9. Hukuk Dairesi 2016/34208 E. , 2018/1671 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01/11/2011 tarihinde ... Belediyesine başvuru yaparak ... Belediyesi"nin Otobüs hatlarında işe başladığını, ... Belediyesinde kadro bulunmadığı gerekçesi ile ... Belediyesince işe alınmasına rağmen iş sözleşmesinin tüm işçiler ile birlikte ... A.Ş. ile yaptığını, aradan 9 ay geçtikten sonra .... Sağlık A.Ş. de işe giriş gösterdiğini aradan 6 aylık süre geçtikten sonra ... A.Ş.ye işe giriş yaptırdığını, ... Belediyesine ait araçlarda şoförlük yapmasına rağmen değişik taşeron şirketlerinde işe giriş çıkış yaparak hizmete devam ettirildiğini, 30/12/2015 günü mesai saatleri sırasında görevli olduğu otobüsü kullandığı dahi dikkate alınmayarak telefon ile ... Ulaştırma müdürlüğünde görevli .... tarafından aranarak yarın işe gelememesi gerektiğini ve işine son verildiğini iddia ederek davacının işe iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacı ile ... Belediyesi, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında akdedilmiş bir iş sözleşmesi ve herhangi bir hizmet ilişkisinin bulunmadığını, sorumluluk alanlarındaki işlerin yerine getirilmesi için değişik tarihlerde personel hizmet alımı ihalelerine çıkıldığını ve ihaleyi alan yüklenici firmalarla, süresi ihalede belirtilen sözleşmelerin imzalandığını ve ihalede belirtilen özelliklere sahip personeller, yüklenici tarafından sözleşme süresince temin edilerek hizmete sunulduğunu, SGK kayıtlarından da anlaşıldığı üzere ... Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü ve 6360 sayılı Yasa sonrası ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen personel hizmet alım ihaleleri sonucu idare ile sözleşme imzalayan yüklenici firmalar bünyesinde çalıştığını, söz konusu yüklenici firmaların hizmet alım ihalelerinin teknik şartnamelerinde, çalıştırılacak personelin 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda tüm işçilik hakları ile alacaklarından ve her türlü sosyal ve özlük hakları giderlerinden yüklenici firmaların sorumlu olduğunun açıkça belirtildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden söz edilemez gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
6100 sayılı HMK ve yargılama hukukumuzda zorunlu dava arkadaşlığı dışında, bir kişinin dahili dava yolun ile davaya dahil edilmesi ve hakkında hüküm kurulması mümkün değildir. Sadece husumette yanılma halinde gerçek tarafa dava dilekçesi tebliğ edilir ve taraf teşkili sağlanır.
Feshin geçersizliği ve işe iade davasında, asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu takdirde, her iki işverene birlikte dava açılmasında işçi açısından yarar vardır. Muvazaa olmadığı sürece, alt işveren işçisi ile ilgili davada istemin ve verilecek kararın, feshin geçersizliği ve işe iade yönünden alt işveren, ancak feshin geçersizliğine bağlanan işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinden her iki işverenin birlikte sorumluluğu kapsamında olması gerekir. Asıl işveren ve alt işveren arasındaki sözleşmenin muvazaalı olması halinde ise, asıl işveren başlangıçtan beri gerçek işveren olduğundan, davanın tarafı asıl işveren olmalıdır. Alt işverenin bu anlamda işverenlik sıfatı bulunmadığından, taraf sıfatı olmayacaktır. Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde, sözleşmede taraf sıfat bulunmadığından, işe iade yönünde bir yükümlülüğünden sözedilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır.
Davanın sadece asıl işverene karşı açılması halinde ise, husumetten yanılmaya göre durum değerlendirilmelidir. Asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı olmadığı, kısaca asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğu iddia edildiğinde, husumetin tevcihinde hata kabul edilerek, alt işverene dava dilekçesi tebliğ edilerek, davalı taraf olarak davaya kabul edilmelidir. Davacı tarafın muvazaa veya asıl işveren alt işveren ilişkisinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6-7 maddesindeki koşulları kapsamında kalmadığı iddia edildiğinde ise, davaya asıl işveren bakımında devam edilmeli ve sonuçta muvazaa bulunmadığı, asıl alt işveren ilişkisinin yasaya uygun kurulduğu kabul edildiği takdirde, iş ilişkisinin tarafı olmayan asıl işveren yönünden feshin geçersizliği ve işe iade davasının husumetten reddi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının yardımcı iş kapsamında alt işveren işçisi olarak çalıştığı, davacının son çalıştığı işveren olan ... şirketi ile davalı belediye arasında asıl işveren - alt işveren ilişkisi olduğu, davacı vekili muvazaa iddiasında bulunmadan davayı sadece asıl işveren belediyeye karşı açtığı anlaşılmakla yukarıdaki açıklamalara göre davacının son işvereni olan .... şirketine husumet yöneltilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra yargılamaya devam edilmesi gerekirken eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 06.02.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.