12. Hukuk Dairesi 2018/958 E. , 2018/6688 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının onanmasını mutazammın 20/06/2017 tarih, 2017/3438 Esas - 2017/9623 Karar sayılı daire ilamının müddeti içinde tashihen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Şikayetçi 3. şahıs, ... 9.İ cra Müdürlüğü"nün 2013/10747 Esas sayılı dosyası ile alacaklı tarafından dava dışı borçlu....Ltd.Şti. aleyhine takip başlatıldığını, aynı alacaklı tarafından aynı borçlu hakkında başlatılan bir başka takip dosyasında İİK"nun 99.maddesi gereğince adresinde haciz yapılıp mahcuzlarının muhafaza altına alındığını, yapılan muhafaza işlemi ile alakalı istihkak davasının alacaklı lehine sonuçlanması üzerine, alacaklının, şikayete konu takip dosyasından talepte bulunarak borçluya ait işyerini devir aldığı ve borçtan sorumlu tutulması gerektiği gerekçesi ile adresinde haciz yapılmasını talep ettiğini ve haczin ifa edildiğini belirterek, alacaklının talebinin kabulüne ilişkin icra müdürlüğü kararının kaldırılarak haciz tutanağının iptaline karar verilmesini talep ettiği, mahkemece şikayetin kabulü ile memur işleminin iptali ile bu işleme dayalı haciz işleminin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davalı alacaklı tarafından dava dışı borçlu hakkında ... 9.İcra Müdürlüğü"nün 2013/10747 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığı ve alacaklı vekilinin 24.06.2015 tarihli dilekçesi ile, aynı borçlu hakkında başlatılan bir başka icra takibinde borçlunun işletmesini şikayetçi üçüncü kişiye devrettiğinin tespiti üzerine, şikayetçi üçüncü kişinin adresinde haciz yapıldığını ve İİK"nun 99.maddesi gereğince açılan ... 2.İcra Hukuk Mahkemesi"nin 2014/711Esas sayılı istihkak dosyası ile hacze konu menkullerin borçluya ait olduğuna karar verildiğini gerekçe göstererek, borçluya ait işletmenin şikayetçiye devir edildiğinin ispat edildiği ve dolayısıyla bu durumda şikayetçi üçüncü kişinin borçlunun borcundan sorumlu olduğunu belirterek üçüncü kişi ..."ın mallarının haciz ve muhafazasını talep ettiği, icra müdürlüğünce 15.07.2015 tarihinde ..."ın adresine hacze gidildiği, ancak haczin, üçüncü şahsın taşındığından bahisle tatbik edilemediği görülmüştür.
Haciz, cebri icra organı tarafından yapılan devlete ait egemenlik tasarrufu olup, icra takibinin konusu olan belli bir para alacağının ödenmesini sağlamak için bu yolda istemde bulunan alacaklı lehine, söz konusu alacağı karşılayacak miktar ve değerdeki borçluya ait mal ve haklara icra memuru tarafından hukuken el konulmasıdır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 79/1. maddesi gereğince, icra dairesinin, haciz talebinden itibaren en geç 3 gün içinde haczi yapması gerekir. Yine aynı Kanun"un 85/1. maddesi gereğince, icra müdürlüğünce, borçlunun kendi yedinde veya üçüncü şahısta bulunan menkul malları ile gayrimenkullerinden ve alacak ve haklarından alacaklının ana para, faiz ve masraflar da dahil olmak üzere bütün alacaklarına yetecek miktarı, haczedilecektir (HGK"nun 10/06/2009 tarih, 12-213/244 sayılı kararı). İİK"nun 85 ve 79. maddelerinden çıkan ortak sonuç, icra müdürüne haczin uygulanması konusunda takdir yetkisi tanınmadığıdır. İİK"nun 85. maddesi, icra müdürüne, sadece “alacaklara yetecek miktarın” saptanması konusunda takdir hakkı tanımaktadır.
Buna göre; kural olarak, icra müdürünün haciz talebini yerine getirme konusunda herhangi bir takdir yetkisi bulunmadığının kabulü gerekir. Ancak kural bu olmakla birlikte, İİK"nun 82. maddesine, 02/07/2012 tarih ve 6352 Sayılı Kanun’un 16. maddesi ile eklenen ve son fıkrada yer alan; “İcra memuru, haczi talep edilen mal veya hakların haczinin caiz olup olmadığını değerlendirir ve talebin kabulüne veya reddine karar verir” hükmü karşısında, icra memurunun haczi talep edilen malın bu madde uyarınca haczinin kabil olup olmadığını değerlendirerek, bu doğrultuda haciz talebini yerine getirip getirmeme konusunda takdir yetkisi vardır.
Görüldüğü gibi, burada icra müdürüne tanınan takdir yetkisi, İİK"nun 82. maddesi kapsamında malın haczi kabil olup olmadığı ile sınırlı olup, icra müdürünün bunun dışında, haciz yapılan adresin üçüncü kişiye ait olduğu gerekçesiyle haciz talebini reddetme yetkisi bulunmamaktadır. Üçüncü kişi tarafından istihkak iddiasında bulunulması halinde, icra müdürlüğünce yapılması gereken iş, istihkak iddiasının tutanağa geçirilip İİK"nun 97. ve 99. maddeleri uyarınca istihkak prosedürünü işletmektir.
Buna göre, icra müdürü alacaklının gösterdiği adreste haciz yapmak zorundadır. Hacizden sonra, üçüncü kişiler veya alacaklı icra mahkemesinde istihkak davası açabilirler.
O halde, icra müdürlüğünce, alacaklının talebi üzerine bildirilen adreste haciz uygulanmasına karar verilmesi yerinde olup, şikayetçi üçüncü kişinin, anılan konuda şikayette bulunma hakkının olmadığı anlaşıldığından, mahkemece, şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile şikayetin kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup, Dairemizce kararın belirtilen nedenlerle bozulması gerekirken onandığı anlaşılmakla alacaklının karar düzeltme isteminin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 20.06.2017 tarih ve 2017/3438 E. -2017/9623 K. sayılı onama ilamının kaldırılmasına, ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi"nin 15.09.2015 tarih ve 2015/672 E., 2015/811 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 25.06.2018 gününde karar verildi.