Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1100 Esas 2022/860 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1100
Karar No : 2022/860

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Üretim ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 06/11/2019 tarih ve E:2014/3607, K:2019/7506 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Mülga Orman ve Su İşleri Bakanlığınca yürürlüğe konulan 03/03/2014 tarih ve 2014/1 sayılı Genelge'nin.5. maddesinin (b) fıkrasının yedinci bendinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 06/11/2019 tarih ve E:2014/3607, K:2019/7506 sayılı kararıyla;
2014/1 sayılı Genelge'nin 5. maddesinde, başvuruların değerlendirmeye alınmayacağı sahalar başlığı altında, enerji ve madencilik faaliyetlerine ilişkin müracaatların değerlendirmeye alınmayacağı alanların düzenlendiği, maddenin dava konusu (b) fıkrasında rüzgar enerji santralleri ve RES ölçüm direği müracaatlarının değerlendirmeye alınmayacağı ve kapasite artışına izin verilmeyeceği alanlar sayılarak, sulak alanlarda ve sulak alanı çevreleyen 2,5 km'lik Tedbir Bölgelerinde başvuruların değerlendirmeye alınmayacağının düzenlendiği,
Konuyla ilgili mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın (Mülga Orman ve Su İşleri Bakanlığı), ormanların korunması, geliştirilmesi, işletilmesi, ıslahı ve bakımı, çölleşme ve erozyonla mücadele, tabiatın korunmasına yönelik politikalar geliştirmek; korunan alanların tespiti, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, sulak alanlar ve biyolojik çeşitlilik ile av ve yaban hayatının korunması, su kaynaklarının korunması, yaban hayatı ve kara av kaynakları ile orman içi su kaynakları, dere, göl, gölet ve sulak alanların ve hassas bölgelerin korunması, uluslararası koruma sözleşmeleri ile belirlenen yörelerdeki koruma ve kullanma esaslarını belirlemek; uluslararası sözleşmeler ile koruma altına alınan bitki ve hayvan türleri ile alanların korunması konusunda tedbirler almak ve hayvanların korunmasına yönelik çalışmalar yapmak hususlarında görev ve yetkisinin bulunduğu,
Düzenleme yetkisinin, kamu hukukunda kural koyma ile eş anlamlı olduğu, kuralın ise, hukukta sürekli, soyut ve objektif, genel durumları belirleyen, bireysel olmayan, uygulanmakla etkisi tükenmeyen norm olarak tanımlandığı,
Anayasa ve yasal düzenlemelerden aldığı yetki ile kural koyma, düzenleme yapma yetkisine sahip olan idarenin, düzenleme yetkisini kullanarak yönetmelik, yönerge, genelge gibi sürekli, soyut, objektif, bireysel olmayan, genel durumları belirleyen ve dayanağı üst hukuk normlarına aykırı ve bu normları aşar nitelikte olmayan düzenlemeleri yapıp yürürlüğe koymasının mümkün olduğu,
Ancak konu ile ilgili mevzuat düzenlemelerinde, sulak alan tedbir bölgelerinde enerji faaliyetlerine yönelik başvuruların değerlendirmeye alınmayacağı yönünde bir düzenlemenin mevcut olmadığı, ayrıca 04/04/2014 tarih ve 28962 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği'nde de sulak alan koruma bölgelerinde yapılması bakanlık iznine tabi olan faaliyetler arasında 10 MW ve üzeri rüzgâr enerji santrallerinin sayıldığı görüldüğünden, idarece bu alanlara yönelik rüzgâr enerji santralleri proje başvurularının her proje açısından ve projenin yapılacağı alan, projenin özellikleri, projenin sulak alana etkisi gibi hususlar birlikte değerlendirilmek suretiyle bir sonuca varılarak izin başvuruları hakkında bir karar verilmesi gerektiği,
Bu itibarla, davalı Bakanlıkça çıkarılan 2014/1 sayılı Genelge'nin dava konusu maddesinde belirlenen alanlarda RES faaliyetlerine yönelik başvuruların değerlendirmeye alınmayacağı yönünde, Kanunlarda ve Yönetmeliklerde yer alan hükümleri aşar nitelikte düzenleme getirildiği görüldüğünden, dava konusu Genelgenin 5. maddesinin (b) fıkrasının yedinci bendinde hukuka uyarlık bulunmadığı,
Bununla birlikte, dava konusu Genelge maddesinin hukuka aykırı görülerek iptal edilmiş olmasının, davalı idare tarafından, RES faaliyetlerine yönelik kendisine yapılacak başvurulara doğrudan izin verilmesi sonucunu doğurmayacağı, RES projelerinin değerlendirmeye alınması ve davalı idareye ilgili mevzuat uyarınca verilmiş görev ve yetkiler kapsamında yapılacak değerlendirme ve gerekirse proje sahasında yapılacak inceleme ve araştırmalar sonucunda izin verilip verilmeyeceği hususunda bir işlem tesis edilmesi gerektiği,
gerekçesiyle, 2014/1 sayılı Genelge'nin dava konusu 5. maddesinin (b) fıkrasının yedinci bendinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, meri mevzuat ve ülkemizin taraf olduğu Uluslararası Sözleşmeler'de yer alan düzenlemeler çerçevesinde, idarelerin temel görevinin, ülkemizin tabiatının ve biyolojik çeşitliliğinin korunması ve geliştirilmesi, telafisi imkansız kayıpların, yok oluşların önüne geçilmesi için gerekli çalışmaları yapmak olduğu, dava konusu Genelge'nin kamu ve özel sektöre yönelik uygulamalarda yönlendirici olduğu ve Bakanlıklarının mevzuatı açısından hukuka aykırı olmadığı hususları göz önünde bulundurularak Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE;
2. Mülga Orman ve Su İşleri Bakanlığınca yürürlüğe konulan 03/03/2014 tarih ve 2014/1 sayılı Genelge'nin.5. maddesinin (b) fıkrasının yedinci bendinin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 06/11/2019 tarih ve E:2014/3607, K:2019/7506 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 17/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.