Esas No: 2021/12309
Karar No: 2022/2642
Karar Tarihi: 28.02.2022
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/12309 Esas 2022/2642 Karar Sayılı İlamı
10. Hukuk Dairesi 2021/12309 E. , 2022/2642 K."İçtihat Metni"
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2019/1833-2021/1592
İlk Derece
Mahkemesi : ... 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı ve feri müdahil Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, feri müdahil Kurum ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, davacının 01/09/2015 ile 01/11/2016 tarihleri arasında davalı işveren nezdinde geçen hizmetinin tespitini talep etmiştir.
II- CEVAP:
Davalı işveren vekili, yapılan işin niteliğinin inşaat işi olması nedeniyle kesintisiz çalışmanın olmadığını, davacının 01/04/2016 da kalp ameliyatı olduğundan bu tarihten sonra çalışmasının mümkün olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne, davacının 1187518 sicil nolu işyerinde 01/09/2015-01/11/2016 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı ve kesintisiz olarak 427 gün çalıştığı, bu çalışmasının 25 gününün bildirildiği, 402 gününün bildirilmediğinin tespitine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının davalı işverene ait işyerindeki çalışmalarının bir kısmının bildirildiği, bildirimsiz bırakılan dönemde de davacının sürekli çalıştığının dinlenen tüm tanıklar tarafından doğrulandığı, dinlenen tanıkların bir kısmının komşu işyeri tanığı bir kısmının ise bordro tanığı olduğu, beyanlarının hükme esas alınmasında bir isabetsizlik görülmediği,davalı taraf davacının kalp ameliyatı geçirdiğini ifade etmiş ise de dinlenen tanıkların anlatımına göre davacının ameliyat olduğu dönemde yıllık izin kullandığı ve ameliyat sonrası daha hafif işlerde çalıştırıldığı, işverenin davacının başka dönem yıllık izin kullandığını iddia etmediği gibi bunu çağrıştıracak herhangi bir delil de ortaya koymadığı gerekçesi ile davalı işveren vekili ve fer'i müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı yasanın 353/1-b.1 hükmü gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Feri müdahil Kurum vekili, sadece tanık anlatımlarına dayalı olarak ispatın mümkün olmadığını belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
Davalı işveren vekili, inşaatların sürekli çalışmayı gerektirecek kapasite ve büyüklükte olmadığını, davacının açık kalp ameliyatı geçirdiğini ve bu tarihten sonra çalışması bulunmadığını belirterek temyiz etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava hizmet tespiti istemine ilişkin olup, davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 86/9. maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki dosyada, davacının 02/02/2016-01/04/2016 ve 08/04/2016-09/04/2016 tarihleri arasındaki hizmetinin sosyal güvenlik destek primi kapsamında Kuruma bildirildiği, bir kısım bordro tanıkları tarafından davacının kesintisiz çalıştığı, ancak bir ara kalp rahatsızlığı nedeniyle ameliyat olarak işe ara verdiğinin, davalı bordro tanığınca ise bu tarihten sonra işe gelmediğinin belirtildiği,davacının hastalığı sebebiyle işe ara verdiği dönemin araştırılmadığı anlaşılmaktadır.
Davacının tanık beyanlarında ifade edilen şekilde açık kalp ameliyatı geçirip geçirmediği ile ilgili hastane kayıtları araştırılıp, hastanede tedavi gördüğü, raporlu olduğu süreler tespit edilmeli,davacının bu tarihten sonra çalışmasına engel olup olmadığı araştırılarak sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, yazılı şekilde eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı ve feri müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 28/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.