Danıştay 6. Daire 2022/264 Esas 2022/3452 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/264
Karar No : 2022/3452

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:...., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dava, Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, .... Mahallesi, ... ada, .... ve .... parsel sayılı taşınmazlara ilişkin .... Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile onaylanan Antalya-Burdur-Isparta Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği ile bu plan değişikliğine yapılan itirazın reddine ilişkin ... Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve .... sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E...., K:.. sayılı kararında; havza bazında plan yapma yetkisinin ... Değişikliği Bakanlığına ait olduğu, dava konusu 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planının da anılan Bakanlık tarafından onaylandığı göz önünde bulundurulduğunda yetkide paralellik ilkesi uyarınca söz konusu planda değişiklik yapma yetkisinin de Bakanlığa ait olduğu anlaşıldığından, ... Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla onaylanan dava konusu işlemin yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesinin kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2575 sayılı Danıştay Kanununun "İlk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülecek davalar" başlıklı 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde, 09.07.2018 tarihli, 30473 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 184. maddesi ile yapılan değişiklik uyarınca, Danıştay'ın ilk derece mahkemesi olarak; Cumhurbaşkanı kararlarına, Cumhurbaşkanınca çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri dışındaki düzenleyici işlemlere, bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere, Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca verilen kararlar üzerine uygulanan eylem ve işlemlere, birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işlere, Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu kararları ile bu Kurulun görev alanı ile ilgili Danıştay Başkanlığı işlemlerine karşı açılacak iptal ve tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülmeyen kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan idari davaları karara bağlayacağı, hüküm altına alınmıştır.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun 5. maddesinde de, idare mahkemelerinin vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derece Danıştay'da çözümlenecek olanlar dışındaki davalara bakacağı düzenlenmiştir.
Dosya içinde yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan Antalya-Burdur-Isparta 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının 5.3. sayılı plan notunda yer alan; planlama bölgesindeki büyükşehir belediye sınırları içerisinde, bu planın onayından sonraki iş ve işlemlerin, 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu uyarınca büyükşehir belediyesince yürütüleceğine dair düzenleme dayanak gösterilerek Antalya ili, Aksu, Döşemealtı, Kepez, Konyaaltı, Muratpaşa, Serik ilçelerini kapsayan alana ilişkin dava konusu çevre düzeni planı değişikliğinin Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin 13.09.2019 tarih ve 530 sayılı kararı ile onaylandığı, söz konusu plan değişikliği ile Milli Savunma Bakanlığına tahsis edilmiş olan mülkiyeti Hazineye ait uyuşmazlık konusu taşınmazlara havaalanı kullanımı getirilmesi üzerine, taşınmazların işlevinin askeri alana çevrilmesine ilişkin plan değişikliği yapılması istemiyle askı süresi içinde davacı tarafından yapılan itirazın Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile reddedildiği görülmektedir.
Uyuşmazlıkta, Antalya-Burdur-Isparta Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının, Antalya iline bağlı altı ilçesini kapsayan kısıtlı bir bölümünde dava konusu plan değişikliği yapılmışsa da, yasal tanımı gereğince plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, donatı dengesini bozmayacak nitelikte yapılabilen plan değişikliklerinin, değişiklik yapılan plandan bağımsız bir işlem gibi ele alınmasına ve bu yaklaşımla hukuki denetiminin yapılmasına imkan bulunmamaktadır.
Bu itibarla, Antalya-Burdur-Isparta Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliğine karşı açılan dava, birden çok idare mahkemesinin yetki alanına girmesi nedeniyle ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da bakılacak davalardan olduğundan, İdare Mahkemesince görevsizlik kararı verilerek dosyanın Danıştay'a gönderilmesi gerekirken, usul hükümlerine aykırı şekilde işin esası incelenmek suretiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda isabet bulunmamaktadır.
Nitekim, dava konusu çevre düzeni planı değişikliğine karşı TMMOB Şehir Plancıları Odası tarafından açılan diğer bir davanın, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay Altıncı Dairesinin E:2019/21696 sayılı dosyasında derdest olduğu görülmektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz istemine konu ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 23/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.