MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermek için yeterli olmadığı belirtilerek, davacıdan çekişmeli taşınmazın kendisine ne şekilde geçtiği (taksim, satış, bağış vs..) hususunda açıklama ve ispat istenmesi, davacı çekişmeli taşınmazın geçerli bir sebeple kendisine intikal ettiğini ispat edemez ise aktif dava ehliyeti bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi, davacı aksi yönde bir ispat sağlar ise (A) ile gösterilen tescil harici bölümün hangi tarihte ve ne sebeple tescil harici bırakıldığının sorulup belirlenmesi, dayanağı 11.07.1959 tarih ve 13 numaralı tapu kaydı oluşumundan itibaren revizyonu dahil tüm tedavülleri ile ve çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazların kadastro tutanak ve varsa dayanakları eksiksiz getirtilip dosyayı keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, taraf tanıkları, fen bilirkişisi ve ziraatçi bilirkişi hazır olduğu halde keşif yapılması, davacının dayandığı tapu kaydı usulüne uygun olarak mahalli bilirkişi ve tanıklar aracılığı ile taşınmaza uygulanmak suretiyle taşınmaza uyup uymadığının belirlenmesi; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, kime ait olduğu, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, taşınmazın niteliği, zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş biçimi hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınması, tanık ve yerel bilirkişi ifadelerinin bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi; ziraatçi bilirkişiden, taşınmazın fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmazın mevcut ve geçmişteki niteliği, üzerindeki bitki örtüsü, toprak yapısı hususlarında; fen bilirkişisinden ise, kayıt uygulamasını da gösteren keşfi takibe elverişli krokili rapor alınması ve böylelikle 175 ada 1 sayılı parsel ile tescil harici (A) bölümünün dayanılan kayıt kapsamında kalıp kalmadığının belirlenmesi, taşınmazın kısmen ya da tamamen, tapu kaydının kapsamı dışında kalması halinde bu bölümler üzerinde davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması, bundan sonra tespit harici bölüm yönünden 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713/4. maddesi uyarınca yapılması gereken yasal ilanlar da yapılmak suretiyle iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davacının taşınmazların kendisine nasıl geçtiğini ispat edemediği, taşınmazların tereke malı olduğu, tereke adına tek başına dava açamayacağı gerekçesi yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma ve inceleme dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Şöyle ki; davacı 02.11.2017 tarihli beyanında, kardeşleri ile yapmış oldukları taksim neticesinde çekişmeli taşınmazların kendisine isabet ettiğini belirtmiş olmasına rağmen Mahkemece, davacının bu iddiası üzerinde durulmamış, taksim neticesinde taşınmazlar davacıya intikal etmiş ise evvelinde kime ait olduğu, ne şekilde tasarruf edildiği, taşınmazların dayanak tapu kayıt kapsamında kalıp kalmadığı, kalmıyor ise davacı lehine zilyetlik ile edinme koşullarının oluşup oluşmadığı hususları araştırılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, davacı tarafından, taşınmazların taksimen kendisine isabet ettiğinin ileri sürüldüğü dikkate alınarak, davacıya bu yöndeki; iddiasını ispat hakkı tanınmalı, bu hususta göstereceği deliller toplanmalı, davacının bu yöndeki iddiasını ispat edememesi halinde aktif dava ehliyeti bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmeli; davacı tarafından sözkonusu iddianın ispatlanması halinde ise, çekişmeli taşınmazlara ait uydu fotoğrafları getirtilmeli, (A) harfi ile gösterilen tescil harici bölümün hangi tarihte ve ne sebeple tescil harici bırakıldığı sorulup belirlenmeli, davacının dayandığı 11.07.1959 tarih ve 13 numaralı tapu kaydı oluşumundan itibaren revizyonu dahil tüm tedavülleri ile çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazların kadastro tutanak ve varsa dayanakları eksiksiz getirtilip dosyayı keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişi ve ziraatçı bilirkişinin katılımıyla keşif yapılmalı ve bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesi itibariyle kime ait olduğu, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, taşınmazların önceki niteliğinin ne olduğu, zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş biçimi, çekişmeli taşınmazların taksim edilip edilmediği, taksim edilmiş ise davacıya isabet edip etmediği hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, davacının dayandığı tapu kaydı usulüne uygun olarak mahalli bilirkişi ve tanıklar aracılığı ile uygulanmak suretiyle taşınmazlara uyup uymadığı belirlenmeli, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, ziraatçi bilirkişiden taşınmazın fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmazların mevcut ve geçmişteki niteliği, üzerindeki bitki örtüsü, toprak yapısı hususlarında; fen bilirkişisinden ise kayıt uygulamasını da gösterir şekilde, dosya arasına alınan uydu fotoğraflarından yararlanılmak suretiyle çekişmeli bölümlerin geçmişte ne durumda bulunduğu açıklayan keşfi takibe ve denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı ve böylelikle çekişmeli 175 ada 1 parsel sayılı taşınmaz ile tescil harici (A) bölümünün dayanılan kayıt kapsamında kalıp kalmadığı belirlenmeli, taşınmazın kısmen ya da tamamen, tapu kaydının kapsamı dışında da kalması halinde bu bölümler üzerinde davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalı; davacının belgesiz zilyetlik yoluyla adına tespit veya tescil edilen taşınmazların miktarı yönünden 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde öngörülen sınırlamalar dikkate alınmalı ve bundan sonra, tespit harici bölüm yönünden 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 713/4. maddesi uyarınca yapılması gereken yasal ilanlar da yapılmak suretiyle iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davacı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.