Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, davacı vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacağının tahsiline ilişkin olup, mahkemece davanın kabulü ile 700.000,00 TL"nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı iş sahibinden tahsiline dair verilen hüküm davacı ve davalı vekillerince temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık mülga 818 sayılı BK"nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir.
Davacı vekili, davalı Üniversite bünyesinde bulunan çeşitli fakülte, yüksekokul, idari hizmet binası ve sosyal tesislerin imalat, tadilat işlerini ihaleli veya ihalesiz olarak yaptığını, 2008 yılına kadar olan hak ediş bedellerinin ödenmesinde bir sorun yaşamadığını, ancak dava dilekçesinde ayrıntılı olarak belirtilen birtakım iş bedellerinin muhtelif gerekçelerle ve rektör değişikliği nedeniyle ödenmediğini, müvekkili şirketin 31.12.2009 tarihi itibariyle davalıdan 2.129.651,67 TL alacağı bulunduğunu, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 700.000,00 TL"nin ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili ise, kamu kuruluşu olan Üniversitenin yapılacak iş ve hizmetlerde İhale Kanunu hükümlerine bağlı olduğunu, söz konusu yasa hükümlerine uyulmaksızın mal ve hizmet almalarının mümkün olmadığını, davacı şirketin 2009 yılı içerisinde çeşitli işler yaptığını, karşılığında da düzenlediği faturalardaki bedeli aldığını, bunun dışında davacının imalâtına ilişkin idare nezdinde bilgi ve belge bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece uyuşmazlığın BK"nın 410. maddesinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiği, davalı Üniversite nezdinde bulunan kayıtlara göre söz konusu işlerin ihale mevzuatına uygun olmaksızın ve sözleşme yapılmaksızın davacıya yaptırıldığının anlaşıldığı, ancak imalâtın değerinin serbest piyasa rayiçlerine göre belirlenmesinin gerektiği, davalı kurum kayıtlarında yer alan metrajları aşmamak üzere davacı tarafça gösterilen ve keşiften belirlenen miktara göre davacının yaptığı imâlat tutarının 1.459.233,37 TL olup, taleple bağlılık kuralı uyarınca 700.000,00 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme yeterli olmayıp, bu nedenle alınan bilirkişi raporunun hükme dayanak yapılması doğru değildir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın Borçlar Kanununun 410 ve devamı maddelerinde öngörülen vekaletsiz iş görme hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi yönünde mahkemenin kabulü doğrudur. Ne var ki, araştırmanın yeterli olduğu söylenemez. İhalenin Yasanın aradığı yönteme göre yapılmaması halinde BK"nın 413/1. maddesinde öngörüldüğü şekilde vekaletsiz iş görmede zaruri veya faydalı bütün masrafların iş görene ödenmesi gerekir. Anılan Yasa maddesi uyarınca yüklenicinin bu maddeden yararlanabilmesi için iş sahibinin çıkarına uygun davranması gereklidir. Dairemizin yerleşik uygulamaları da bu yöndedir (Örneğin; 28.4.1987 tarih ve 2332 esas, 1848 karar, 26.11.1990 tarih ve 2016 esas ve 5062 karar, 28.9.1995 tarih ve 2185 esas, 5109 karar sayılı kararları). Davacı yüklenicinin Üniversitenin muhtelif binalarının tadilat işlerini ihale ile aldığı ve tamamladığı da dosya kapsamıyla anlaşılmaktadır. Ancak, ihaleyle alınan işler ile ihalesiz yapılan işlerin karşılaştırması yapılmamış ve davalı Üniversitenin çalışanı ..."ın bilgisayar kayıtlarında belirtilen ve dava konusu işe ait olduğu iddia edilen yeşil defter ve kayıtlar dikkate alınarak rapor hazırlanmış ve hükme dayanak yapılmıştır. Eksik araştırmayla karar verilemez. Bu durumda mahkemece yapılacak iş, davacının ihaleyle yaptığı tüm işlerle ilgili araştırma yapmak, sözleşmeler kapsamında yaptığı imalât ile eldeki davaya konu imalâtları HMK"nın 266 ve devamı maddelerinde öngörülen usulde oluşturulacak bilirkişi kurulu aracılığıyla mahallinde keşif yapılmak suretiyle değerlendirme yapmak, fazla imalât varsa BK"nın 413. maddesi uyarınca yapıldığı yıl piyasa fiyatlarıyla bedeli hesaplattırılmak ve taraf itirazları var ise, bu itirazlar üzerinde durmak ve sonucuna göre hüküm kurmaktan ibarettir. Eksik araştırmayla ve karşılaştırma yapmadan verilen karar hatalı olmuştur. Bu nedenlerle karar bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, kararın her iki taraf yararına BOZULMASINA, 1.100,00 "er TL duruşma vekillik ücretinin taraflardan karşılıklı olarak alınarak Yargıtaydaki duruşmada vekille temsil olunan diğer tarafa verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 20.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.