Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/1264 Esas 2022/3519 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2018/28-2021/49



Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum, ..., ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur.Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
İnceleme konusu davada; davacı Pendik Yıldırım Beyazıt İlköğretim Okulunda 01.11.1991-19.06.2010 tarihleri arasında hizmetli olarak çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
Somut olayda; davacı adına 01.11.2000-10.06.2001, 09.10.2001-10.06.2002, 17.10.2002-13.06.2003, 22.09.2003-17.05.2004 tarihleri arasında Pendik Yıldırım Beyazıt İlköğretim Okulu ve Öğrenci Koruma Derneğinden tam bildirim, 05.10.2004-10.06.2005, 27.09.2005-22.12.2005, 25.02.2006-19.06.2006 tarihleri arasında... iş yerinden tam bildirim, 17.10.2006-31.05.2007 tarihleri arasında ... iş yerinden kısmi bildirim, 17.10.2007-01.01.2008 tarihleri arasında Birikim Yönetim Org.Ltd.Şti.'nden tam bildirim, 19.02.2008-01.03.2008 tarihleri arasında Ak Zirve Grup Temizlik Ltd.Şti.'den tam bildirim, 29.03.2008-01.06.2008 tarihleri arasında ... iş yerinden ve 18.09.2008-12.06.2009,01.10.2009-18.06.2010 tarihleri arasında Yıldırım Beyazıt İlköğretim Okulu Aile Birliğinden bazı aylar hariç tam bildirim yapıldığı görülmektedir.
Somut davada; davacının talep ettiği dönemlerde başka iş yerlerinden de bildirimleri bulunduğundan öncelikle davacının beyanı alınıp, davaya ve kabule konu sürelerde sadece davalı okul iş yerinde çalışıp çalışmadığı, okulda çalışmış ise diğer davalı iş yerlerinden ne sebeple bildirim yapıldığı hususu sorulup açıklığa kavuşturulmalı, sadece okul iş yerinde çalıştığının iddia edilmesi halinde anılan okuldan dinlenen müdür ve diğer tanıkların davacının okulda çalıştığına ilişkin beyanları da gözetilerek, diğer davalılardan yapılan bildirimlerin fiili ve gerçek olup olmadığı anılan iş yerleri bordro tanıkları da dinlenmek suretiyle açıklığa kavuşturulmalı, gerçek ve fiili çalışma yok ise söz konusu bildirimlerin iptali gerekeceği göz önünde bulundurulmalı, şayet bildirim yapılan sürelere ilişkin çalışmanın geçerli olduğunun kabulü halinde ise davalı okul iş yerinden kabule karar verilecek süreler buna göre belirlenmelidir. Ayrıca kabule konu dönemle örtüşen şekilde Birikim Yönetim Org.Ltd.Şti.'nden bildirimlerin yapıldığı görülmekle HMK 124. madde kapsamında davaya katılımı sağlanmaksızın karar verilmesi yerinde değildir. Bu itibarla davacı tarafa Birikim Yönetim Org.Ltd.Şti.'ni HMK 124. madde kapsamında davaya dahil etmesi için süre verilmeli, sunacağı deliller toplanmak ve yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular çercevesinde araştırma yapmak suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir.
Kabule göre de; mahkemece okul iş yerinden verilen kabul kararında sömestir ve yaz tatillerine isabet eden dönemlerin dışlanmaması suretiyle karar verilmesi isabetsizdir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden yanılgılı değerlendirme ile yazılı biçimde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılardan Kurum, Milli Eğitim Bakanlığı ve Aynur Kılınç Sönmez vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14.03.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.