Esas No: 2018/2985
Karar No: 2022/1765
Karar Tarihi: 22.03.2022
Danıştay 4. Daire 2018/2985 Esas 2022/1765 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2018/2985 E. , 2022/1765 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/2985
Karar No : 2022/1765
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına sahte fatura kullandığından bahisle vergi ziyaı cezalı olarak re'sen tarh edilen 2011/1, 2, 3 dönemleri katma değer vergileri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davacının fatura aldığı Şişli Vergi Dairesi mükellefi … … Film Yapım Tic. Ltd. Şti., Hocapaşa Vergi Dairesi mükellefi … İletişim Reklamcılık … ve Tic. Ltd. Şti. ile Tuzla Vergi Dairesi mükellefi … İletişim İnşaat Taşıma Rekl. Radyo Tv. San. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarında yer alan tespitler, anılan mükellef tarafından düzenlenen faturaların sahte olduğunu kanıtlamaya yeterli olmadığından, söz konusu faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatta ve cezayı gerektiren fiilin tüm unsurları tamam olmadan failin cezalandırılamayacağı yolundaki genel ceza hukuku ilkesi uyarınca davacı adına kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; Davalı istinaf başvurusunun, … Film Yapım Tic. Ltd. Şti., … İletişim Reklamcılık … Tic. Ltd. Şti'den alınan faturalara isabet eden cezalı katma değer vergisi tarhiyatı ile 213 sayılı VUK'nun 353/1.maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmında kararın kaldırılmasını gerektirecek nedenler bulunmadığından reddi gerektiği, uyuşmazlığa konu vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerine tarhiyatının dayanağının … İletişim İnşaat Taşıma Rekl. Radyo TV San. Ltd. Şti.'nden alınan faturalar nedeniyle tarhiyat yapılmadığı, davacı hakkında düzenlenen raporda da tarhiyat önerilmediği ve davacı tarafından dava konusu edilmediği, Mahkemesince buna ait olarak fazladan hüküm kurulduğu anlaşıldığından, davalı idare başvurusunun buna ait kısmının kabulü gerektiği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Yapılan işlemlerin yasal ve yerinde olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararının özel usulsüzlük cezası ile … Film Yapım Tic. Ltd. Şti.'den alınan faturalardan kaynaklı cezalı tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin, kararın … İletişim Reklamcılık … Tic. Ltd. Şti'den alınan faturalardan kaynaklı cezalı tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasına yönelik temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmanın düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellef hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
Davacının fatura aldığı Hocapaşa Vergi Dairesi mükellefi … İletişim Reklamcılık … ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu'nda; 04/09/2008 tarihinde telekomünikasyon ekipman ve parçalarının toptan ticareti faaliyetinde bulunmak amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiği, 31/05/2012 tarihinde ise mükellefiyetinin res'en terkin edildiği, mükellef kurumun işyerinde 10/09/2008 tarihinde yapılan yoklamada işyerinin 30 m2 olduğu, işyerinin … 'e ait olduğu, şubesinin olmadığı, aylık kirasının 350-TL olduğu, şirketin %95 hissesinin … %5 hissesinin … 'ya ait olduğu, şirketin … Mah. … Cad. No:… adresinde cep telefonu ithalatı ve toptan pazarlaması işi ile faaliyete başladığı işyerinde 3 masa 2 bilgisayar klasör dolabı ve koltuklar olduğu, 30/04/2009 tarihli dilekçe ile işyerini … Mah. … Cad. … İş Merkezi No:… Kat:… D:… adresine taşındığının bildirildiği, ilgili adreste yapılan yoklamada mükellefin elektronik eşya ithalat ve toptan satım işine devam ettiği, işyerine bağlı şube ve deposunun bulunmadığı, işyerinde iki işçinin çalıştığı, işyeri aylık kirasının 150-TL olduğu, muhasebecisinin olduğu, yine aynı adreste 05/11/2009 tarihli yoklama fişinde mükellefin halen faaliyetine devam ettiği, işyerinde iki sigortalı işçinin çalıştığı, işyerinde değişik modellerde yaklaşık 1500 adet cep telefonu olduğu, mükellef kurumun 04/10/2011 tarihli dilekçesinde 17/01/2011 tarihinden itibaren hisse devir işlemlerinin yapıldığı, … 'ın hissesini … 'ye … 'nun hissesini … 'e devrettiği, 01/08/2011 tarihli yoklamada mükellef firmanın ilgili adreste bulunamadığı, başka adrese taşındığının öğrenildiği, yeni adresin tespit edilemediği, 20/12/2011 tarihli bilinen adreste yapılan yoklamada mükellef kurumun ilgili adresi terk ettiği, … İş Merkezinin komple kapatıldığı, şirket müdürü … 'nin ikamet adresinde yapılan yoklamalarda da kendisine ulaşılamadığı, mükellefin defter tasdik bilgilerine ulaşılamadığı, 2011 yılı KDV matrah toplamının 2.047.910,00-TL olduğu, 2011 döneminde mükellefin mal ve hizmet sattığını bildirdiği satışlara ilişkin bildirim toplamının 1.313.726,00-TL olduğu ve mükelleften mal ve hizmet satın aldığını bildiren mükelleflerin bildirim toplamının 1.981.188,00-TL olduğu, mükellef kurumun 2011 yılı Ba bildiriminde 571.021,00-TL mal veya hizmet alışında bulunduğunu bildirdiği buna rağmen alış yaptığı firmalardan hiç biri tarafından mal ve hizmet satışında bulunulduğunun bildirilmediği, ayrıca alış yaptığını bildirdiği firmaların tamamına yakını hakkında olumsuz tespitler bulunduğu bu sebeplerle mükellef kurumun 2011 yılında düzenlediği faturaların tamamının komisyon karşılığında düzenlenen sahte belgeler olarak değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldığı tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitlerin bir bütün halinde değerlendirilmesinden, söz konusu mükellef tarafından yüksek tutarlı katma değer vergisi matrahları beyan edilmesine rağmen, yapılan yoklamalarda mükellefin anılan hasılatları yapabilecek fiziki kapasiteye, emtiaya ve ticari organizasyona sahip olmadığının tespit edildiği, şirketin katma değer vergisi matrahları ile Ba-Bs bildirimleri arasında uyumsuzluklar olduğu, ilgili yılda mal ve hizmet alımı yaptığını bildirdiği mükellefler hakkında sahte fatura düzenledikleri yönünde tespitler bulunduğu, elde edilen yüksek cirolara rağmen tahakkuk eden vergilerinin ödenmediği hususları dikkate alındığında, şirketin uyuşmazlık konusu dönemde davacıya düzenlediği faturaların gerçek bir mal veya hizmet karşılığında düzenlenmediği sonucuna varıldığından, bu faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatlarda hukuka aykırılık bulunmadığından temyize konu kararın buna ilişkin kısmında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen kabul, kısmen reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, … Film Yapım Tic. Ltd. Şti.'den alınan faturalardan kaynaklı cezalı tarhiyatları ile kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Anılan Vergi Dava Dairesi kararının … İletişim Reklamcılık … ve Tic. Ltd. Şti. alınan faturalardan kaynaklı cezalı tarhiyatların kaldırılmasına ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 22/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.