MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, 08.12.2006 tarihinden iş sözleşmesinin feshedildiği tarih olan 30.09.2012 tarihine kadar mesleki denetim mühendisi olarak çalışan davacının davalı işyerinde iş yoğunluğunun azaldığından bahisle iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, boşta geçen süre ücret ve diğer haklar ile işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminatın belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren vekili, Türkiye İnşaat Mühendisleri Odası Genel Merkezi"nin almış olduğu bir karara istinaden davacının çalıştığı bölümün 12 Ekim 2012 tarihine kadar kapatılmasına karar verildiğini, bunun üzerine müvekkili kurumun iş yoğunluğunun azalması nedeniyle ve oda yönetiminin aldığı karara dayanılarak davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalı işyerinde yaklaşık altı yıl kıdemi olan bir çalışanın davalı oda bünyesinde başka bir pozisyona yerleştirilmesi imkanları gözetilmeksizin, sırf çalıştığı departmanın kapatılması nedeniyle iş sözleşmesinin feshi yoluna gidilmesinin ölçülülük ve feshin son çare olma ilkesine aykırı olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dosya içeriğine göre, İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Yönetim Kurulu tarafından 18.09.2012 tarih ve yedi sıra sayısı ile alınan karara dayanılarak şubedeki iş yoğunluğunun azaldığı gerekçesi ile kanuni hakları ödenmek suretiyle 30.09.2012 tarihi itibariyle davacının iş sözleşmesinin feshine karar verildiği, 12.10.2012 tarihinde ise TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu tarafından fesih işlemi talebinin uygun görüldüğü ve davacının iş sözleşmesinin 30.09.2012 tarihi itibariyle feshedildiği, buna karşılık TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulunca 12.10.2012 tarihli kararla kapatılmasına karar verilen laboratuvarlar arasında 03.11.2012 tarihli kararla Trabzon Şube Laboratuvarının da bulunduğunun belirtildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının iş sözleşmesi şubedeki iş yoğunluğunun azalması nedeniyle feshedilmiştir. Mahkemece, fesih sebeplerinin ispat edilemediği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli değildir. İşyeri gerekleri ve ekonomik nedenlere dayalı geçerli sebeple fesihlerde öncelikle fesih için sebep gösterilen işyeri gereklerinin ve ekonomik nedenlerden olumsuz etkilenme bulunup bulunmadığının ve feshin de bunun sonucu olup olmadığının başka bir anlatımla işyeri gereklerinin ve ekonomik nedenlerle fesih işlemi arasında neden-sonuç ilişkisinin bulunup bulunmadığının tespit edilmesi gerekir. Mahkemece, aralarında işyerinin faaliyeti konusunda uzman bilirkişinin de bulunduğu bilirkişi kurulu aracılığıyla gerekirse işyerinde keşif yapılarak, fesih sebebinin davacının işyerine ve pozisyonuna etkileri, feshe neden olan bu durumun kalıcı olup olmadığı, işverenin tutarlı davranıp davranmadığı, fesih dışında tedbirler alınması ile ekonomik nedenlerin ortadan kaldırılıp kaldırılmayacağını özellikle fesihten sonra yeni işçi alınıp alınmadığı, işyerinin kapanıp kapanmadığı ve davacının istihdamının iş gücü fazlalığına neden olup olmadığı araştırılmalıdır. Daha sonra istihdam fazlası olduğu belirlendiği takdirde, davacının davalı işverenin diğer bölümlerinde veya başka bir işyerinde değerlendirme olanağı olup olmadığı somut olarak saptanmalıdır. Bunun için de Sosyal Güvenlik Kurumu"nun işçi alım ve çıkarılmasına ilişkin kayıtlar getirtilmeli, işverenin kaç işçi çıkarttığı, fesih tarihinin öncesinde ve sonrasında yeni işçi alıp almadığı, işçi alınmış ise, davacının alınan işçilerin niteliklerini taşıyıp taşımadığı tespit edilmelidir. İşten çıkaracakları belirlemede bir kural bulunup bulunmadığının feshin kaçınılmazlığı yönünden açıklığa kavuşturulması gerekir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.