5. Hukuk Dairesi 2021/1315 E. , 2021/3746 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi ile tapu iptali istemine ilişkin olarak açılan davada Bakırköy 6.Tüketici ve Yalova 1. Asliye Hukuk Mahkemelerince (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi ile tapu iptali istemine ilişkindir.
Bakırköy 6. Tüketici Mahkemesince, somut olayda; 31/01/2018 tarihli devremülk satış sözleşmesinin feshi ile davacının yapmış olduğu 19.750,00 TL tutarındaki ödemenin iadesi istemine ilişkin olduğu, davacı neticei talep kısmında sözleşmeden cayma iradesini göstermiş olup yargılamanın nihayetinde tapunun da iptalini gerektireceği, dolasıyla uyuşmazlığın bu haliyle, kamu düzenine ilişkin, kesin yetki ve taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin yetki düzenleyen HMK"nın 12. maddesinde kaldığı, her ne kadar 6502 sayılı Kanunun 73/5 maddesine göre de, tüketici davalarının tüketicinin ikametgahı mahkemesinde de açılabileceği belirtilmiş ise de kesin yetki kuralının bu maddeye dahil edilemeyeceği maddenin gerekçesinde böyle bir hususun çıkarılamayacağı kanaatine varılmış olup kesin yetkinin kamu düzeninden olduğu anlaşıldığından davanın yetki yönünden reddine, mahkemenin yetkisizliğine, yetkili Mahkemenin İstanbul (Anadolu) Nöbetçi Tüketici Mahkemeleri olduğuna karar verilmiş, hükmün davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18.Hukuk Dairesi 26/12/2019 tarih 2019/2877 esas, 2019/2322 karar sayılı ilamı ile kesin yetki hususu mahkemece resen ve davanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekeceğinden ve sözleşme konusu taşınmazın da Yalova Termal"de bulunması nedeniyle yetkili mahkeme Yalova Asliye Hukuk Mahkemesi(Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) olduğundan mahkemesince Yalova Asliye Hukuk Mahkemesine yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken İstanbul Anadolu Tüketici Mahkemesine yetkisizlik kararı verilmesi usul ve yasaya uygun olmadığı gerekçesiyle davalı ... Sağlık Termal Turizm İnşaat Pazarlama ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi istinaf başvurusunun kabulüne, Hmk m. 353/1-a-3 uyarınca Bakırköy 6. Tüketici Mahkemesi"nin 26/07/2019 tarih, 2019/936 Esas, 2019/778 Karar sayılı Mahkeme kararının kaldırılmasına, Bakırköy 6. Tüketici Mahkemesi"nin yetkisizliğine, dosyanın yetkili ve görevli Yalova Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla)"ne gönderilmek üzere kararı veren Bakırköy 6. Tüketici Mahkemesi"ne gönderilmesine karar verilmiş, hüküm 26/12/2019 tarihinde kesinleşmiştir.
Yalova 1. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince, davacının davalı ile aralarındaki sözleşmenin iptal edilerek ödediklerinin yasal faiziyle birlikte iadesini talep ettiği, davacının tapu iptaline ilişkin talebinin bulunmadığı, davanın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı anlaşılmakla davalı tarafça yasal süresinde ve yöntemine uygun şekilde yapılmış yetkisizlik itirazının bulunmadığı, davanın hukuki niteliği gereği kesin yetki kuralı teşkil etmeyen ve yetki itirazı bulunmadığı halde mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki başlıklı 6100 sayılı HMK"nın 12. maddesinin birinci ve üçüncü fıkrasında "1)Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir. 3)Bu davalar, birden fazla taşınmaza ilişkinse, taşınmazlardan birinin bulunduğu yerde, diğerleri hakkında da açılabilir." hükmüne yer verilmiştir. Bu kural kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece re"sen gözetilir.
Somut olayda, davanın taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi ile tapunun iptali istemine ilişkin olduğu tespit edilmiştir. Dosya kapsamında dava konusu taşınmazın bulunduğu yerin Yalova olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, Yalova 1. Asliye Hukuk ( Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Yalova 1. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 22/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.