5. Hukuk Dairesi 2021/1901 E. , 2021/3753 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkin olarak açılan davada İstanbul Anadolu 1. Tüketici ve Yalova 3. Asliye Hukuk Mahkemelerince (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla ) ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Dava, taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkindir.
İstanbul Anadolu 1. Tüketici Mahkemesince, davanın kabulüne, 30/03/2017 tarihli SO01-1520 sözleşme numaralı Hisseli Gayrimenkul Satış sözleşmesinin iptaline, dosyada mevcut Yalova İli, Termal İlçesi, Akköy Köyü, Killiorman mevkiinde 624 ada, 27 parsel de kayıtlı tapu kaydı/ hissesinin iptaline, davacı tarafından ödenen 11.000,00 TL"nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hükmün davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi 02/10/2019 tarih, 2019/1774 Esas, 2019/2006 Karar sayılı ilamı ile taraflar arasındaki sözleşme incelendiğinde tapuda pay devrini içeren bir sözleşme olduğu, dava konusu taşınmaza ilişkin tapu, dava tarihinden önce davacıya verildiği, mahkemece, söz konusu devre mülk satış sözleşmesinin feshinin koşullarının anlaşılması halinde, davacı üzerinde yer alan tapunun sözleşmenin feshinin doğal sonucu olarak davalıya iadesi gerekeceğinden tapusu iade edilecek taşınmazın Yalova İli, yargı çevresine bağlı Termal İlçesi’nde bulunduğu ve 6100 sayılı HMK’nın 12/1. maddesi gereğince taşınmazın aynına ilişkin uyuşmazlıkların taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde çözülmesi hususunda kesin yetki söz konusu olduğundan mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken işin esası incelenerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunarak davalının istinaf başvurusunun esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin kabulüne, HMK 353/1/a/3 maddesine göre İstanbul Anadolu 1. Tüketici Mahkemesinin 21/02/2019 tarihli, 2017/947 Esas, 2019/76 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın gerekçede belirtilen sebeplerle yetkisizlik kararı verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İstanbul Anadolu 1. Tüketici Mahkemesince, davacı tarafça diğer istemlerin yanında tapu iptal ve tescili istenildiği davadaki talepler birbirine bağlı olduğundan birbirinden ayırma imkanı da bulunmadığından davanın taşınmazın bulunduğu Yalova Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) nde görülmesi gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Yalova 3. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince, dava konusu ihtilafın ve davacı talebinin taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olduğu, davanın hukuki niteliği gereği kesin yetki kuralı teşkil etmeyen ve süresi içerisinde ileri sürülmeyen yetki itirazı üzerine mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Devre Mülk Hakkı Kat Mülkiyeti Kanununda düzenlenen taşınmazın müşterek mülkiyet payına bağlı bir haktır. Mevcut uyuşmazlığın tüketici mahkemelerinde görülmesi için davaya konu sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesi gerekli olmayıp, şekil şartına uyulup uyulmadığı hususunun Tüketici Mahkemesince tartışılarak bir karara varılması gerektiğinden, 6502 sayılı Kanun kapsamındaki uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 73/5. maddesinde tüketici davalarının tüketicinin yerleşim yerinin bağlı bulunduğu mahkemelerde de açılabileceği hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, dava, taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan İstanbul Anadolu 1. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. Maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince İstanbul Anadolu 1. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 22/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.