Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2015/3816 Esas 2016/535 Karar Sayılı İlamı

19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2015/3816
Karar No: 2016/535
Karar Tarihi: ..........

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2015/3816 Esas 2016/535 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Dava, çekin teminat olarak verildiği ve bedelsiz olduğu halde davalı tarafından doldurularak takibe konulduğu için borçlu olunmadığının tespiti istemiyle açılmıştır. Davalı, çekin borç karşılığında alındığını ve teminat çeki olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkeme, dava konusu çekin teminat çeki olduğuna ve davalının çek miktarı kadar malı davacıya teslim etmediğine karar vererek davanın kabulüne hükmetmiştir. Ancak, davacının çekin avans olarak ve teminat amacıyla verildiğini yazılı delille ispatlaması gerektiğine ve Mahkemece bu yönler gözetilmeksizin somut olay bakımından ispat külfetinin tayininde yanılgıya düşülerek hüküm kurulduğuna hükmeden Yargıtay 19. Hukuk Dairesi, hükmün davalı yararına bozulmasına karar vermiştir. Kararda, çekin bir ödeme vasıtası olduğu ve BK 182 (TBK 207/2) maddesi uyarınca satış sözleşmesinde satıcı ve alıcının borçlarını aynı anda ifa ettikleri yönünde yasal bir karine getirildiği belirtilmiştir.
Kanun Maddeleri: Borçlar Kanunu (BK) 182, Türk Borçlar Kanunu (TBK) 207/2.

19. Hukuk Dairesi 2015/3816 E. , 2016/535 K.
"İçtihat Metni"

TARİHİ : 03/12/2014
NUMARASI : 2010/473-2014/590
DAVACI : H.. Ç.. vek.Av. F......A.....
DAVALI : A.. A.. vek.Av. F.. S..

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün taraf vekillerince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı vek.Av. M...... A.... O......gelmiş, diğer taraftan kimse gelmemiş olduğundan, onun yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-

Dava, davalı tarafından takibe konulan çekin davalıya teminaten ve boş olarak verildiği, bedelsiz olmasına rağmen davalı tarafından doldurularak takibe konulduğundan bahisle çek nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davalı vekili, çekin davacıdan borcu karşılığında alındığını, teminat çeki olmadığını bildirerek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre, dava konusu çekin teminat çeki olduğu, davalının, çek miktarı kadar malı davacıya teslim ettiğini ispatlayamadığı gerekçeleriyle davanın kabulüne, davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacı, dava konusu çekin ileride teslim edilecek mallara karşılık avans olarak verildiğini iddia etmiş, davalı ise iddianın aksine, davacıya teslim edilen mallara karşılık çekin alındığını savunmuştur.
Kural olarak, çek bir ödeme vasıtası olup, mevcut bir borcun tediyesine yönelik olarak verildiğinin kabulü gerekir. Öte yandan, BK 182 (TBK 207/2) maddesi uyarınca satış sözleşmesinde satıcı ve alıcının borçlarını aynı anda ifa ettikleri yönünde yasal karine getirilmiştir. Karinenin aksini iddia eden davacı, çekin avans olarak ve teminat amacıyla verildiğini yazılı delille ispatlamak zorundadır. Mahkemece bu yönler gözetilmeksizin somut olay bakımından ispat külfetinin tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen.........-TL. duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, peşin harçların istek halinde iadesine, ........... gününde oybirliğiyle karar verildi.