Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/1530 Esas 2022/4065 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum ve davalılardan ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 21/09/2009 tarihli iş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirlerden oluşan kurum zararının, 5510 sayılı Yasanın 21/1, 21/4 ve 23. madde hükümleri uyarınca rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma öncesi verilen 17/05/2012 tarihli karar ile “olay tarihinde yürürlülükte bulunan 5510 sayılı yasanın 39. Maddesi gereğince üçüncü kişinin kasdi eyleminden dolayı kurumun rücu hakkı bulunduğu, taksirle oluşan fiilden dolayı rücu hakkı bulunmadığından açılan davanın reddine”karar verilmiş, verilen bu karar dairemizin 17/04/2014 tarihli bozma ilamı ile “olayın trafik kazası mı yoksa trafik iş kazası mı olduğunun ve buna göre olayın, 5510 sayılı yasa 39. Maddenin mi yoksa 5510 sayılı yasa 21/4 madde kapsamında mı değerlendirilmesi gerektiğinden bahisle” bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama ile bozma sonrası olayın trafik iş kazası olduğunun kabulü ile davalı işveren ...’ın %20, Sigortalının %40 ve davalı sürücü ...’ın %40 kusurlu olduğu belirlenerek; davalı ... yönünden 5510 Sayılı yasa 21/4 maddesi gereğince, davalı işveren açısından ise 5510 sayılı yasanın 23. madde kapsamında sorumlu olduklarını belirleyerek davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş ise de karar eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Rücu davaları kusur sorumluluğuna dayanmakta olup, iş kazasında kusuru olanlar davacı Kurumun rücu alacağından kusurları karşılığında sorumludur. Kusurun belirlenmesinde ise; zararlandırıcı sigorta olayının ne şekilde oluştuğu, dosya içeriğindeki tüm deliller taktir olunarak belirlenmeli ve kabul edilen maddi olgular doğrultusunda, konusunda uzman bilirkişi heyetinden, aynı olay nedeni ile daha önce açılmış ve kesinleşmiş tazminat ve ceza davaları varsa, bu davalardaki kusur raporları ile çelişki oluşturmayacak şekilde kusur oran ve aidiyeti konusunda rapor alınması gereklidir. Kusur durumu saptanırken, iş güvenliği mevzuatına göre hangi önlemlerin alınması gerektiğinin, bu önlemlerin işverence alınıp alınmadığının ve alınmış önlemlere sigortalı işçinin uyup uymadığının, güncel mevzuat çerçevesinde değerlendirilerek belirlenmesi gerekir.
Eldeki davada; 1 kimya, 1 makine Mühendisi, 1 hukukçu bilirkişi tarafından verilen 25/10/2015 tarihli raporda; davalı ...’ın %50, maktül ...’in %50 oranında kusurlu olduklarının, ATK ... Trafik İhtisas Dairesinin 13/03/2017 tarihli raporunda; sürücü ...'ın %75 kusurlu müteveffa yaya ...’in %25 oranında kusurlu olduğu, 2 kişilik inş. Mühendisi-iş. Güvenliği. Uzmanı-trafik uzmanı tarafından verilen 06/08/2019 tarihli trafik iş kazası 3. Kişi konumundaki ...’ın %40 oranında, ...’in %40 oranında ve araç işleteni dava dışı işverenin %20 oranında kusurlu olduğunun bildirildiği, yine dosyada mevcut ... 14. Asliye Hukuk Mahkemesi 2010/66 E. sayılı dava dosyasından görülen hak sahipleri tarafından açılan tazminat davasında alınan kusur raporunda; Mütevaffa ...’in %75, davalı sürücü ... %25, sürücü davalı ...’ın kusursuz olduğunun rapor edildiği, 14/03/2016 tarihli Kurum müfettiş raporunda ise; Kazazede ...’ın %60 oranında kusurlu olduğu, çarpan sürücü ...’nin tali kusurlu olup %40 oranında kusurlu bulunduğu, işveren hakkında 23. madde kapsamında işlem yapılması gerektiği rapor edilmiş,... 16 Asliye Ceza Mahkemesi 2009/1460 E. sayılı dosyasında yapılan yargılama sırasında alınan kusur raporunda ise; Müteveffa ...’in asli kusurlu olduğu, sanık ...’ın tali kusurlu olduğu, ...’ın kusursuz olduğunun rapor edildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece yapılacak iş; yukarıda belirtilen ve olaya ilişkin olarak alınan kusur raporları arasındaki çelişkiyi giderecek şekilde kusur oran ve aidiyet hususunu, çelişkiyi de giderecek şekilde yeniden irdeleyen bilirkişi raporu alınarak, karar verilmesi gerekmektedir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı Kurum ve davalılardan ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 22/03/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.