Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/8453 Esas 2022/2754 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının davalı ...'e ait çiftlikte 01.01.1998 tarihinden iş kazası geçirerek çalışamaz hale geldiği 14.01.2016 tarihine kadar havyan bakıcısı ve çiftlik işçisi olarak sigortasız çalıştırıldığını, sonrasında davacının tarım işçisi olarak gösterilerek tarım sigortalısı yapıldığını, ancak bu durumu iş kazası geçirdikten sonra öğrendiğini, ... İş Mahkemesinde açılan iş kazasının tespiti istemli davanın derdest olduğunu ileri sürerek, davacının davalı yanında kesintisiz ve sürekli olarak asgari ücret ile 01/01/1998-14/01/2016 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının 2000’li yılların başlarında tavsiye üzerine davalı ...'in çiftliğinde işe başlatıldığını, kendisine kiralanan arazileri ekip biçerek hayatını idame ettirmesi hususunda davacıya yardımda bulunulduğunu, davacı ile davalı arasında hizmet akdine dayalı hukuki bir ilişkinin bulunmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Feri müdahil SGK vekili cevap dilekçesinde özetle, davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, yapılan yargılama sonunda, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince davacının davasının reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı herhangi bir yön bulunmadığından, davacı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davacı vekili, iş kazası tespiti istemli açılan davada yapılan keşif sırasında davalının verdiği beyanında, davacının yanında çalıştığını kabul ettiğini, davacının şikayeti üzerine davalı hakkında taksirle yaralamaya neden olma suçundan ceza davası açıldığını belirterek, eksik inceleme ile verilen kararın, temyiz incelemesi sonucu bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
İnceleme konusu eldeki davada davacı, davalıya ait çiftlik işyerinde 01.01.1998-14.01.2016 tarihleri arasında kesintisiz ve sürekli olarak hizmet akdine tabi çalışmalarının tespiti istemiş, mahkemece ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK.'nun 166'ncı (Mülga HUMK. nun 45'inci) maddesine göre ayrı ayrı açılmış davaların aralarında bağlantı bulunmaları halinde birleştirilerek bakılabilmesi mümkün olup, davaların birleştirilmesi sadece birleştirilen davaların yargılama safhalarının müşterek cereyan etmesi sonucunu doğurur. Başka bir anlatımla, birleştirmeye konu davalar bağımsız kimliklerini korurlar.
Davaların birleştirilmesi ve ayrılmasına ilişkin hükümler, HMK'nın 166. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup, amacı usul ekonomisine hizmet etmek ve aynı konuda çelişkili kararlar verilmesini önlemektir. Anılan Yasanın 166/2. maddesine göre; " Davalar, ayrı yargı çevrelerinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış ise bağlantı sebebiyle birleştirme ikinci davanın açıldığı mahkemeden talep edilebilir. Birinci davanın açıldığı mahkeme, talebin kabulü ile davaların birleştirilmesine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren, bununla bağlıdır. "Birleştirmenin koşulu olan “bağlantı” da, aynı yasanın 166/4. maddesinde, "Davaların aynı veya birbirine benzer sebeplerden doğması ya da biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması durumunda, bağlantı var sayılır." olarak tanımlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, talep edilen hizmet süresi içerisinde davacının iş kazası geçirdiği, ... 2. İş Mahkemesinin 2016/193 Es. sayılı dosyasında bu hususta açılan davanın derdest olduğu, işbu dava ile iş kazası tespiti istemli dava arasında hukuki ve fiili irtibat olduğu, biri hakkında verilecek kararın diğerini etkileyeceği, aralarında bağlantı mevcut olduğu anlaşıldığından, gerek yargılamanın daha sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ve gerekse çelişkili kararlar verilmesini önlemek açısından, davaların birlikte görülmesi ve delillerin birlikte değerlendirilmesi zorunludur. O halde sözü edilen davaların birleştirilmesi ve hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda birleştirme kararı verilerek yargılama yapılmalı ve elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine ilişkin kararı kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 01/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.