Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2014/3886 Esas 2015/1825 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacağının ve irat kaydedilen teminat mektubu bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemenin; davanın reddine dair kararı davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davada, ödenmeyen 15.000,00 TL iş bedeli ile irat kaydedilen 12.468,00 TL teminatın iadesi istenmiş, dava açılırken sadece iş bedeli alacağı olan 15.000,00 TL dava değeri olarak gösterilerek bu miktar üzerinden harç yatırılmış olup, irat kaydedilen teminat ile ilgili olarak herhangi bir harç yatırılmamıştır.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 15. maddesine göre yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır. Aynı Yasa"nın 28/1. maddesinin a bendinde karar ve ilâm harcının dörtte birinin peşin geri kalanın kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödeneceği hükmü yer almakta olup yine aynı Kanunu"nun 32. maddesinde yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı emredici hükmü konulmuştur.
Davacı özel hukuk tüzel kişisi olup olup harçlar yasasına göre harçtan muaf olan kişi ve kurumlardan değildir. Nispi karar ve ilâm harcına tabi davalarda dava değeri üzerinden peşin nispi ilâm harcının alınması zorunludur. Uyarıya rağmen yatırılmaması halinde Harçlar Kanunu"nun 32. maddesine göre müteakip işlemler yapılamayacağından dava dosyasının işlemden kaldırılması gerekir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun en son 04.12.2013 gün 2013/21-445 Esas, 2013/1625 Karar sayılı ilâmı ve Dairemizin yerleşik uygulamaları bu yöndedir.
Bu durumda mahkemece davacıya, irat kaydedilen teminat bedeli olan 12.468,00 TL üzerinden tarifeye göre hesaplanacak nisbi ilâm harcının 1/4"ü tutarındaki peşin harcın yatırılması için Harçlar Yasası"nın 30. maddesine göre süre verilmesi, yatırılması halinde yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması, harç yatırılmaması halinde ise bu kalem (irat kaydedilen teminat bedelinin iadesi) istekle ilgili olarak 6100 sayılı HMK"nın 447/2. maddesi yollamasıyla 150. maddesi gereğince işlem yapılması gerekir. Bu husus üzerinde durulmadan yargılamaya devamla işin esası ile ilgili hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 09.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.