MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca duruşmalı temyiz edilmiş ise de, dava miktar itibariyle duruşmaya tabi olmadığından bu isteğin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR
Davacı, 1999 yılından 2005 yılı Şubat ayına kadar davalı şirkette plasiyer olarak çalıştığını, yasal iznini kullandığı sırada şirket çalışanları tarafından bazı eczanelerden usulsüz para alındığı ve şirket kayıtlarına geçirilmediği, bazı ilaçların eczaneler adına faturası düzenlendiği ancak ilaçlar eczanelere teslim edilmediği halde bedellerinin eczanelerden tahsil edilerek şirketin zarara uğratıldığına ilişkin tutanaklar hazırlanarak kendisini suçlayarak baskı altına aldıklarını ve hesap hataları düzeltilene kadar adına kayıtlı kooperatif hissesini davalı ... adına devrettiğini, aracını da şirkete devrettiğini, davalı şirket tarafından 1.3.2005 tarihinde iş akdine son verildiğini, sonrasında hakkında soruşturma ve ceza dosyaları açıldığını, şirketin zarara uğramasında herhangi bir kusurunun bulunmadığını ileri sürerek davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine, davalı ... adına kayıtlı kooperatif hissesinin iptali ile adına tesciline, teminat olarak verilen aracın trafik kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı şirkette plasiyer olarak çalıştığı dönemde zimmetine para geçirdiği iddiası ile düzenlenen tutanaklar nedeniyle hesap hataları düzeltilene kadar adına kayıtlı kooperatif hissesini ve adına kayıtlı aracı teminat olarak devrettiğini ancak sonrasında iş akdine son verildiğini ileri sürerek teminat olarak devri yapılan kooperatif hisse devri ile araç kaydının iptali ile kendi adına tezcilini istemiştir.
5521 sayılı Kanun’da, işçi sayılan kişilerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuki uyuşmazlıklarda İş Mahkemelerinin görevli olduğu düzenlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanunun 8/1. maddesinde “İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir.” Dolayısıyla ücret, emek ve bağımlılık iş sözleşmesinin belirleyici unsurlarıdır. Ücret, iş görme ve bağımlılık iş sözleşmesinin belirleyici öğeleridir.
İş sözleşmesini belirleyen ölçüt hukukî-kişisel bağımlılıktır. Gerçek anlamda hukukî bağımlılık işçinin işin yürütümüne ve işyerindeki talimatlara uyma yükümlülüğünü içerir. İşçi edimini işverenin karar ve talimatları çerçevesinde yerine getirir. İşçinin işverene karşı kişisel bağımlılığı ön plana çıkmaktadır. İş sözleşmesinde bağımlılık unsurunun içeriğini, işçinin işverenin talimatlarına göre hareket etmesi ve iş sürecinin ve sonuçlarının işveren tarafından denetlenmesi oluşturmaktadır. İşin işverene ait işyerinde görülmesi, malzemenin işveren tarafından sağlanması, iş görenin işin görülme tarzı bakımından iş sahibinden talimat alması, işin iş sahibi veya bir yardımcısı tarafından kontrol edilmesi, işçinin bir sermaye koymadan ve kendine ait bir organizasyonu olmadan faaliyet göstermesi, ücretin ödenme şekli, kişisel bağımlılığın tespitinde dikkate alınacak yardımcı olgulardır.
Bütün bu açıklamaların ışığında somut olaya bakıldığında, davacı ile davalı şirket arasındaki ilişkinin iş kanunu kapsamında olup olmadığı araştırılmamıştır. O halde mahkemece, öncelikle taraflar arasındaki ilişkinin iş kanunu kapsamında olup olmadığı araştırıldıktan sonra görev hususu değerlendirilip hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenle davacının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.