Danıştay 6. Daire 2019/1283 Esas 2022/3380 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/1283
Karar No : 2022/3380


TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) … Yapı Kooperatifi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : 1. Hukuk Müşaviri Vekili …

DAVACI YANINDA MÜDAHİL : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesinin 22/03/2016 tarihli, E:2015/848, K:2016/1272 sayılı bozma kararına uyularak ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, … Mevkii, … ada, … parsel sayılı taşınmazda yer alması gerekirken, aplikasyon hatası neticesinde … ada, … parsel sayılı taşınmaza kaydırılan 4.250,00 m2 yüzölçümlü ağaçlandırılmış yeşil alanın, imar planında … parsel sayılı taşınmazda tutulması, bu mümkün değil ise ayrı bir parsel olarak belirlenip ağaçlandırılmış yeşil alan olarak korunmasına olanak sağlayacak şekilde 1/5000 ölçekli nazım imar planında değişiklik yapılmasına yönelik talebin reddine ilişkin … Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Uygulama İmar Planı Şube Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işleminin ve bu işlemin dayanağı söz konusu alana ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dosyadaki bilgi ve belgeler ile yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, parselin araziye oturumunda aplikasyon hatası olmadığı, taşınmazın satışından sonra kullanımını değiştirmek amacıyla onaylanan imar planı değişikliklerinde kademeli birliktelik bulunmadığı ve plan yapımına dair esasların yerine getirilmediği, ayrıca dava konusu alanda bulunan ağaçlandırılmış alanın birçok farklı yöntemle korunmasının imar mevzuatı hükümlerine, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olduğu anlaşıldığından, alana ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planında hukuka uyarlık görülmediği, davacı idarenin imar planı değişiklik talebinin davalı idare tarafından belediye meclisine sunulması ve talep hakkında meclis tarafından karar verilmesi gerekirken talebin imar ve şehircilik müdürlüğü tarafından reddedilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
… Büyükşehir Belediyesi tarafından; imar planı değişikliği ile arsa transferi yapılarak herhangi bir haksızlığa sebebiyet verilmediği, parsele ilişkin aplikasyon hatası bulunmadığı, bilirkişi raporunun hatalı olduğu, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin üst ölçekli 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planına uygun olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı yanında müdahil tarafından; davaya konu taşınmaza yönelik herhangi bir aplikasyon hatası olmadığı, imar planı değişikliğini gerektirir bir zorunluluk bulunmadığından davacı talebinin reddedildiği, uyuşmazlığa konu alanın kooperatifin tapulu malı olduğu, mahkeme kararıyla iptal edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planının 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planına uygun olduğu ileri sürülmektedir.

SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı … Genel Müdürlüğü tarafından; temyiz başvurusunun reddi ile temyize konu mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
Davacı yanında müdahil … Genel Müdürlüğü tarafından; temyiz başvurusunun reddi ile temyize konu mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, … Mevkii, … ada, … parsel sayılı taşınmazda yer alması gerekirken, aplikasyon hatası neticesinde … ada, … parsel sayılı taşınmaza kaydırılan 4.250,00 m2 yüzölçümlü ağaçlandırılmış yeşil alanın, imar planında … parsel sayılı taşınmazda tutulması, bu mümkün değil ise ayrı bir parsel olarak belirlenip ağaçlandırılmış yeşil alan olarak korunmasına olanak sağlayacak şekilde 1/5000 ölçekli nazım imar planında değişiklik yapılmasına yönelik talebin reddine ilişkin … Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Uygulama İmar Planı Şube Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin ve bu işlemin dayanağı söz konusu alana ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle, 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak tanımlanmıştır.
14.06.2014 günlü, 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin Ek-1 Gösterimler başlığı altında … tarihli ve … sayılı olur ile uygun görülen Ek-1c ilave çevre düzeni planı gösterimleri içerisinde "kentsel servis alanı" lejantına yer verilmiş ve kentsel servis alanı "belediye hizmet alanı, kamu hizmet alanı, konut dışı kentsel çalışma alanı, toplu işyerleri ve küçük sanayi sitesi alanlarının yer aldığı kentsel ölçekte çalışma alanlarıdır" şeklinde tanımlanmıştır.
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanan 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı plan notunun B.3.15 Kentsel Servis Alanları maddesinde "Bu alanlarda, Sanayi ve Çalışma Alanları Ana Planı ilke ve esasları uyarınca ifraz ve yapılaşma koşulları, 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında saptanır. Kentsel Servis Alanlarında yer alacak kullanışlardan ÇED Yönetmeliği kapsamına girenlerin onaylı ÇED raporuna uygun olarak yapımı ve işletilmesi gerekmektedir." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davaya konu ağaçlıklı alanın içerisinde bulunduğu Hazineye ait … ada … parsel sayılı taşınmazın 24.05.2005 tarihinde küçük sanayi sitesi yapılması amacıyla … Valiliği … Dairesi tarafından … Kooperatifine satıldığı, satış gerçekleştirildikten sonra kooperatifin 23.11.2005 tarihli talebi üzerine Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla taşınmazın 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile sanayi-depolama alanı olan kullanımının küçük sanayi sitesi olarak belirlendiği, bunun üzerine Yenimahalle Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla taşınmazın 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile sanayi-depolama alanı olan kullanımının küçük sanayi alanı olarak belirlendiği ve bu kararın Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla onaylandığı, bununla birlikte uyuşmazlığa konu alanın 2007 onay tarihli 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında kentsel servis alanında kaldığı görülmüştür.
Yargılama aşamasında, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla "tüm dosya kapsamı ve yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden dava konusu taşınmazda aplikasyon hatasının bulunmadığı, dava konusu 4.250,00 m2'lik alanın imar planındaki kullanımının uzun yıllardır sanayi ve depolama alanı olduğu, söz konusu alanın ağaçlandırılmış olmasının uzun yıllara dayalı sanayi ve depolama alanı şeklindeki imar hakkını ortadan kaldırmasının mümkün olmadığı ve bu sebeplerle taşınmazın imar planında yeşil alana dönüştürülmesinde teknik ve uygulamadan doğan bir zorunluluğun bulunmaması karşısında, davacının aplikasyon hatasının giderilmesi veya imar planında değişiklik yapılması yönündeki talebinin reddine ilişkin işlemde, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykılırık bulunmadığı" sonucuna varılarak davanın reddine karar verildiği, bu kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 22/03/2016 tarih ve 2015/848, K:2016/1272 sayılı kararıyla "aplikasyon haritalarına ilişkin uyuşmazlığın çözümü amacıyla alanında uzman harita mühendisi ve şehir plancısından oluşan yeni bir bilirkişi heyetine mahallinde keşif ile keşfe ve ölçüme dayalı bilirkişi incelemesi yaptırılmak ve oluşturulacak bu yeni bilirkişi heyetinin uyuşmazlığa konu alanda bizzat yapacağı ölçümler sonucunda elde edilecek bulgular değerlendirilmek suretiyle uyuşmazlık hakkında yeniden bir karar verilmesi gerektiği, ayrıca davacı idarenin imar planı değişikliği talebinin de davalı idare tarafından belediye meclisine sunulması ve talep hakkında belediye meclisi tarafından karar verilmesi gerekirken, davacı idarenin talebinin yalnızca aplikasyon hatasının düzeltilmesi gibi algılanması ve bu talebin de imar ve şehircilik müdürlüğü tarafından reddedilmesinin hukuka aykırılık oluşturduğu" gerekçesiyle bozulması üzerine, İdare Mahkemesince temyize konu kararın verildiği anlaşılmıştır.
… Genel Müdürlüğü tarafından dava konusu … ada … parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak 1/1000 ölçekli uygulama imar planında değişiklik yapılması ve söz konusu taşınmazda yer alan hatalı imar uygulamasının düzeltilmesi istemiyle yapılan başvurunun zımmen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle ... İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında açılan davada, İdare Mahkemesince yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan bilirkişi raporunda; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin … gün ve … sayılı kararıyla onaylanan 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında dava konusu … ada … ve … parsel sayılı taşınmazların bulunduğu alanın “kentsel servis alanı” olarak belirlendiği, plan notunun 'Kentsel Servis Alanları' başlıklı B.3.15 sayılı maddesinde, bu alanlarda, sanayi ve çalışma alanları ana planı ilke ve esasları uyarınca ifraz ve yapılaşma koşullarının, 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında saptanacağının belirtildiği, bu nedenle de dava konusu … ada … parsel sayılı taşınmazın alt ölçekli planlarda sanayi alanları olarak tanımlanabileceği yönünde tespit ve değerlendirmelere yer verildiği görülmüştür.
Öte yandan, yukarıda anılan plan notunda kentsel servis alanlarında yer alacak kullanımlardan ÇED Yönetmeliği kapsamına girenlerin onaylı ÇED raporuna uygun olarak yapımı ve işletilmesi gerektiğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen plan notunda 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında kentsel servis alanı kullanım kararı getirilen alanlarda alt ölçekli planlarda ÇED Yönetmeliği kapsamına giren kullanımlara dahi yer verilebileceğinin belirtilmesi karşısında dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planıyla üst ölçekli 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planında kentsel servis alanında kalan yerde küçük sanayi sitesi kullanımı öngörülmesinde, anılan mahkeme kararındaki bilirkişi tespitinde de yer aldığı üzere, planlama hiyerarşisine aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, her ne kadar, görülmekte olan davaya yönelik hazırlanan bilirkişi raporunda aksi yönde tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuş ise de yukarıda anılan bilirkişi raporunda yer alan tespitler ve sonradan yürürlüğe giren Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin Ek-1 Gösterimleri uyarınca davaya konu 1/5000 ölçekli nazım imar planıyla alana getirilen küçük sanayi sitesi fonksiyonunun 1/25000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planıyla getirilen kentsel servis alanı fonksiyonuna uygun olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi gerekmekteyken dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalı ve davalı yanında müdahilin temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 22/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.