Danıştay 9. Daire 2019/3581 Esas 2022/920 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/3581
Karar No : 2022/920

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Kablo Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. ..., Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı-...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının da hissedarı olduğu ...Köyü ...Ada ...Parsel sayılı, 4.357,54 m2 yüzölçümlü, arsa nitelikli taşınmazın ortaklığın satış yolu ile giderilmesi kararına istinaden yapılan ihale sonucu gayrimenkulün toplam değeri üzerinden ödenen tellaliye harcının iadesi istemiyle düzeltme şikayet başvurusunun reddine ilişkin ...tarih ve E....sayılı işleminin iptali ve tahsil edilen 185.271,00-TL tellaliye harcının, ödeme tarihi olan 24/08/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; davacının .../...oranında hissedarı olduğu arsa nitelikli taşınmaz hakkında .... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin ...tarihli ve E:..., K:...sayılı ortaklığın satış yolu ile giderilmesi kararının 3. maddesinde, " İstanbul İli, ...İlçesi, ...Köyü, ...Mahallesi, ...Caddesi üzerinde bulunan ...pafta, ...Ada, ...Parselde kayıtlı, 4.357,54 m2 miktarındaki boş arsanın aynen taksimi mümkün olmadığından satılarak ortaklığın giderilmesine", 4. maddesinde de "satış parasının tapu kaydındaki nispetler dahilinde dağıtılmasına" karar verildiği, böylece taşınmazın tamamının satışa çıkarıldığı, satış günü olan 17/08/2015 tarihinde Bakırköy Belediyesi tarafından tellal Ersan Hakverdi'nin görevlendirildiği, ...Sulh Hukuk Mahkemesi Satış Memurluğu'nun ...sayılı satış dosyası için icra müdür yardımcısı tarafından düzenlenen tabloda, satış bedelinin 18.527.000,00-TL olduğu, davacı haricindekilerin hisse oranının 10/273 olduğu, 185.271,00-TL tellaliye harcının da içinde olduğu toplam masraf tutarı olan 407.872,71-TL'den diğer hissedarlara hisseleri oranında düşen masrafın 14.941,31-TL ve davacıya düşen masrafın 392.931,40-TL olduğunun belirtildiği, davacının diğer hissedarlara ödenecek 678.686,43-TL ve kendisine düşen masraf olan 392.931,40-TL toplamı olan 1.071.617,83-TL'yi 24/08/2015 tarihinde ödediği anlaşılmakla, bu durum karşısında taşınmazın tamamının satılmasına karar verilmesi ve bir bütün olarak ihaleye çıkarılması nedeniyle tellaliye harcının davacı ve diğer hissedarlar arasında hisseleri oranında paylaştırılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacının çoğunluk hissesine sahip olduğu taşınmazdaki mevcut hisselerini belli bir meblağ mukabilinde yine kendisine satması söz konusu olamayacağından taşınmazın tamamının kendilerine satıldığının kabul edilemeyeceği, kendi payına düşen hisse dışında kalan hisseyi Mahkeme aracılığıyla satın alan kişi konumunda olmakla kendisine tellaliye harcı teklif edilmesinin mümkün olmadığı, satışa çıkarılan taşınmazın tamamının kendilerine satılmadığı için harcın matrahının ihale bedelinin tamamı üzerinden hesaplanmasının mümkün olmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacının da hissedarı olduğu İstanbul ...Köyü ...Ada ...Parsel sayılı, 4.357,54 m2 yüzölçümlü, arsa nitelikli taşınmazın ortaklığın satış yolu ile giderilmesi kararına istinaden yapılan ihale sonucu gayrimenkulün toplam değeri üzerinden ödenen tellaliye harcının iadesi istemiyle düzeltme şikayet başvurusunun reddine ilişkin ...tarih ve E....sayılı işleminin iptali ve tahsil edilen 185.271,00-TL tellaliye harcının, ödeme tarihi olan 24/08/2015 tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faiziyle birlikte iadesi istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 67.maddesinde; "Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyelere ait hal, balıkhane, mezat yerleri ve ilgilinin ısteğine bağlı olarak belediye münadisi veya tellalı bulunduran sair yerlerde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından her ne surette olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsullerin satışı, Tellallık Harcına tabidir." ; 68.maddesinde; " Tellallık Harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişiler ödemekle mükelleftir." ve 71.maddesinde; "Tellallık Harcı, belediyelerce görevlendirilecek yetkililer tarafından makbuz mukabili tahsil olunur." düzenlenmeleri yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden; belediye hizmeti karşılığı alınan tellallık harcının, mezat yerinde ihalenin yapılmasıyla tahakkuk ettiği ve ihale sonucunda belirlenen satış bedeli üzerinden ihale tutanağı düzenlendikten sonra tahsil edildiği, harcı doğuran ve tahakkuk ettiren işlemin, tellal ve alıcının da imzasını taşıyan artırma tutanağı imzalanarak ihalenin tekemmülü ile doğduğu, harcın mükellefinin satıcı, bu harcı ödemekle yükümlü sorumlusunun ise icra müdürlüğü olduğu anlaşılmaktadır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun kararlarında da belirtildiği üzere, Belediyenin hizmeti karşılığı alınan Tellallık Harcı, mezat yerinde ihalenin yapılmasıyla tahakkuk eder ve ihale sonucunda belirlenen satış bedeli üzerinden ihale tutanağı düzenlendikten sonra tahsil edilir, harcı doğuran ve tahakkuk ettiren işlem, tellal ve alıcının da imzasını taşıyan artırma tutanağı ile ihalenin tekemmülü olup tellallık harcının, icra müdürlüğü aracılığıyla satışa çıkarılan borçluya ait taşınmazın ihalesine alıcı sıfatıyla katılan ve ihale üzerinde kalan davacı/alacaklı tarafından ödenmesi gerekir. (...tarih, E:..., K:...sayılı ve ...tarih veE: ..., K:...sayılı kararları)
İcra yoluyla yapılan satışta davacının payı da dahil olmak üzere taşınmazın tamamı satışa çıkarılmıştır. Kendisine satış yapılan alacaklı konumundaki davacının, ihale bedelinden taşınmazın kendi payına düşen kısmını düşerek diğer hissedarların payına düşen bedel üzerinden hesaplanacak tellaliye harcını diğer hissedarlardan icra yoluyla tahsil edilebilmesi mümkün olduğundan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davayı yukarıda yazılı gerekçeyle reddeden Vergi Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2....Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3.Temyiz isteminde bulunandan ...-TL maktu harç alınmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın .... Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 21/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.