Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/12996 Esas 2022/3473 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi: ... 27. İş Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ve feri müdahil vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 09.10.2006 – 17.09.2012 tarihleri arasında Yozgat Sarıkaya Hisarbey İÖO’nda hizmetli olarak çalışmasına rağmen kuruma bildirilmeyen hizmetlerinin tespitini talep etmiştir.
II- CEVAP
Davalı ve fer-i müdahil Kurum vekilleri davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
“Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine;
Davacının hizmet akdine bağlı olarak Hisarbey Köyü İlköğretim Müdürlüğüne ait işyerinde hizmetli olarak 09/10/2006-26/01/2007 tarihleri arasında 108 gün, 12/02/2007-19/06/2007 tarihleri arasında 128 gün, 17/09/2007-25/01/2008 tarihleri arasında 129 gün, 11/02/2008-13/06/2008 tarihleri arasında 123 gün, 08/09/2008-23/01/2009 tarihleri arasında 136 gün, 09/02/2009-12/06/2009 tarihleri arasında 124 gün, 24/09/2009-22/01/2010 tarihleri arasında 119 gün, 08/02/2010-18/06/2010 tarihleri arasında 131 gün, 20/09/2010-28/01/2011 tarihleri arasında 129 gün, 14/02/2011-17/06/2011 tarihleri arasında 124 gün, 19/09/2011-20/01/2012 tarihleri arasında 122 gün, 06/02/2012-08/06/2012 tarihleri arasında 123 gün olmak üzere toplam 1496 gün 5510 sayılı Yasanın 86/9.maddesi gereğince sigortalı olarak çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“Davalı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı ve feri müdahil Kurum vekilleri, davanın 5 yıllık hak düşürücü süreden sonra açıldığı, davacının okulda öğrenci velisi olup davanın kabulüne yeter delil bulunmadığı, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Dosya kapsamına göre; 06.10.2006 tarihli veli toplantısı tutanağında, hizmetli tutulması konusunda taliplilerin müracaatı ve görüşülmesi için okul aile birliği ile ileri bir tarihte toplantı yapılmasına karar verildiği, 16.10.2007 tarihli tutanakta ise dava dışı ... ve davacı ...’ın okul hademeliği için talipli oldukları ve ...’ın hademe olarak seçildiği anlaşılmaktadır. Dinlenen tanıklar ise çalışmayı her ne kadar doğrulasa da işe başlama tarihi konusunda somut beyanları yoktur.
Mahkemece, o dönemde okulda görev yapan müdür, öğretmen ve veliler yeniden dinlenerek, davacının işe başlama tarihinin 2006 yılı mı, 2007 yılı mı olduğu somut olarak ortaya konulmalı, elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ve feri müdahil vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 14.03.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.