Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı-k.davalı birleşen dosya davacısı vekili ile birleşen dosyada davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Asıl ve birleşen dava ile karşı dava eser sözleşmesine dayalı verilen çeklerden dolayı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkin olup mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne, karşı davanın ve birleşen davanın reddine dair verilen karar davacı ile birleşen dosyada davalı factoring şirketi tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı iş sahibi ... asıl dosyada açtığı davasında davalı yüklenici ..."a yapacağı yem deposu ve buzağı çadırı için 25.040,00 TL nakit para ve her biri 35.000,00 TL"lik 03.05.2011 ve 30.04.2011 keşide iki adet çek verdiğini, davalının imalatı eksik ve ayıplı yaptığını bu nedenle sözleşmeyi feshettiğini belirterek bedelsiz kalan çeklerden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiş, birleşen dosyada açtığı davada ise asıl davada dava konusu edilen çeklerden 30.04.2011 tarihli çekin davalı yüklenici tarafından davalı ... şirketi şirketine ciro edildiğini açıklayarak adı geçen davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı yüklenici savunmasında imalatı tamamladığını ancak davacının işin yapılmasını geciktirdiğini bu nedenle daha fazla işçi ücreti ödediğini, sözleşmenin haksız feshedildiğini belirterek karşı davasında işçi konaklama ve ücret gideri karşılığı 15.000,00 TL"nın davacı iş sahibinden tahsilini talep etmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre davalı yüklenicinin yaptığı imalatın 66.500,00 TL olduğu, nakit ve çek olarak 95.000,00 TL ödendiği bu durumda davaya konu çeklerin 28.500,00 TL"lik kısmının bedelsiz kaldığı gerekçesi ile asıl davanın 28.500,00 TL"lik kısım üzerinden kısmen kabulüne, asıl davada yüklenici tarafından açılan karşı davanın reddine, birleşen davada ise davaya konu çek ile ilgili olarak davalı Yaşar"a karşı ileri sürülemeyen bedelsizlik def"inin factoring şirketine de ileri sürülemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından davanın açılmasından önce ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2011/15 D.iş sayılı dosyasında yaptırılan tespitte 14mx20m ve 14mx30m ebadındaki çadırların yapıldığı, brandaların bağlantılarında hatalar olduğu, yem deposunun hiç yapılmadığı belirlenmiş ancak herhangi bir bedel tespiti yapılmamıştır . Mahkemece talimat ile mahallinde keşif yapılmak suretiyle alınan 21.03.2012 tarihli bilirkişi raporunda ise sözleşmede kararlaştırılan 7x100 ebadındaki buzağı çadırının yerine eş değer nitelikte iki adet çadırın çelik konstriksiyon kısmının tamamlandığı, brandasının kusurlu olduğu yapılması gereken toplam işlerin % 22"sinin yapılmış olup deponun hiç yapılmadığı, beton imalâtının kimin tarafından yapılacağı konusunda açıklık bulunmadığı, yapılması gereken imalatın 153.000,00 TL olduğu açıklanmış,bu bilirkişilerden branda uzmanının bulunduğu yeni heyetle, yine talimat ile alınan 26.04.2013 tarihli raporda da çadırların üzerlerinin kapandığı, zeminlere beton döküldüğü, profil dikmelerin altına ankraj konulduğu, direkler arasına beton kuşakların yapıldığı açıklanmıştır.
Mahkemece dosya üzerinden alınan heyet raporunda, mevcut tespitlere göre yem deposunun yapılmadığı ancak depo için gereken çelik konstriksiyonun inşaat mahallinde bulunduğu, buzağı çadırlarından birinin branda örtüsü dahil imalatının yapıldığı, diğerinin sadece çelik konstriksiyonunun yapıldığı, gerçekleşen imalatın 60.000,00 TL olduğu açıklanmış, bu bilirkişiler 26.11.2013 tarihli ek raporlarında iki çadırında tamamlandığını, ayıpların giderildiğini, deponun çelik konstriksiyon malzemelerinin yerinde olduğu, depo zeminine beton dökme yükümlülüğünün iş sahibinin yükümlülüğünde olup olmadığının mahkemenin takdirinde olduğu, mevcut haliyle yapılan imalatın gerçekleşme oranının %70 olup götürü bedele oranının 66.500,00 TL olacağı açıklanmış, dava bu miktar üzerinden kabul edilmiştir.
Dosya kapsamından davacı iş sahibi tarafından davalı yükleniciye gönderilen 08.04.2011 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiği bundan sonra mahkemede tespit yaptırıldığı, yargılama sırasında alınan ilk bilirkişi raporunda imalatın %22 oranında tamamlandığı açıklanmış iken sonraki raporlarda oranın %70 olarak hesaplandığı görülmektedir. Sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadığından mahkemenin yapılacak deponun zemin betonunun yapımının iş sahibinin yükümlülüğünde olduğuna ilişkin kabulü yerindedir. Ancak raporlarda yapılan imalatın oranı konusunda çelişkinin giderilmeden karar verilmiş olması doğru olmamıştır. Yapılması gereken iş konusunda uzman yeni bir bilirkişi heyetinden alınacak rapor ile tespit dosyasında gerçekleşen imalatlar ile ilgili veriler dikkate alınarak depo sahasının betonlanması yükümlülüğünün iş sahibinde olduğunun kabul edilerek yapılmış olan imalatın tüm işe oranının tespit edilip bulunacak oranın imalat bedeline oranlanması suretiyle yüklenicinin hak kazandığı bedelin saptanması, bundan sonra davaya konu edilen çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığının belirlenmesi, bulunacak sonuca göre birleşen davada dava tarihi dikkate alınarak davalı factoring şirketinin sorumluluğunun “Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre değerlendirilip, birleşen davanın şimdiki gibi reddi halinde davaya konu çek ile ilgili olarak verilen tedbir kararının infaz edilmiş olduğu dikkate alınarak İİK"nın 72/4. maddesine göre factoring şirketi lehine tazminata karar verilmesinden ibarettir. Açıklanan bu gerekçeye göre eksik incelemeye dayalı kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davacı ile birleşen dosya davalısı ... şirketi yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacı-k.davalı birleşen dosya davacısı .... ile birleşen dosya davalısına geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 01.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.