15. Hukuk Dairesi 2015/214 E. , 2015/1436 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl dava, eser sözleşmesi uyarınca ödenmeyen işbedelinden kalan alacağın tahsiline, teminat mektuplarının iadesine, birleşen dava, sözleşmenin haksız feshedildiğinin tespitine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Davalı vekili, sözleşme uyarınca eksikler tamamlanmadığından işletmeye alınamadığını, uyarıların sonuçsuz kalması üzerine akdin feshedildiğini, gerçekleşen imalât bedelinden de borçlarının bulunmadığını belirterek haksız ve mesnetsiz davaların reddini savunmuştur.
Mahkemece, asıl davanın kısmen kabulüne, 1.202.740,24 TL iş bedelinden kalan alacağının dava tarihinden, haksız fesih sonucu irad kaydedilen 237.000,00 TL tutarındaki kesin teminat mektubu bedelinin nakde çevrildiği tarihten itibaren avans faiziyle tahsiline, fazla istemin reddine karar verilmiş, karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 03.06.2009 tarihli sözleşmeyle, ... İstasyonu"nun yapımı, işletmeye alınması ve idareye teslimi kararlaştırılmıştır. Sözleşmenin 6. maddesinde, anahtar teslimi götürü bedeli olduğu, ihale dokümanında yeralan uygulama projeleri ve buna ilişkin mahal listelerine dayalı olarak işin tamamının 3.949.411,00 TL bedel üzerinden akdedildiği belirtilmiştir. Verilen süre uzatımıyla işin bitiş tarihi 24.03.2010 olarak saptanmıştır. Taraflarca 23.03.2010 tarihinde düzenlenen tutanakla toplam 2.320.278,96 TL imalât ile fiziki gerçekleşme seviyesi gösterilmiş bu tutanak itirazsız imzalanmıştır. Davalı idare yükleniciye gönderdiği 24.08.2010 tarih ve 12407 no"lu ihtarında, sözleşme kapsamında yapılmayan imalâtları belirterek bunların 20 gün içinde tamamlanmasının, aksi takdirde sözleşmenin 48. maddesinin uygulanacağını bildirmiştir. Yüklenici davacı ise 15.09.2010 gün ve .... no"lu cevabi ihtarında, iddiaları kabul etmediklerini, gereken sürenin verilmesini, hakedişlerin ödenmesini, geçici kabulün yapılmasını talep etmiştir. Davacı tarafından gönderilen 02.12.2010 tarihli yazıyla sözleşmenin 26.11.2010 tarihinde feshedildiği davalıya tebliğ olunmuştur. Davalının idare mahkemesinde yasaklama kararının iptâli istemiyle açtığı davada, fesih ve yasaklama kararı haklı bulunarak istem reddedilmiş, karar henüz kesinleşmemiştir.
Görülüyor ki uyuşmazlık, feshin haklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Davacı yüklenici, idarenin eksik bırakıldığını iddia ettiği kısımların ihale dışında kalması nedeniyle feshin haksız olduğununu iddia ederken davalı idare de, sözleşmeye uygun biçimde imalâtın tamamlanamadığı, geçici kabul aşamasına getirilemediğinden feshin haklı olduğunu savunmaktadır. Sözleşmenin ve ihalenin konusu, ... İstasyonu inşaatının hertürlü inşaat, mekanik, elektrik tesisatı ile altyapı yapım bağlantıları, çevre düzenlemesi, peyzaj işleri ile yapının tüm işlerinin tamamlanarak işletmeye alınmasıyla idareye tesliminin yapılmasıdır. Davacı yüklenici ihale aşamasında idareye verdiği 23.02.2009 tarihli dilekçesinde, ihale kapsamıyla ilgili bazı işlere açıklık getirilmesini ve bilgi verilmesini istemiş, idarenin 26.03.2009 tarihli cevabında, sözleşme eki pursantaj cetvellerine göre teklif verileceğinin ve bu teklifin teyidinin bildirilmesi istenmiştir. Yüklenici de 27.03.2009 tarihli teklifinde, “ihale dokümanı içerisinde sunulan ve sözleşme eki olan pursantaj cetvelinde yeralan ana iş kalemleri ve bunların pursantaj oranlarının sözleşme süresince sabit olacağını ve ödemelerde de bu pursantaj cetvelinin baz alınacağını kabul ederiz” diyerek teklifini vermiş, sözleşmeyi imzalamıştır. Bu haliyle yüklenicinin açıklık getirilmesini istediği hususları da inceleyerek sözleşme konusu işin yapımınını yükümlendiği anlaşılmaktadır. Ayrıca sözleşmede, işletmeye hazır olarak yapımı ve tesliminin taahhüt edildiği de açıktır. Ne var ki, idarece eksik olduğu iddia olunan imalâtın, istasyonun işletmeye alınması kapsamında kalıp kalmadığı teknik nitelikte olup uzman görüşünü gerektirmektedir. Mahkemece bilirkişi raporu alınmış ise de rapor hükme dayanak yapılacak biçimde incelemeyi içermemektedir. Zira bu raporda, eksiklerin işletmeye alınma kapsamında değerlendirilmesi yapılmadığı gibi sözleşmenin götürü bedeline göre fiziki oranlama yapılmadan eksik işler düşülerek davacı alacağı hesaplanmıştır.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, 6100 sayılı Yasa"nın 266. ve devamı maddelerince .... Üniversitesi öğretim üyelerinden yeniden oluşturulacak elektrik, makine ve inşaat konusunda uzman bilirkişi heyetinden az yukarıda değinilen hususlarda inceleme yaptırılmak, tarafların itirazlarını cevaplandırmak üzere denetime elverişli rapor almak, rapor sonucuna göre feshin haklı olup olmadığını değerlendirmek, yüklenicinin iş bedelinden alacağını ise sözleşmenin eki pursantaj cetveline göre fiziki oranını belirleyerek götürü bedele uygulamak suretiyle hesaplatmak ve hüküm kurmaktan ibarettir. Eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuyla karar verilmesi doğru olmadığı gibi birleşen dava hakkında ayrıca hüküm kurulmamış olması da doğru olmamıştır.
Karar açıklanan nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 23.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.