H.U.M.K.’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 16.05.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.