Danıştay 9. Daire 2019/2140 Esas 2022/888 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/2140
Karar No : 2022/888

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı-…
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olan davacı adına, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla, müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen … tarih ve …-…, …-… sayılı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun Tasdik ve Tasdikten Doğan Sorumluluk başlıklı 12. maddesinin (10.9.2014 tarihinde 6552 Sayılı Kanunun 107. maddesi ile değişen) 5. fıkrasında "Yeminli mali müşavirlerin tasdikten doğan mali sorumlulukları ile disiplin sorumlulukları ayrı ayrı müstakil bir rapor ile tespit edilir. Bu kapsamda yeminli mali müşavir hakkında sorumluluk raporu yazılabilmesi için yeminli mali müşavirin yazılı savunması istenir. Savunma isteme yazısının tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde savunma yapılmaması durumunda ilgili yeminli mali müşavir savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Bu Kanun hükümlerine göre meslek icra edenlerin vergi kanunları ve diğer kanunlardaki sorumlulukları saklıdır." hükmünün yer aldığı, davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı görüş ve öneri raporunda, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti hakkında düzenlenen … tarih … sayılı vergi tekniği raporuna atıfla, görüş ve öneri raporu düzenlenirken …'in davet üzerine … Vergi Müfettişliği bürosuna geldiği, 31/01/2014 tarihinde konu ile ilgili sözlü sorulara verdiği cevaplara değinildiği, ancak bunun dışında davacıdan yukarıda alıntılanan 3568 sayılı Kanun hükmü uyarınca usulüne uygun savunma alınmadığı görüldüğünden, davacıdan, hakkındaki isnatlar bildirilerek sorumluluk raporuna esas teşkil etmek üzere süresi içinde savunmasının istenmesi gerekirken, hangi suç ile isnad edildiğini öğrenme ve bu duruma göre savunma yapma hakkı elinden alınan ve işlem tesis edilmesine dayanak teşkil ettiği açık olan davacı beyanlarının davalı idarece kanunda düzenlenen usule uyulmadan alındığı anlaşıldığından davanın kabulüne, ödeme emirlerinin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ve 21/01/1990 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulan Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin birlikte değerlendirilmesinden, sorumluluk raporu düzenlenebilmesi için yeminli mali müşavirin yazılı savunmasının alınacağı açık olmakla birlikte yasa metninde, serbest muhasebeci ve mali müşavirler hakkında sorumluluk raporu düzenlenmesi ve buna ilişkin olarak savunma alınması yolunda bir hükmün yer almaması nedeniyle Vergi Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı, diğer yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesine göre mükellefin beyannamelerini imzalayan muhasebecilerin sorumluluğunun, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını oluşturan belgelere uygun olmamasından doğan, bir başka ifadeyle defter kayıt ve belgeler ile beyannamelerin birbirleriyle tutarsız olmasından kaynaklanan bir sorumluluk olduğu, dava konusu ödeme emirleri içeriği kamu alacaklarının gerçek bir ticari faaliyete dayanmadığı saptanan sahte faturalardan kaynaklanması ve davacı tarafından söz konusu kayıtların dayanağı belgelerin, sahte olduğu yönündeki tereddütlerine rağmen defter kayıtlarına geçirilerek beyannamelere dahil edilmesi karşısında, sahte belgeleri bilerek kayıtlara geçirdiği anlaşılan davacı adına müşterek ve müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen ödeme emirlerinde yasaya ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile Vergi Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'nin düzenlediği faturaların sahte olduğunu bildiği yönünde beyanda bulunmadığı, sadece bu konuda tereddüt yaşadığını beyan ettiği, faturaların sahteliğini tespit edebilecek bir konumda olmadığı, mahkemenin yerindelik denetimi yaptığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Daire kararında belirtilen gerekçeler ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olan davacı adına, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla, müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen … tarih ve …-…, …-… sayılı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İLGİLİ MEVZUAT:
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 1. maddesinde kanunun amacı, işletmelerde faaliyetlerin ve işlemlerin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde işleyişini sağlamak, faaliyet sonuçlarını ilgili mevzuat çerçevesinde denetlemeye, değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmi mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde sunmak olarak belirlenmiştir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin sorumluluklarını belirleyen 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesinde ise, meslek mensuplarının, imzaladıkları beyannamelerde veya düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, ceza, gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacağı düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıdaki düzenlemelerin değerlendirilmesinden, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin sadece imzaladıkları beyannamelerde veya düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, ceza, gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulabilecekleri anlaşılmaktadır.
Davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı görüş ve öneri raporunun incelenmesinden, Konak Vergi Dairesi mükellefi olan davacının muhasebecilik faaliyetinde bulunduğu, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporunda, söz konusu şirketin gerçek bir faaliyetinin olmadığı, komisyon karşılığı sahte belge düzenlediği, kuruluş tarihinden itibaren düzenlediği faturaların tamamının sahte olduğu sonucuna varıldığı, davacının, anılan şirkete, 2012/Temmuz-2013/Ocak dönemlerinde mali müşavirlik hizmeti verdiği, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda ifadesine başvurulan davacının, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti’nin yetkililerini çok iyi tanımadığı, hatırladığı kadarıyla şirket ortaklarının … ve … olduğu, beyanname verdiği dönemler için defter tutma ve diğer muhasebe hizmetlerinin kendisi tarafından verildiği, söz konusu şirketle bir yıllık sözleşme yaptıkları, sözleşme suretinin vergi dairesi müdürlüğüne verildiği, kendisinin daha çok … ile muhattap olduğu, mükellefin evraklarının kendisine gelmediği, şirket adresinde muhasebesinin tutulduğu, gittiği adresi şu an hatırlamadığı, bildiği kadarıyla o adresten de şirketin taşındığı, kendisinin ayda iki defa uğrayıp gerekli kontrolleri yapıp beyanname ve bildirimleri düzenlediği, bir süre sonra şirketin arkasında … ve … adlı şahısların olduğunu öğrendiği, daha önceden başka firmalardan bu şahısların sahte fatura işi yaptıklarını, üçüncü şahıslar adına şirket kurup çalıştırdıklarını bildiği, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti’nin arkasında bu şahıslar olduğunu öğrenince hizmet vermeyi bıraktığı, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti’nin faaliyet konusunun bildiği kadarıyla hurda metal ticareti olduğu, iş yerlerini fiilen gördüğü, 200 m2’lik iki katlı bir yer olduğu, üst katın büro alt katın depo olarak kullanıldığı, mükellefin katma değer vergisi beyanlarının çok yüksek olması ve firmanın arkasında olan şahısları öğrenmesi sonucu firma hakkında tereddüte düştüğü, muhasebeyi şirketin iş yerinde tuttuğu için kendisinde defter belge bulunmadığı şeklinde beyanda bulunduğu, davacının, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti’nin sahte fatura düzenleme faaliyeti nedeniyle ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak 2012/Temmuz-Aralık ve 2013/Ocak dönemleri için asıl borçlu şirket adına salınan vergi ve cezalardan müteselsilen sorumlu olduğu tespitlerine yer verildiği anlaşılmaktadır.
Öncelikle, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti’ne 2012/Temmuz-2013/Ocak dönemlerinde muhasebecilik hizmeti verdiği ve anılan şirket adına 2012/Temmuz-Aralık ve 2013/Ocak dönemleri için salınacak vergi ve cezalardan müteselsilen sorumlu olduğu belirtilen ve 2012/Temmuz-Eylül, Ekim-Aralık, Ocak-Aralık, 2013/Ocak-Mart, Ocak-Aralık dönemlerine ilişkin kurumlar vergisi ve geçici vergiye ilişkin beyannamelerin verileceği tarihte anılan şirkete muhasebe ve mali müşavirlik hizmeti vermeyen davacı adına, 2012/Temmuz-Eylül, Ekim-Aralık, Ocak-Aralık, 2013/Ocak-Mart, Ocak-Aralık dönemlerine ilişkin vergi, ceza ve gecikme faizinin tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve …, …, …, … ve … sayılı ödeme emirlerinde, bu nedenle hukuka uyarlık bulunmaktadır.
Diğer yandan, davacının, hakkında düzenlenen görüş ve öneri raporunda yer alan "mükellefin katma değer vergisi beyanlarının çok yüksek olması ve firmanın arkasında olan şahısları öğrenmesi sonucu firma hakkında tereddüte düştüğü, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti’nin arkasında … ve … adlı şahısların olduğunu öğrenmesi sonucu şirkete hizmet vermeyi bıraktığı" yolundaki ifadesinden sahte olduğu ileri sürülen faturaları kayıt ve beyanlara bilerek geçirdiği sonucuna varılamayacağı gibi davacı hakkında 2013 sayılı Kanun'un mükerrer 227. maddesinin aradığı anlamda, beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmadığı yolunda bir tespit de yapılmadığından davacı adına, … İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Deri Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti’ne muhasebecilik hizmeti verdiği dönemleri kapsayan vergi, ceza ve gecikme faizinin tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve …, …, …-… sayılı ödeme emirlerinde, bu nedenle yasal isabet bulunmamaktadır.
Bu durumda, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın kabulü gerekirken, dava konusu ödeme emirleri içeriği kamu alacaklarının gerçek bir ticari faaliyete dayanmadığı saptanan sahte faturalardan kaynaklanması ve davacı tarafından söz konusu kayıtların dayanağı belgelerin, sahte olduğu yönündeki tereddütlerine rağmen defter kayıtlarına geçirilerek beyannamelere dahil edilmesi karşısında, sahte belgeleri bilerek kayıtlara geçirdiği anlaşılan davacı adına müşterek ve müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen ödeme emirlerinde yasaya ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile Vergi Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra, davanın reddine karar veren Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 16/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.