Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/4235 Esas 2022/3635 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Asıl dava hizmet tespiti, birleşen dava ise iş kazası tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin (kapatılan) bozma kararına uyma kararı vermek suretiyle yapılan yargılama neticesinde asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün asıl ve birleşen davada davacılar ve dahili davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. (5510 sayılı Kanun’un m. 86/9.) maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda, Mahkemece 2009/346 E, 2012/557 K sayılı dosyasından yapılan yargılama ile davanın reddine dair verilen kararın eksik inceleme nedeniyle Yargıtay (Kapatılan) 21 HD nin 2012/23048 E, 2013/24691 K ve 24/12/2013 tarihli bozma ilamı ile bozulduğu, mahkemece bozmaya uyarak yargılamaya 2014/51 Esas üzerinden devam edilirken, dosya davacılarının oğlu ... tarafından ... 1 İş Mahkemesinin 2011/418 E sayılı dosyası ile davalı ... ve dahili davalı SGK aleyhine “ iş kazası tespiti” istemli dava 6/7/2011 tarihinde açılmış ve iş bu İş kazası tespiti davası 17/02/2014 tarihli karar ile mahkemesinin 2014/51 E sayılı dosyasında görülen hizmet tespit davası ile birleştirilmesine karar verildiği, yargılama sırasında mahkemece 21/11/2018 tarihli duruşmada “Birleşen ... 1. İş mahkemesinin 2011/418 esas 2014/36 karar sayılı iş kazası tespiti davasının tefriki ile yeni bir esasa kaydına, dosyamızın hizmet tespiti davası üzerinden devamına,” ara kararı verilerek iş kazası tespiti davası dosyadan tefrik edilerek başka esasa kaydedildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece, bu dava ile birleştirilen “iş kazası tespit” dosyasının tefrik edilerek başka esasa kaydedildiği anlaşılmakla, tefrik edilen dosya araştırılmaksızın iş kazası yönünden de hüküm kurulması bozma nedenidir.
O halde, asıl ve birleşen davada davacılar ve dahili davalı Kurum vekillerini bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm sair yönler incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 15/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.