Danıştay 6. Daire 2019/14667 Esas 2022/3202 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/14667
Karar No : 2022/3202

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Peyzaj Mimarlığı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Çevre Mühendisliği Özel Sağlık Hiz. Tarım Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya İli, Korkuteli İlçesi, ...Mahallesi ...parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı şirket tarafından ruhsatsız olarak güneş enerjisi panelleri yapıldığından bahisle Korkuteli Belediye Encümeni'nin ...tarih ve ...sayılı kararıyla 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca II/B yapı sınıfına göre hesaplanmak suretiyle verilen 129.461,76-TL idari para cezasının yapı sınıfı gözden geçirilerek yeniden hesaplanması, bu suretle ilk cezanın kaldırılması ve ödenen tutarın iadesi yönünde yapılan başvurunun reddine dair ...tarih ve ...sayılı Korkuteli Belediye Başkanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:..., sayılı kararda; dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; Her ne kadar işbu davada, davacı tarafından 22.08.2016 tarihli (davacının daha önce ödediği para cezasının yeniden hesaplanması ve ödenen tutarın iadesi istemine yönelik) başvurusunun reddine dair ...tarih ve E....sayılı işlemin iptali istenilmiş ise de; bu işlemin davacı hakkında daha önce tesis ve tebliğ edilen ve yine davacı tarafından 10.12.2015 tarihinde de ödenen para cezasının kaldırılması yönünde 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununu 11. maddesi kapsamında yapılan bir itiraz başvurusu olduğunun açık olduğu, davacının yukarıda da aktarılan Yasa hükümlerine göre idari para cezasının tebliğ tarihi olan 10.12.2015 tarihinden itibaren 60 günlük süre içinde ya doğrudan dava açması veya para cezasının hukuka aykırı olduğundan bahisle idareye itiraz başvurusu yapması gerekirken, bu süre geçtikten çok sonra 22.08.2016 tarihinde anılan idari para cezasının yeniden hesaplanması ve ödenen meblağın da iadesi istemli başvurunun kesinleşen idari para cezasına yönelik dava açma süresini ihya etmesinin mümkün bulunmadığı, öte yandan davacının söz konusu başvurusunun 2577 sayılı Yasanın 10. maddesi kapsamında bir başvuru olarak değerlendirilmesine de olanak bulunmadığı, zira bir idari başvurunun 10. madde kapsamında değerlendirilebilmesi için ya o konuda daha önceden bir işlem tesis edilmemiş olması yahut daha önce tesis edilen işlemden sonra ortaya çıkan, ilgilinin durumunun idarece yeniden değerlendirilmesini gerektirecek ve kural olarak da ileriye doğru etkiler doğuracak şekilde önemli bir hukuki durum değişikliğinin (örneğin o konuda bir mevzuat veya içtihat değişikliği gibi) söz konusu olmasının gerektiği, olayda ise davacının anılan idari başvuru dilekçesine bakıldığında para cezasına yönelik dava açma süresi geçtikten sonra imar para cezasının yeniden hesabını gerektirecek şekilde bir hukuki durum değişikliğinin de bahis konusu olmadığı, belirtildiği şekilde davacının 22.08.2016 tarihli başvurusunun 2577 sayılı Yasanın 11. maddesi kapsamında para cezasına itiraz başvurusu olduğu, hâl böyle olunca tebliğ ve ödeme tarihi olan 10.12.2015 tarihinden itibaren 60 günlük itiraz süresi geçirildikten çok sonra yapılan 22.08.2016 tarihli başvuru bakımından da, bu başvuru üzerine tesis edilen dava konusu işlem bakımından da görülen davada süre aşımı bulunduğu, bu nedenle davanın usulden reddi gerektiği, aksi yönde işin esasını görüşmek suretiyle verilen istinafa konu mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulüne, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, idare tarafından verilen para cezası işleminin "eşitlik ilkesi" ne aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Antalya İli, Korkuteli İlçesi, ...Mahallesi ...parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı şirket tarafından ruhsatsız olarak güneş enerjisi panelleri yapıldığından bahisle Korkuteli Belediye Encümeni'nin ... tarih ve ... sayılı kararıyla 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca II/B yapı sınıfına göre hesaplanmak suretiyle verilen 129.461,76-TL idari para cezasının yapı sınıfı gözden geçirilerek yeniden hesaplanması, bu suretle ilk cezanın kaldırılması ve ödenen tutarın iadesi yönünde yapılan başvurunun reddine dair ...tarih ve ...sayılı Korkuteli Belediye Başkanlığı işlemi tesis edilmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7. maddesinde; dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde idare mahkemelerinde altmış gün olduğu, bu sürelerin, idari uyuşmazlıklarda, yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı; 10. maddesinde, ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabileceği; altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, ilgililerin, altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabileceği; altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgilinin bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebileceği; bu takdirde dava açma süresi işlemeyeceği; ancak bekleme süresinin başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemeyeceği; dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabileceği; 11. maddesinde ise, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurmanın, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, isteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresinin yeniden işlemeye başlayacağı ve başvurma tarihine kadar geçmiş sürenin de hesaba katılacağı hükme bağlanmıştır.
İdare hukukunda yerleşmiş ilkelerden biri de usulde ve yetkide parallellik ilkesidir. Bu ilkeye göre, idari bir işlem tesis etmeye hangi makam yetkiliyse ve işlemin tesisinde hangi usul ve esaslar uygulanıyor ise, aksi bir kanun hükmü ile öngörülmediği sürece aynı işlemin kaldırılması, geri alınması istemiyle yapılan başvuruların da, işlemin tesisinde uygulanan usule göre ve işlemi tesis etmeye yetkili olan makam tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen yasa hükmü uyarınca, ilgililerin idari davaya konu olabilecek bir işlemin tesis edilmesi istemiyle 2577 sayılı yasanın 10. maddesi kapsamında her zaman idareye başvuruda bulunabileceği açık olup, davacının 27/12/2016 tarihinde yapılan başvurusu incelendiğinde, davacı şirketin bölgede GES ruhsatı alan ilk firma olduğu, bu nedenle kendisine verilen para cezası işleminde II/B yapı sınıfı/grubu olarak uygulandığı, daha sonra bölgede yapılan tüm GES projelerinde para cezası işlemi uygulanırken I/A yapı sınıfı/grubuna göre karar verildiği, bu durumun "eşitlik ilkesi" ne aykırı olduğu açık olduğundan, bu kapsamda 27/12/2016 tarihli itirazın İYUK. 10. madde kapsamında yeni bir başvuru olarak ele alınması gerekmektedir.
Bu durumda, Antalya İli, Korkuteli İlçesi, ...Mahallesi ...parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı şirket tarafından ruhsatsız olarak güneş enerjisi panelleri yapıldığından bahisle Korkuteli Belediye Encümeni'nin ...tarih ve ...sayılı kararıyla 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca II/B yapı sınıfına göre hesaplanmak suretiyle davacıya 129.461,76-TL para cezası verildiği, davacının 22/08/2016 tarihli dilekçesi ile yaptığı itirazının ...tarih ve ...sayılı Korkuteli Belediye Başkanlığı işlemi ile reddi üzerine bakılmakta olan davanın süresi içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Buna göre; yukarıda hükmüne yer verilen 3194 sayılı Kanunun 42. maddesi uyarınca belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde yapılan ruhsatsız inşaatı yapan yapı sahibine para cezası verilmesine karar vermeye ilgili belediye encümeni yetkili olduğundan, usulde ve yetkide paralellik ilkesi gereğince, belediye encümeninin bu işlemlerin kaldırılması veya geri alınması yolundaki başvurular hakkında da karar vermeye yetkili olduğu açık olup, davacı tarafından para cezasına ilişkin yapı sınıfının gözden geçirilerek yeniden hesaplanması, bu suretle ilk cezanın kaldırılması ve ödenen tutarın iadesi istemiyle yapılan başvurunun belediye encümenine sunularak encümence bir karar verilmesi gerekirken, Korkuteli Belediye Başkanlığı Başkanlık Makamınca bu yöndeki başvurunun reddedilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığından, dava konusu işlemin yalnızca yetki unsuru yönünden incelenerek karar verilmesi gerekirken süreaşımı yönünden davanın reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 17/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.