Esas No: 2021/11684
Karar No: 2022/4811
Karar Tarihi: 31.03.2022
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/11684 Esas 2022/4811 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Sigortalının çalışma sürelerinin tespiti için açılan dava hakkında verilen hüküm temyiz edilmiştir. Fer'i müdahil Kurum vekili, davalı apartman yönetiminin sigortalının hizmet belgelerini verme görevi olduğunu ve davacının iddiasını ispatlaması gerektiğini savunmuştur. Mahkeme, çalışma sürelerinin tespiti için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirterek kararın bozulması gerektiğine hükmetmiştir. Davanın yasal dayanağı 506 sayılı kanunun 79. maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesidir. Mahkeme, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiğini belirtmiştir. 506 sayılı Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez olduğu vurgulanmıştır.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : ... 17. İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer'i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının davalı apartman işyerinde 01/08/2008-17/02/2012 tarihler arası çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı apartman yönetimi vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının 17/02/2012 tarihinde çalışmaya başladığını, bu tarihten önce herhangi bir çalışması olmadığını, davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
SGK vekili fer'i müdahil sıfatıyla verdiği cevap dilekçesinde özetle, varsa çalışma olgusunun somut belge ve delillerle ispatlanması gerektiğini, kurum işleminin yerinde ve yasal mevzuata uygun olup, davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi, davanın kabulü ile, davacının kuruma bildirilen süreler dışında davalı ... işyerinde 01/08/2008-17/02/2012 tarihleri arası ayda 30 gün üzerinden toplam 1015 gün daha hizmet akdiyle brüt asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitine,
Kuruma bildirilen sürelerin yeniden tespitinde hukuki yarar olmadığına, karar vermiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi, feri müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Fer'i müdahil kurum vekili, sigortalının prim ve hizmet belgelerini verme görevinin davalı apartman yönetimine ait olduğunu, davacının iddiasını kesin delillerle ispatlaması gerektiğini, mahkemece yeterince araştırılmadan karar verildiğini ileri sürmüştür.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı kanunun 79. maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesidir. 506 sayılı Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanması gerektiği özellikle göz önünde bulundurulmalıdır.
İnceleme konusu dosyada; davacının davalı ... işyerinde 01/08/2008-17/02/2012 tarihleri arası ayda 30 gün üzerinden toplam 1015 gün daha hizmet akdiyle brüt asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitine,karar verilmişse de hüküm eksik incelemeye dayalıdır.
Mahkemece, davalı apartmanın kaç daireli olduğu araştırılmalı,apartman sakinlerinden davacının çalışması konusunda bilgi sahibi olanlar ve komşu işyeri sahipleri emniyet vasıtasıyla yapılacak araştırma ile tespit edilerek dinlenmeli, apartmanda bulunan daire sayısı, bahçesinin olup olmadığı, ısınma şeklinin nasıl olduğu , doğal gaza ne zaman geçildiği,davacının temizlik, çöp toplama, servise çıkma vs. işlerden hangilerini yaptığı, bu görevlerin dava konusu dönemin tamamında bizzat davacı tarafından yerine getirilip getirilmediği, çalışmanın tam zamanlı mı kısmi zamanlı mı olduğu hususları tespit edilerek, davacının kısmi zamanlı çalışması olduğu kanaatine varılması halinde,davalı apartmanın büyüklüğü, daire sayısı, bahçesi, büyüklüğü, ısınma sistemi göz önünde bulundurularak günlük çalışma saatine göre (4857 sayılı İş Kanununun 63. maddesi gereğince 7.5 saat çalışmanın 1 günlük çalışma hesabı ile) haftalık ve aylık çalışma süresinin kaç gün olduğu açıkça belirlenmeli, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
O hâlde, feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 31.03.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.