Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/12920 Esas 2022/4142 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... 19. İş Mahkemesi

Dava, sigorta başlangıcının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın "Davalı Sgk ya karşı Açılan davanın kabulüne, davacının davalı ...'ya ait ... Sicilli iş yerinde 14/02/1989 tarihinde 1 gün süre ile fiilen hizmet akdi ile sigortasız çalıştığının ve davacının sigorta başlangıç tarihinin bu tarih olduğunun tespitine, davalı ...'ya karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, dair verilen karara karşı, davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince verilen kararın davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I- İSTEM
Davacı vekili, davalıya ait iş yerinde 14/02/1989 tarihinde işe girip çalıştığını davalı iş veren tarafından kuruma işe giriş bildirgesinin verildiğini belirterek işe giriş bildirgesinde belirtilen tarih itibari ile ilk işe giriş tarihinin 14/02/1989 tarihi olarak tespitine karar verilmesini istemiştir.
II- CEVAP:
Davalı Kurum vekili, kurum kayıtlarının esas alınması gerektiğini, davanın niteliği itibari ile mahkemece resen titizlikle araştırma yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ...'ya tebligat yapılıp taraf teşkili sağlanmış, davalı ...'ya davaya karşı beyanda bulunmamış cevap dilekçesi sunmamıştır.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda "Davalı Sgk ya karşı açılan davanın kabulüne, davacının davalı ...'ya ait ... Sicilli iş yerinde 14/02/1989 tarihinde 1 gün süre ile fiilen hizmet akdi ile sigortasız çalıştığının ve davacının sigorta başlangıç tarihinin bu tarih olduğunun tespitine, davalı ...'ya karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine," karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı SGK vekili istinaf başvurusunda: davacının çalışmaları bakımından kurum kayıtlarının esas olduğunu, Yargıtay kararları doğrultusunda araştırma yapılmadan eksik inceleme ile karar verildiğini, 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, dava açılmadan önce kuruma müracaat dava şartının yerine getirilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
B- BAM KARARI
Davalı Kurumun istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-l maddesi gereğince esastan reddine, karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili istinaf talebindeki itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
506 sayılı Kanun'un 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, aynı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır. Ancak, hizmet tespiti davalarında işverene husumet yöneltilmesi zorunlu iken sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti davalarında işverenin hasım gösterilmesi zorunlu değildir. Buna rağmen, işverenin davalı olarak gösterildiği durumlarda artık taraf sıfatı oluştuğundan hakkında hizmet tespiti davalarında olduğu gibi hüküm kurulması gerekmektedir. Bu itibarla, davada taraf olarak gösterilen ...'ya tebiligat yapılmasına ve husumet yöneltilmiş olmasına rağmen, davalı hakkında esasa yönelik bir hüküm kurulması gerekirken; Mahkemece adı geçen davalı hakkında davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş olması isabetsizdir.
Açıklanan nedenlerle, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm, sair hususlar incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 23/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.