Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı-k.davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibine itirazın iptâli, takibin devamı ve %40 icra inkâr giderimi tayini, karşı dava ayıplı imalât ve fazla ödeme nedeniyle alacak istemine ilişkindir.
Yerel mahkemede görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda asıl ve karşı davanın HMK"nın 115 ve 120. maddeleri uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm davalı-karşı davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Muhakemesi Yasası"nın 114/1-g maddesi uyarınca davacının yatırması gereken gider avansı dava şartlarındandır. Aynı Yasanın 115/1. maddesinde "mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Aynı maddenin 2. fıkrasında mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebi ile usulden reddeder. Yine aynı Yasanın 120. maddesinde davacı yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığı"nca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması halinde mahkemece bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dava konusu somut olayda davalı-karşı davacı yüklenici ... ... İli ... ... Gölet Sulama Tesisi 2. Kısım Projesi"nin yapımını üstlenmiş, beton ve kalıp imalâtlarının yapımını davacı taşeron ..."a vermiştir. Davalı-karşı davacı yüklenici davasında davacı taşeronun yapımını üstlendiği işleri fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmadığını, bu nedenle zarara uğradığını ileri sürerek 11.000,00 TL alacak isteminde bulunmuştur. Yapılan yargılama sürecinde icra takip dosyası, sözleşme, ihtarname, defter kayıtları, tutanak ve makbuzlar getirilmiş tarafların göstermiş oldukları kanıtlar da kısmen toplandıktan sonra asıl ve karşı davanın yargılama masraflarının yatırılmaması gerekçesiyle dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Verilen kararı asıl davacı temyiz etmemiş, davalı-karşı davacı temyiz etmiştir. Yapılan incelemede davalı-karşı davacı yönünden davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi isabetli görülmemiştir. Şöyle ki, mahkemece davalı-karşı davacıya eksik gider avansını tamamlaması için herhangi bir süre tanınmamıştır. Gider avansı dava şartlarından olup davanın açılması sırasında alınması şart olmadığından mahkeme, sonradan da bu eksikliği kesin süre vererek ikmâl ettirebilir. Kesin süreye sadece taraflar değil yargıç da bağlıdır. Bu süre içinde dava şartı eksikliği tamamlanmaz ise dava, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddedilir.
Dava şartı olmayan delil avansının davanın başında alınmasında zorunluluk olmayıp, delil avansının yatırılmaması dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine neden olmayacak, sadece avansı yatırılmayan delile dayanmaktan vazgeçilmiş sayılacaktır.
Mahkemece davalı-karşı davacı yükleniciye eksik gider avansını tamamlaması için süre verilmemiştir. Ancak davada dilekçelerin teati aşaması geçmiştir. Tahkikat aşamasına geçilmiştir.
Bu aşamada 6100 sayılı HMK"nın 324. maddesi gereğince sadece delil avansı istenebilir. Anılan konuda hiç bir işlem yapılmaması yerinde görülmemiştir.
O halde mahkemece yapılması gereken iş davalı-karşı davacı yükleniciye delil avansını yatırması için HMK"nın 324. maddesi kapsamında süre verilmeli, delil avansının tanınan sürede yatırılmadığı takdirde avansı yatırılmayan delile dayanmaktan vazgeçilmiş sayılmalı, delil avansı masraflar yatırıldığında yerinde tatbiki keşif icra edilerek konunun uzmanı teknik bilirkişiden rapor alınarak davalı-karşı davacının alacağı saptanmalı ve elde edilecek sonuç dairesinde karar vermekten ibaret olmalıdır.
Açıklanan olgular gözden uzak tutularak eksik inceleme ve araştırma sonucunda yazılı şekilde davanın usulden reddine karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda yazılı nedenlerle kararın temyiz eden davalı-karşı davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı-k.davacıya geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 31.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.