Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/1002 Esas 2022/5299 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
No : 2021/2528-2021/2356
İlk Derece
Mahkemesi : Kocaeli 1. İş Mahkemesi
No : 2020/112-2021/89

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı ve fer’i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer’i müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili; müvekkilinin ... Halıcılık A.Ş. de halı dokuma işinde 01.01.1980 - 12.05.1985 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP
Feri müdahil SGK vekili 15.01.2018 havale tarihli cevap dilekçesine özetle; kurum tarafından yapılan işlemlerde usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Halıcılık San. ve Tic. A.Ş. vekili 19.01.2018 havale tarihli cevap dilekçesine özetle; müvekkili şirketin merkezinin ... olduğunu, davacının ise Kocaeli'de oturduğunu, mahkemenin yetkisinin bulunmadığını, müvekkili firmanın kuruluş tarihinin 18/09/1985 olduğunu, bu nedenle 1980 yılında çalışmasının mümkün bulunmadığını, hak düşürücü sürenin dolduğunu, iddiaların varsayımdan ibaret olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
"Davanın kabulü ile davacı ...'ın 01.01.1980-12.05.1985 tarihleri arasında ... işyeri sicil numaralı davalıya ait işyerinde hizmet akdine dayalı olarak kesintisiz çalıştığının tespitine, "karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Davalının ve Fer'i Müdahil SGK'nın istinaf başvurularının HMK 353/1-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine, karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ve fer’i müdahil Kurum vekilleri, eksik inceleme nedeniyle kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/8. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın yerleşmiş içtihadı gereğidir.
506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/8. maddelerine göre Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.
Davacının ilk kez 1.7.1980 tarihli işe giriş bildirgesiyle ... sicil numaralı davalı işyerinde çalışmaya başladığı, 1980/4.dönemde 60 gün, 1981/1 dönemde 70 gün, 1981/2.dönemde 60 gün, 1983/2 .dönemde 67 gün, ... sicil sayılı işyerinden bildirilen çalışmaları mevcuttur.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava irdelendiğinde, davacı adına işe giriş bildirgesi verilen 1.7.1980 tarihi öncesine ait tespit isteminin dava tarihi itibarıyla hakdüşürücü süreye uğradığı belirgindir.
Öte yandan 1.7.1980 sonrası dönem yönünden ise çalışmanın sürekli olup olmadığına ilişkin tanık beyanlarının hüküm vermeye yeterli olmadığı, davacının evden mi yoksa işyerinde mi çalıştığı net olarak ortaya konulmadığı ortadadır.Bu nedenle davacının evden mi yoksa işyerindemi çalıştığı ile çalışmasının sürekli mi kesintili mi olduğu dinlenmeyen bordro tanıkları da dinlenerek araştırılmalı sonucuna göre karar verilmelidir.
O hâlde, fer'i müdahil Kurum ve davalı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/1. maddesi gereği BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 11.4.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.