.....

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı - karşı davalı ... Yönetimi ile davalılardan Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... Yönetimi vekili, kısmî ilân süresi içinde 27.08.2009 tarihli dava dilekçeleri ile ayrı ayrı;....., 364 ada 1, 2, 3, 4, 5 ve 6, 338 ada 1, 2 ve 3, 337 ada 1 ve 2, 191 ada 1, 192 ada 1, 381 ada 1, 308 ada 4, 401 ada 1, 403 ada 1, 404 ada 1 ve 340 ada 1 parsel sayılı taşınmazların orman sayılan yerlerden olduğunu ileri sürerek, tesbitlerinin iptali ve orman niteliğiyle Hazine adına tapuya tescili istemiyle dava açmıştır. Kısmî ilân süresi içinde dava açıldığından dava konusu parsellerin kadastro tutanakları yüzölçüm ve malik haneleri boş bırakılmak suretiyle mahkemeye gönderilmiştir.
Davacılar ..., ... ve ... ise kadastro sırasında orman olarak tesbit gören 101 ada 1 parsel sayılı taşınmaz içinde taşınmazları bulunduğu iddiasıyla zilyetliğe dayalı olarak ayrı ayrı dava açmışlardır.
Mahkemece dava dosyaları birleştirildikten sonra davacı ... Yönetimi"nin ..... Köyü, 364 ada 1, 2, 3, 4, 5 ve 6, 338 ada 1, 2 ve 3, 337 ada 1 ve 2, 191 ada 1, 192 ada 1, 381 ada 1, 308 ada 4 ve 401 ada 1 sayılı parsellere yönelik davasının kabulü ile taşınmazların sırasıyla 350.40 m², 509.89 m², 640.09 m², 453.84 m², 978.06 m², 189.75 m², 1120.70 m², 95,50 m², 109.17 m², 707.44 m², 750.90 m², 666.14 m², 654.99 m², 1226.29 m², 2707.70 m² ve 728.98 m² yüzölçümlü olarak orman niteliği ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline,
Davacı ... Yönetiminin ...... köyü, 340 ada 1, 403 ada 1 ve 404 ada 1 sayılı parsellere ilişkin davasının reddi ile 340 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tarla niteliği ile 550.33 m² olarak ..... oğlu ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 403 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tarla niteliği ile 3602.39 m² olarak Hasan oğlu ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 404 ada 1 parsel sayılı taşınmazın yayla niteliği ile 34215.54 m² olarak Balkaya köyü tüzel kişiliği adına tapuya kayıt ve tesciline; davacılar ..., ... ve ..."nın davalarının reddi ile ..... köyü, 101 ada 1 parsel taşınmazın tutanağına ekli 22/07/2009 tarihli komisyon kararında belirtilen şekilde orman olarak Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline; .... köyü, 397 ada 1 parsel sayılı taşınmazla ilgili olarak açılmış herhangi bir dava bulunmadığından tutanağın olağan usullere göre kesinleştirilmek üzere kadastro müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davacı - karşı davalılardan Orman Yönetimi ile davalı Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, orman kadastrosu ve kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde orman kadastrosu 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanun ile değişik 4. maddesi hükmüne göre yapılmıştır.
Dava, kısmı askı ilân süresi içerisinde açılan kadastro tespitine itiraz davası olup taşınmazların malik haneleri boş bırakıldığından gerçek hak sahibinin mahkemece belirlenmesi gerekmekte olup dava konusu taşınmazlardan 404 ada 1 sayılı parselin yayla vasfında olduğu anlaşılmakla mahkemece çekişmeli taşınmazın sınırları içinde bulunduğu İlçe Belediye Başkanlığı ve Büyükşehir Belediye Başkanlığı dahil edilmeden davaya devamla hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.

-2-
2017/9493 - 2018/1991

6100 sayılı HMK’nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK’nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
442 sayılı Köy Kanununun 37/7 maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1)...... illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2) ...... büyükşehir belediyelerinin sınırları il mülki sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.
Aynı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; "1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur" hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm, Kanunun “Yürürlük” başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince, ilgili İlçe Belediye Başkanlığı ve ..... Büyükşehir Belediye Başkanlığının davaya katılımları sağlanarak taraf teşkili oluşturulmalı, delilleri toplanmalı, ondan sonra davanın esası hakkında bir karar verilmelidir. Kabule göre de dava konusu taşınmazlardan 403 ada 1 sayılı parselin orman içi açıklık olup olmayacağı mahkemece değerlendirilmemiş olması ve 3402 sayılı Kanunun 16. maddesi gereğince mera, yaylak, kışlak, otlak, harman ve panayır yerleri gibi paralı veya parasız kamunun yararlanmasına tahsis edildiği veya kamunun kadimden beri yararlandığı belgelerle veya bilirkişi veya tanık beyanı ile ispat edilen orta malı taşınmaz mallar sınırlandırılır, parsel numarası verilerek yüzölçümü hesaplanır ve bu gibi taşınmaz mallar özel siciline yazılır. Bu sınırlandırma tescil mahiyetinde olmadığı gibi bu suretle belirlenen taşınmaz mallar, özel kanunlarında yazılı hükümler saklı kalmak kaydıyla özel mülkiyete konu teşkil etmezler hükmü karşısında dava konusu 404 ada 1 parsel sayılı taşınmazın yayla vasfı ile Balkaya köyü tüzel kişiliği adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmeside hatalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı - karşı davalı ... Yönetimi ile davalılardan Hazinenin temyiz istemlerinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 20/03/2018 tarihinde oy birliği ile karar verildi.