Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/9296 Esas 2022/4480 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi


Dava, iş kazası nedeniyle sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının tazmini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabul ve kısmen reddine ilişkin kararın davalı ...İnşaat Malzemeleri Harfiyat Mühendislik Taahhüt Makina Turizm Eğitim Orman Ürünleri Elektronik Tıbbi Malzeme Kimya Tekstil Tarım Hayvancılık Dayanıklı Tüketim Malları Cam Ambalaj Otomotiv Petrol Ürünleri Gıda Matbaacılık Taşımacılık Madencilik Ve Mermer İmalat İhtalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın davalı ...İnşaat Malzemeleri Harfiyat Mühendislik Taahhüt Makina Turizm Eğitim Orman Ürünleri Elektronik Tıbbi Malzeme Kimya Tekstil Tarım Hayvancılık Dayanıklı Tüketim Malları Cam Ambalaj Otomotiv Petrol Ürünleri Gıda Matbaacılık Taşımacılık Madencilik Ve Mermer İmalat İhtalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I- İSTEM:
Davacı vekili asıl dava dosyasının dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin iş kazası geçirmesi nedeniyle davalı ... İnşaat …Pazarlama İth. İhr. Tic. ve San. Ltd Şti’nden fazlaya ilişkin talep hakkı saklı kalmak üzere 1.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle 100.000 TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
Davacı vekili 2016/ 307 esas sayılı birleşen dava dosyasının dava dilekçesinde özetle: müvekkili lehine aynı iş kazası nedeniyle 134.311,50 TL maddi tazminatın davalı ... İnşaat …Pazarlama İth. İhr. Tic. ve San. Ltd Şti ve davalı ...İnşaat Malzemeleri …Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davacı vekili 2018/154 esas sayılı birleşen dava dosyasının dava dilekçesinde özetle: müvekkili lehine aynı iş kazası nedeniyle 108.214,84 TL maddi tazminatın davalı ... İnşaat …Pazarlama İth. İhr. Tic. ve San. Ltd Şti ve davalı ...İnşaat Malzemeleri …Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II- CEVAP:
Davalı ...İnşaat vekili asıl ve birleşen dava dosyasına cevap dilekçesinde özetle; Zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davanın süresinde açılmadığını, ... ile ile müvekkili şirket arasında hiçbir hukuki ve fiili bağ olmadığını, devreden devralan ilişkisinde bulunmadığını, dava konusu kazanın 07.09.2012 tarihinde meydana geldiğini, müvekkili şirketin ise davalı marketi 2015 yılı Haziran ayında satın aldığını, müvekkilin şirketin herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını davanın ...'ya açıldığını, ıslah yolu ile hasım değiştirilmesinin mümkün olmadığını ifade ederek haksız davanın müvekkili şirket yönünden reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; Söz konusu davanın kısmi dava olarak açılamayacağını, söz konusu kazanın davacının ağır ihmali neticesinde gerçekleştiğini, müvekkil şirket bünyesinde çalışanların bildikleri işte çalıştırıldığını, kasap reyonunda çalışanların bu işi bilen kasaplar olduğunu, davacının bu işle iştigal etmesinin istenilmesinin mümkün olmadığını, davacı emniyete vermiş olduğu ifadesinde kazanın kendi kusurundan meydana geldiğini ifade ettiğini, davacının kendi görevinde olmayan kasap reyonuna kendi inisiyatifi ile geçtiğini, işverenin kusurunun bulunmadığını ifade ederek usul ve yasaya aykırı davanın reddini savunmuştur.
III- MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince; “Davacının asıl dava dosyasındaki istemlerin kısmen kabul, kısmen reddine, birleşen dava dosyalarındaki istemlerinin ise kabulü ile;
242.526,34 TL maddi tazminatın 07/09/2012 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
35.000,00 TL manevi tazminatın 07/09/2012 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya ödenmesine,” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesince “Davalı ... ...İnşaat Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ...İnşaat … Ltd Şti vekili temyiz dilekçesinde özetle: ... ... Ltd. Şti ile aralarında hiçbir hukuki ve fiili bir bağ olmayan bağımsız iki şirket olmadığını bildiğimiz kadarıyla ... ... Ltd. Şti.'de halen faaliyetini sürdüren aktif bir şirket olduğunu, ortada bir devir olmayıp devreden devralan ilişkisi de olduğunu, müvekkilinin yeni işveren olduğunu, devir olgusu kabul edilse dahi bu sorumluluğun işçilik alacağına dair olduğunu, haksız fiile dayalı bu davadan devir nedeniyle müvekkilini sorumlu tutulamayacağını, Islah yoluyla dahi olsa hasım değiştirilmesine yasal olanak bulunmadığını ve ayrıca bir kimseye dahili dava yoluyla taraf sıfatı verilemeyeceğini, ara kararla müvekkiline taraf sıfatı verilmesinin bu sebeplerle hukuka aykırı olduğunu, aynı amanda davacının davasını süresi içerisinde açmadığından zaman aşımı nedeniyle de davanın reddi gerektiğini beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplerle temyiz edenin sıfatına, temyiz kapsam ve nedenlerine göre davalı ...İnşaat … Ltd Şti vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Öncelikle davacının maddi tazminat alacağı, hükme esas alınan 25.02.2018 tarihli rapora göre 243.525,34 TL olarak tespit edilmesine davacının asıl ve ek davalarda bu tazminat tutarında talepte bulunmasına mahkemece gerekçede bu miktara itibar edildiğinin anlaşılmasına karşın, ilk derece mahkemesince 242.526,34 TL tutarında maddi tazminata hükmedildiği, davacının temyiz itirazında bulunmadığı ve “aleyhe bozma yasağı ilkesi” kapsamında bu hususun davacı lehine bozma sebebi yapılamayacağı gözetilerek bu husus bozma sebebi yapılmamıştır.
1- 6100 sayılı HMK’nun 297.Maddesinde düzenlenen “Hükmün Kapsamı” içerisinde “1/b” bendinde “Tarafların ve davaya katılanların kimlikleri ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, varsa kanuni temsilci ve vekillerinin ad ve soyadları ile adreslerinin” hükümde yer alması gerektiği belirtilmiştir.
Somut olayda, davalı olarak karar başlığında “...Alışveriş Merkezleri, ...İnşaat İnşaat ... İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” gösterilmiş ise de; anılan davalı şirketin açık unvanı “...İnşaat Malzemeleri Harfiyat Mühendislik Taahhüt Makina Turizm Eğitim Orman Ürünleri Elektronik Tıbbi Malzeme Kimya Tekstil Tarım Hayvancılık Dayanıklı Tüketim Malları Cam Ambalaj Otomotiv Petrol Ürünleri Gıda Matbaacılık Taşımacılık Madencilik Ve Mermer İmalat İhtalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi” olup “...Alışveriş Merkezleri” ibaresinin ticaret unvanında yer almadığı, söz konusu unvanın şirkete ait ticari işletmeye ait olduğu şirketin kendisini usulüne uygun olarak temsil ettirdiği anlaşılmakla karar başlığında doğru unvanın gösterilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
2- Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK'da dahili dava olarak adlandırılan bir müessese bulunmamaktadır. Açılmış bir davada üçüncü bir kişinin davalı olarak gösterilmesi istenirse harcı ödenerek usul hükümlerine uygun yeni bir dava açılması gerekir. Bunun yanında bir davada o davanın esası bakımından hüküm ancak davanın sujeleri, yani davacı ile davalıları için verilebilir.
Öte yandan 6100 sayılı HMK’nun 166. maddesi kapsamında Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı, ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar, diğer mahkemeyi bağlar.
Ancak davaların birleştirilmesi nedeniyle birlikte görülmesi her bir davanın bağımsız birer dava olması sonucunu ortadan kaldırmamakta, her bir dava yönünden ayrı ayrı kabul, kısmen kabul veya redde karar verilmesi, bu kararın sonucuna göre de hükmün ferileri niteliğinde olan yargılama gideri, vekalet ücreti ve harçlar hakkında ayrı ayrı karar verilmesi gerektiği açıktır.
Somut olayda, asıl dava dosyasında davalı olarak ... İnşaat Taahhüt Ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi gösterilmiş, davacı vekili 14.03.2016 tarihli dilekçesiyle davalı “...İnşaat Malzemeleri Harfiyat Mühendislik Taahhüt Makina Turizm Eğitim Orman Ürünleri Elektronik Tıbbi Malzeme Kimya Tekstil Tarım Hayvancılık Dayanıklı Tüketim Malları Cam Ambalaj Otomotiv Petrol Ürünleri Gıda Matbaacılık Taşımacılık Madencilik Ve Mermer İmalat İhtalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi” dahili dava olarak davaya eklemiş ise de; anılan şirketin usulüne uygun açılmış bir dava olmadan dahili dava suretiyle açılan davadan sorumlu tutulmasının mümkün olmamasına göre asıl dava dosyasında talep edilen tazminat alacaklarından davalı ...İnşaat Malzemeleri Harfiyat Mühendislik Taahhüt Makina Turizm Eğitim Orman Ürünleri Elektronik Tıbbi Malzeme Kimya Tekstil Tarım Hayvancılık Dayanıklı Tüketim Malları Cam Ambalaj Otomotiv Petrol Ürünleri Gıda Matbaacılık Taşımacılık Madencilik Ve Mermer İmalat İhtalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin sorumlu tutulması, aynı zamanda her bir dava yönünden ayrı ayrı hüküm kurulması gerekirken davalarının tamamının bir bütün olarak değerlendirilerek hüküm kurulması da hatalı olmuştur.
Mahkemece, açıklanan bu maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden yazılı biçimde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ...İnşaat … Limited Şirketi vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları ile kanunun açık hükmüne aykırı hususlar dikkate alınarak, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin, davalı vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
Ne var ki bu hususların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden Bölge Adliye Mahkemesi hükmü bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle ... 1. İş Mahkemesinin 20.02.2019 tarih ve 2013/155 E- 2019/163 K sayılı kararında
A) Karar Başlığında Davalı olarak belirtilen “...Alışveriş Merkezleri, ...İnşaat İnşaat ... İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” unvanının silinerek yerine “...İnşaat Malzemeleri Harfiyat Mühendislik Taahhüt Makina Turizm Eğitim Orman Ürünleri Elektronik Tıbbi Malzeme Kimya Tekstil Tarım Hayvancılık Dayanıklı Tüketim Malları Cam Ambalaj Otomotiv Petrol Ürünleri Gıda Matbaacılık Taşımacılık Madencilik Ve Mermer İmalat İhtalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi” unvanının yazılmasına,
B) Hüküm fıkrasının silinerek yerine:
“A- Davacının 2013/155 Esas sayılı asıl dava dosyasının kısmen kabulü ile
1- Davacı lehine 1.000 TL maddi tazminat ile 35.000 TL manevi tazminatın 07/09/2012 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... İnşaat Taahhüt Ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin reddine,
2- Kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 2.459.16 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 141,20 TL harcın mahsubu ile 2.317,96 TL bakiye karar ve ilam harcının davalı ... İnşaat Taahhüt ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketinden tahsili ile hazineye irat kaydına,
3- İş bu asıl dava dosyası nedeniyle yargılama gideri olarak:
a) Davacı tarafından harcaması yapılan muhtelif davetiye ve müzekkere gideri, bilirkişi ücreti 1.414,20-TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddine göre, 504,02 TL'sinin ve iş bu dava nedeniyle davacı tarafından yatırılan başvurma ve peşin harç miktarı 200,65 TL harcın toplamı 704,67 TL’nin davalı ... İnşaat Taahhüt ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine
b) Davalı ... İnşaat Taahhüt Ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi tarafından harcaması yapılan 100 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranında 64,36 TL’sinin davacıdan tahsili ile iş bu davalıya verilmesine
4- Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince:
a) Davacı lehine hükmedilen maddi tazminat miktarı gözetilerek AAÜT 13/2.maddesi gereğince 1.000,00 TL vekalet ücretinin davalı ... İnşaat Taahhüt Ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine
b) Davacı lehine hükmedilen manevi tazminat miktarı gözetilerek AAÜT 10/1-4 maddeleri gereğince 4.200,00 TL vekalet ücretinin davalı ... İnşaat Taahhüt ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine
c) Davalı ... İnşaat Taahhüt Ve İnşaat Malzemeleri Makina Dayanıklı Tüketim Malları Züccaciye Konfeksiyon Tekstil İtriyat Kırtasiye Turizm Eğlence Merkezleri İmalat Pazarlama İthalat İhracat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi lehine reddolan manevi tazminat miktarı gözetilerek AAÜT 10/1-2 maddeleri gereğince 4.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile iş bu davalıya verilmesine,
B) Davacının asıl dava dosyasıyla birleştirilen 2016/307 E -2017/102 K sayılı dava dosyasındaki isteminin kısmen kabulü ile:
1- Davacı lehine 133.313,50 TL maddi tazminatın 07/09/2012 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2- Kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 9.106,64 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 458,75 TL harcın mahsubu ile 8.647,89 TL bakiye karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
3- İş bu birleşen dava dosyası nedeniyle yargılama gideri olarak, davacı tarafından harcaması yapılan muhtelif tebligat gideri 83,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddine göre, 82,75 TL'sinin ve iş bu dava nedeniyle davacı tarafından yatırılan başvurma ve peşin harç miktarı 492,25 TL harcın toplamı 574,62 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
4- Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince:
a) Davacı lehine hükmedilen maddi tazminat miktarı gözetilerek AAÜT 13/1.maddesi gereğince 13.415,08 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
b) Davalılar lehine reddolan maddi tazminat miktarı gözetilerek AAÜT 13/2 maddeleri gereğince 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
C) Davacının asıl dava dosyasıyla birleştirilen 2018/154 E -2018/608 K sayılı dava dosyasındaki isteminin kabulü ile:
1- Davacı lehine 108.214,84 TL maddi tazminatın 07/09/2012 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2- Kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 7.392,15 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 369,61 TL harcın mahsubu ile 7.022,54 TL bakiye karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
3- İş bu birleşen dava dosyası nedeniyle yargılama gideri olarak, davacı tarafından harcaması yapılan muhtelif tebligat gideri 126 TL yargılama giderinin ve davacı tarafından yatırılan başvurma ve peşin harç miktarı 410,71 TL harcın toplamı 536,71 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
4- Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince davacı lehine hükmedilen maddi tazminat miktarı gözetilerek AAÜT 13/1.maddesi gereğince 11.407,18 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
D) Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısımların karar kesinleştiğinde HMK'nın 297/ç maddesi uyarınca yatırana iadesine,” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına, kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyiz eden tarafından yatırılan harcın istem halinde temyiz edene iadesine, 29.03.2022 gününde oybirliği ile karar verildi.