....

Taraflar arasında görülen davada .... 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 24.12.2015 tarih ve 2014/215-2015/320 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı yana “...” isimli dizi filmde oyuncu olarak rol alması karşılığı olarak 276.000,00 TL avans ödendiğini, ayrıca davalıya kendi hayat hikâyesini anlatacağı ve senaryo yazarlığının yanı sıra başrol oyuncusu olarak da yer alması planlanan “....” adlı film ile ilgili olarak da 200.000,00 TL avans ödendiğini, aradan 3 yıl geçmesine rağmen müvekkili şirkete teslim edilmiş bir senaryo bulunmadığını, .... isimli dizinin 3 bölüm yayınlanmak üzere teslim edilmesine rağmen 2. Bölümden sonra yayından kaldırıldığını iddia ederek, avans olarak ödenen 200.000,00 TL ve 49.840,50 TL’nin iadesi için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, senaryonun davacı yana teslim edildiğini, üzerinde kast çalışmalarının da davacı şirket merkezinde yapıldığını, dizi yayını için kanalla yapımcı arasında mevcut sözleşmenin feshinden 2,5 ay sonrasında müvekkile bu diziye ilişkin ödeme yapıldığını, yapılan ödemenin avans olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamı uyarınca davalının 3. ve 4. Bölüm için fragman çekimine icracı sanatçı sıfatıyla katıldığı, bu kapsamda, davalının oyunculuk karşılığı avans olarak ödenen 276.000,00 TL tutardan 48.898,17 TL tutarı iade etmesi gerektiği, davalının teslim ettiği senaryonun, dava dosyasında davacı ve davalının üzerinde anlaştığı “.... ..’in yaşam öyküsünün anlatılacağı bir komedi” özelliklerini taşımadığı ve yanı sıra bu hususiyetleri taşımayan senaryonun yazımında .. ...’in katkısının muğlak olduğu, bu nedenle ..... filmine ilişkin avans niteliğinde ödenen 200.000 TL"nin iadesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile .....anbul 27. İcra müdürlüğünün 2014/23652 sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin 248.898,17 TL üzerinden karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

-/-





Dava, icracı sanatçı ve eser sahibi sıfatıyla davalıya ödenen avansların iadesi amacıyla yapılan ilamsız icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
1- Davalının “.....” isimli televizyon dizisinde oyuncu (icracı sanatçı) olarak rol alması hususunun taraflarca kararlaştırıldığı, oyuncunun bölüm başına alacağı ücret ile verilen avans miktarları bakımından taraflar arasında bir uyuşmazlığın olmadığı anlaşılmaktadır. Adı geçen dizinin ilk 2 bölümünün televizyon kanalında yayınlanmasının ardından yayından kaldırıldığı ve fakat 3. bölümün çekilerek kanala teslim edildiği de tarafların ve mahkemenin kabulündedir. Bu durumda taraflar arasındaki uyuşmazlık ve çözülmesi gereken husus, adı geçen dizinin çekimi tamamlanan ancak yayınlanmayan 3. bölüm oyunculuk 4. bölümünün çekilip çekilmediği ve oyuncunun bu bölümler bakımından ücrete hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır. Hükme dayanak bilirkişi raporu ve mahkeme gerekçesinde, aksine bir hüküm olmadıkça oyuncunun edimini ifa etmiş olmasının yeterli bulunduğu, eserin yayınlanmış olup olmamasının ücretin hak edilişinde etkili olmadığı isabetli olarak vurgulanmıştır.
5846 sayılı .... m. 8/3 uyarınca, bir sinema eseri sahibi olabilecek kişiler yönetmen, özgün müzik bestecisi, senaryo yazarı ve diyalog yazarı sıfatını haiz kişilerdir. Aralarında birlikte eser sahipliği ilişkisi bulunmaktadır. Bir sinema eserinin ortaya çıkarılmasında mali yatırımda bulunan, eser sahipleri ile icracı sanatçıları buluşturan yapımcılar ile sinema eserinde görev alan ve bir eserin özgün biçimde yorumlayan, tanıtan, anlatan, söyleyen, çalan ve başka yollarla icrada bulunan icracı sanatçılar ise ortaya çıkan sinema eserinde, eser sahiplerine .... m. 80/1 uyarınca komşu hak sahibi olan, diğer bir anlatımla onların haklarıyla bağlantılı hak sahibi olan kişilerdir.
Sinema eserlerinin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcılar, eser sahibi ile icracı sanatçılardan mali hakları kullanma yetkisini devir almışlarsa, o sinema eserinden doğan çoğaltma, yayma, umuma iletim kiralama ve kamuya ödünç verme konusundaki tüm mali hakları münhasıran kullanma hak ve yetkisi sadece kendilerine ait olacaktır.
Bir sinema eserinin meydana getirilmesinde mali yatırımda bulunarak hak sahibi olan yapımcılar, ... m. 52 uyarınca, ancak eser sahipleriyle yapmış oldukları sözleşme ve onların verdikleri izin çerçevesinde sinema eseri üzerinde hak sahibi olabilecektir. Bu anlamda yapımcılar ile icracı sanatçılar arasındaki sözleşme, iş görme sözleşmesidir. Ancak icracı sanatçı bu sözleşmeyle sadece sözleşmede üstlendiği işi (icrayı) yerine getirmekle kalmayıp, aynı zamanda oluşacak sinema eseri üzerindeki bağlantılı haklarını da devretmektedir. Anılan nedenlerle bu tür sözleşmelerden doğan alacaklara TBK 470 vd. maddeleri ile nitelikleri elverdiği ölçüde, 5846 s. .... hükümlerinin ve özellikle 80. maddedeki hükümlerin birlikte uygulanması gerekir.
Somut olaya gelince, davalı icracı sanatçının sözleşmeden doğan borcu, TBK m. 471 vd. de düzenlenmiş olup, yapımcının öngördüğü plan dairesinde film çekim planına uymak, sadakat ve özenle sanatını özgün şekilde sergilemek olup, davacı yapımcı tarafından, eserin (dizi filmin) meydana getirilmesinde davalı icracı sanatçıya isnat edilebilecek herhangi bir kusurunun bulunduğu iddia ve ispat edilmiş değildir. Davalı oyuncunun dizi filmin çekimi sırasında hazır bulunması, iş planlamasına uyması, emek ve mesai sarf etmesi, çekimlere katılması, hatta 4. bölümün fragmanının dahi hazırlanmış olması nedeniyle TBK m. 479 ve 480 uyarınca 4. Bölüm için dahi ücret istemeye hak kazanmıştır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 485. maddesi “İşsahibi yüzünden ifanın imkânsızlaşması” başlığını taşımakta olup, “Eserin tamamlanması, işsahibi ile ilgili beklenmedik olay dolayısıyla imkânsızlaşırsa yüklenici, yaptığı işin değerini ve bu değere girmeyen giderlerini isteyebilir.” hükmü de dikkate alındığında ve davalı oyuncunun eserin ortaya çıkmasında üzerine düşen bütün edimleri yerine getirdiği de gözetildiğinde avans olarak ödenen oyunculuk ücreti yönünden davanın reddi gerekirken mahkemece dizinin yayından kaldırılması nedeniyle ifanın imkansızlaştığı kabul edilerek, 4. bölümün çekildiği tarafların kabulünde olan fragman süresi ile dizi süresinin oranlanması suretiyle iadesi gereken miktarın hesaplanması doğru olmamış ve davalı vekilinin bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının kabulü gerekmiştir.


-/-



2- Tarafların davalının hayat hikayesini konu alan “....” isimli film senaryosunun davalı tarafından yazımı konusunda şifahen anlaştıkları ve davacı tarafça davalıya sipariş olunan eser bedelinin yarısının avans olarak ödendiği konusunda bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davalı şahsın kendisine sipariş olunan senaryo eserini, sahibinin hususiyetini yansıtan ilim ve edebiyat eseri mahiyetinde tamamlaması ve davacı yana teslim etmiş olması ile edimini yerine getirmiş sayılacağının, bu suretle taraflar arasında kararlaştırılan sözleşme bedeline de hak kazanacağının kabulü gerekir. Davacı tarafın kendisine teslim edilen eseri beğenip beğenmemesi önem arz etmediği gibi eserin beğenilmemiş olması ödenmiş olunan avansın istenmesi sonucunu da doğurmaz. Somut olayda, davaya konu eserin, davalı çalışanı ..... tarafından davacı tarafa teslim edildiği mahkemenin de kabulündedir. Davacı taraf, eserin kendisine tesliminden sonra TBK 474 vd. maddeleri uyarınca süresinde ve usulüne uygun olarak herhangi bir ayıp ihbarında da bulunmuş değildir. Sipariş usulü eser sözleşmesine aykırı olarak eserin eksik veya istenilen niteliklerden yoksun olarak sipariş edene teslim edildiğinin ispat edilememesi sebebiyle davacı tarafın sözleşmeye istinaden ödediği avans bedelinin iadesini isteyemeyeceği halde mahkemece yetersiz bilirkişi raporuna istinaden yazılı gerekçe ile senaryo avans bedelinin iadesi talebini de içeren icra takibine itirazın iptaline karar verilmesi doğru olmamış davalı vekilinin bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının da kabulü gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 14.02.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.






....