Danıştay 8. Daire 2018/3182 Esas 2022/1700 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3182
Karar No : 2022/1700

TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVACI) ...Yabancı Dil Özel Eğitim Hizmetleri Danışmanlık Yay. San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

2-(DAVALILAR)
1- ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

2- ...Valiliği
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...gün ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, davacı şirkete ait ...Dil Kursu'nun süresiz olarak kapatılmasına ilişkin Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...-...sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nün terör örgütü ile bağlantılı olduğu tespit edilen kurumların tespiti amacıyla Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne yazı yazıldığı, bu yazı üzerine Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünce araştırma ve incelemelerin başlatıldığı, Adana, Ceyhan ve Kozan Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından yapılan soruşturmalar neticesinde ...Dil Kursu'nun faaliyetlerinin FETO/PDY terör örgütü ile bağlantısının tespit edildiği, bunun üzerine Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı işlemi ile terör örgütü ile bağlantısı tespit edilen öğretim kurumu hakkında 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 'Genel Amaçlar' başlıklı ikinci maddesine aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle süresiz kapatma kararı alındığı anlaşılmakla, gerek Adana, Ceyhan ve Kozan Cumhuriyet Başsavcılıklarının yapmış olduğu soruşturmalar gerekse Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünce yapılan araştırmalar neticesinde terör örgütü ile bağlantısı olduğu tespit edilen kurum hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...gün ve E:..., K:...sayılı kararıyla; 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca davacı şirketin ticari sicil kaydının resen terkin edildiği, dava konusu işlemin ise yalnız kapatılan şirketin menfaatine ilişkin olduğu, 2577 sayılı Kanunun "Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik" başlıklı 26. maddesinin 2. fıkrasında; "Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." düzenlemesine yer verildiği, "yalnız öleni ilgilendiren" ibaresinin lafzından gerçek kişiler için bir kural getirildiği anlaşılmakta ise de; bu hükmün tüzel kişiliği haiz olan ve kapatılmakla bu niteliğine son verilen davacı hakkında tesis edilen işleme ilişkin olarak kıyasen uygulanması gerektiğinden bahisle istinaf başvurusunun bu yönden kabulüne, istinafa konu kararın kaldırılmasına, dilekçenin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 670 sayılı KHK uyarınca kapatıldığı için res'en Türkiye Ticaret Sicili Gazete'sinde ticaret sicil kayıtlarının terkin edildiği, dolayısıyla kapatılma işleminin iptali istemiyle açılan davanın esasının incelenerek bir karar verilmesi gerektiği; davalı Adana Valiliğince Mahkemenin işin esası hakkında verdiği ret kararının hukuka uygun olduğu; davalı Milli Eğitim Bakanlığı'nca temyize konu Kararın vekalet ücretine hükmemdilmemesine ilişkin kısmının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, davacı şirkete ait ...Dil Kursu'nun süresiz olarak kapatılmasına ilişkin Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı işleminin iptali istenilmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda, "derdestlik" ilk itirazlar arasında değil, dava şartlarını düzenleyen 114. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinde "Aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olmaması" hükmüne yer verilmek suretiyle doğrudan dava açma şartları arasında sayılmış; Kanun'un 115. maddesinde de, mahkemenin, dava şartı noksanlığını tespit etmesi halinde davayı usulden reddedeceği kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda "derdestlik" müessesesi düzenlenmemiş ve Kanun'un 31. maddesinde, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ve onun yerine çıkarılan Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun derdestlik ile ilgili maddelerine atıfta bulunulmamış olmakla birlikte, tarafları ve konusu aynı olan bir davanın daha önce aynı veya başka bir mahkemede açıldığı ve görülmekte olduğunun saptanması halinde, usul hukukunun temel kavramlarından olan derdestlik müessesesinin temelinde yatan, ilk davanın aynısı olan ikinci davanın açılmasında davacının hukuki yararı bulunmadığı olgusundan hareketle, ikinci davanın derdestlik nedeniyle incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta,; davacı şirkete ati ...Dil Kursu'nun süresiz olarak kapatılmasına ilişkin Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı işleminin 25/07/2016 tarihinde kurum müdürü F.Ş.'ye tebliğ edildiği, anılan işlemin iptali istemiyle 21/09/20216 tarihinde kayıtlara giren dilekçeyle .... İdare Mahkemesi'nin E:...esasına kayıtlı davanın açıldığı görülmektedir.
Yine, 21/09/2016 tarihinde Mahkeme kayıtlarına giren dilekçeyle açılan ...İdare Mahkemesi esasına kayıtlı E:...nolu dosyada; davacı tarafından, şirkete ait Özel ... Dil Kursu'nun süresiz olarak kapatılmasına ilişkin Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı işlemin iptalinin istenildiği görüldüğünden; bakılmakta olan iş bu davanın derdestlik nedeniyle hukuken incelenme olanağı bulunmamaktadır.
Öte yandan; davalı idarece vekalet ücreti yönünden temyize konu kararın bozulması istenilmekte ise de, bozma kararı üzerine Mahkemece yeniden karar verileceği dikkate alındığında bu aşamada bu istem yönünden ayrıca bir hüküm kurulmamıştır.
Bu itibarla; uyuşmazlıkta bulunan derdestlik nedeniyle hüküm kurulması gerekmekte iken; 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesi uyarınca dilekçenin iptali yolunda verilen kararda hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...gün ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3 Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.