Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2017/2227 Esas 2018/1348 Karar Sayılı İlamı

....
DAVA : Davacı, ücret farkı alacağı, ilave tediye farkı alacağı ve ikramiye alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm kurulmasına göre, davalı Bakanlığın aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Dosyada sorun yargılama sonunda harca hükmedilip, edilmeyeceği ve hükmedilecek karar harcından hangi tarafın sorumlu olacağıdır.
492 sayılı Harçlar Kanununa göre dava harcının 1/4" ü peşin yatırılmak zorundadır. Harcı yatırılmayan dava görülemez, harç noksanı varsa Mahkeme davacıya 492 sayılı Harçlar Kanunun 30. maddesine göre noksan harcı tamamlaması için süre verilmelidir.
Harcı tamamlanmayan dava harç yatırılana kadar işlemden kaldırılmak zorundadır.
Peşin olarak yatırılacak harç dava dilekçesindeki yada ıslah dilekçesindeki müddeabih üzerinden harçlara ilişkin tarifedeki orana göre hesaplanacak miktarın ¼’ üdür.
492 sayılı Harçlar Kanununa göre karar ilam harcından davayı kaybeden taraf sorumludur.
Harçtan muaf olan Kurum ve kişilerin açtıkları davalarda dava sonunda bakiye karar harcı çıkarsa bu harç, harçtan muaf değilse davalıya yükletilmelidir.
Davalı harçtan muaf değilse harca ilişkin karar ;
"Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan.....TL. karar-ilam harcından davacının yatırdığı .... TL. peşin harç ile .... TL. ıslah ( tamamlama ) harcının mahsubu ile .......TL. bakiye karar-ilam harcının davalıdan, ( birden fazla davalı var ise davalılardan müştereken ve müteselsilen ) tahsili ile hazineye irat kaydına " şeklinde olmalıdır.
Yine 492 sayılı Harçlar Kanunu ve özel kanunlar belli Kurum ve kişilere harç muafiyeti tanımıştır.
Harçtan muaf olan Kurum ve kişiler aleyhine karar verildiğinde karar-ilam harcına hükmedilemez, varsa yatırılan harçlar ilgilisine iade edilir.
Bu durumda da harca ilişkin verilecek karar;
"Davalı Kurum harçtan muaf olduğundan karar-ilam harcına hükmedilmesine yer olmadığına,

Davacının yatırdığı başvuru harcı, peşin harç ve ıslah ( tamamlama ) harcının karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine," şeklinde olmalıdır.
Davalıların birden fazla olup, harçtan muaf olmayanlar var ise karar ilam harcı harçtan muaf olmayan davalıya yükletilmelidir.
Ayrıca davacının yatırdığı harçlar diğer yargılama giderine eklenerek kabul/redde göre oranlanamaz.
Somut uyuşmazlıkta, mahkemece karar ilam harcına ilişkin 2 numaralı bentte aynen "2- Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli olan karar harcı 1.689,12 TL"den peşin alınan 24,30 TL, ıslah harcı: 616,00 TL olmak üzere toplam 640,30 TL"nin mahsubu ile kalan 1.073,12 TL harcın davalı T.C. ... harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına" şeklinde karar verilmiştir.
Bu karar şekli Yasa" ya ve usule uygun değildir.
Hükmün 2 numaralı bendinde " davalı ..." nın harçtan muaf olduğunu " kabul eden mahkemece hükmün 2 numaralı bendinde yargılama giderlerine harç katılarak harçtan muaf olan davalı Bakanlığa harç yükletilmesi çelişkili ve hatalı olup, bozma sebebi ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün HMK. nun geçici 3/2. maddesi yollaması ile HUMK. nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ:
Hüküm fıkrasının 2 ve 3 numaralı bentlerinin çıkartılarak, yerlerine;
“2-Davalı Bakanlık harçtan muaf olduğundan Bakanlık aleyhine harca hükmedilmesine yer olmadığına,
Davacının yatırdığı tüm harçların karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine,
3-Davacının yaptığı harçlar hariç toplam 557,75 TL. yargılama giderinden kabul/redde göre belirlenen 384,84 TL. sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine" bentlerinin yazılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 25/01/2018 gününde oybirliği ile karar verildi.


....