Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/11844 Esas 2022/2787 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi :Samsun 3. İş Mahkemesi



Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine dair verilen karara karşı davalı ... ve fer’i müdahil Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ... ve fer’i müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu. Temyiz konusu hükme ilişkin dava, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Geçici 3. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hâllerden hiçbirine uymadığından, temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasına ilişkin isteğin reddine karar verildikten sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, 01.04.2011 ile 15.09.2016 tarihleri arasına tenis antrenörü ve spor malzemeleri satış elemanı olarak çalışmalaırnın tespitini ve davalı dernek üzerinden gösterilen sürelerin ise diğer davalı ... üzerinden gösterilmesine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP:
Davalı ..., müvekkilinin 1998 yılından 2014 yılına kadar Samsun Tenis Klubü’nde hizmet akdine istinaden antrenör olarak çalıştığını, 2014 yılından itibaren de Gençlik ve Spor Hizmetleri İl Müdürlüğü’ne antrenör olarak girdiğini, müvekkilinin 01.01.1998-22.02.2010 tarihleri arasında Samsun Tenis İhtisas Klübü’nde çalışmasına rağmen sigorta kayıtlarına yansıtılmadığını, asıl davalının tenis kulübü olduğunu 2014 yılında Samsun Tenis Kulübü ile yaptığı hizmet sözleşmesi çerçevesinde antrenör olarak işe girdiğini ve çalışmaya başladığını; kendisinin de çalıştığını beyan etmiştir.
Davalı dernek tüzelkişiliği; diğer davalının derneğe ait kortlarda tenis dersleri verdiğini, bu dersler karşılığı öğrencilerinden alınan ücretin diğre davlıya ait olduğunu, davacının, diğer davalının yanında işçi işveren ilişkisi şeklindeki bir bağlılıkla tamamen onun emir ve talimatları doğrultusunda çalıştığını, bu çalışmanın 2011 yılından, ...ın kulüple ilişkisinin kesildiği 2016 yılına kadar devam ettiğini beyan etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince, davanın Samsun Tenis Kulübü yönünden davanın reddine,
...yönünden davanın kısmen kabulü ile; davacının davalı ...'a ait işyerinde 01/04/2011-03/11/2013 ve 23/11/2014-10/02/2015 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak asgari ücretle, ayda 30 gün üzerinden çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,davacının hizmet dökümünde görülen Samsun Tenis Kulübü Derneği işveren kaydının terkin talebinin reddine,dair karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince,davalı ...ve fer’i müdahil Kurumun; istinaf başvurularının HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ...ve fer’i müdahil kurum, davanın reddine dair karar verilmesi gerektiğinden bahisle; temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Eldeki davada ,Samsun Tenis İhtisas Klubü Derneği’nin ...işyeri sicil numarası üzerinden 26.05.2009 tarihinde kapsama alındığı ; davacının bu işyeri sicil numarası nezdinde 11.02.2015 ile 2018/ 9.ay dahil tenis eğitmeni olarak bildiriminin olduğu; keza aynı şekilde davacının bünyesinde çalıştığını iddia ettiği ,diğer davalı ...’ın 23.02.2010 ile 24.03.2013 tarih aralığında ...işyeri sicil numarası üzerinden bildiriminin olduğu; dosya kapsamında beyanlarına başvurulan bordro tanığı olarak ifadeleri alınan kişilerin aynı şekilde dernek bünyesinde ...sicil numarası üzerinden bildirimlerinin olduğu anlaşılmaktadır.
Eldeki dava dosyası içeriğine göre; kendisine husumet yöneltilen, işveren olduğu iddia edilen davalı ...’ın, davacının nezdinde hizmetinin geçtiğini iddia ettiği dönemde, derneğin işçisi olarak gözükmesi, öte yandan tanıkların da dernek üzerinden bildirimlerinin olması ; kaldı ki davacının da ...sicilli dernekten 11.02.2015 ile 2018/9 dahil dönemde bildirimlerinin olması nazara alındığında; burada hizmetin hangi işveren nezdinde geçtiği önem arz etmektedir.
Bu kapsamda, anılan dönemde davalı ...’ın dernek çalışanı olarak dernek kapsamında bildiriminin olması karşısında; ve de beyanlarda geçen davalı ...’e ait 1133491 sicilli spor kıyafeti satış mahiyetli işyerinin ise; kapsama alınış tarihi 11.07.2015 tarihi olduğuna göre davalı ...’in işveren olarak kabulü isabetsiz görülmekl; işverenin diğer davalı dernek olarak kabul edilmek suretiyle sonuca gidilmesi gerekmektedir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme sonucu,yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ...ve fer’i müdahil Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak; İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine, 02.03.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.