21. Hukuk Dairesi 2017/3025 E. , 2018/8225 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 27. İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı İsteminin Özeti:
Dava, davacının davalı işyerinde 01.02.1986 tarihinden itibaren çalıştığının, sigortalılığının 01.02.1986 tarihinde başladığının ve 01.12.2013 tarihinde emekliliğe hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı kurum vekili; Salt işe giriş bildirgesinin yeterli olmayıp davacının çalışıp çalışmadığının araştırılması gerektiğine dair cevap vermiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak " Davanın kısmen kabulü ile; 1- Davacının 01/02/1986 tarihinde 506 sayılı Yasanın 79/8.maddesi gereğince sigortalı olarak çalıştığının tespitine, 2- Davacıya 81/B-f bendi gereğince 01/01/2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının tespitine, 3- Fazlaya ilişkin talebin reddine," karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu :
Davalı Sosyal Güvenlik Kurumu vekili; detaylı araştırma yapılması gerektiği, davacının hizmetlerinin tespitini istediği süre itibari ile hak düşürücü sürenin geçtiğini belirtmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Gerekçesinde; İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamından, Anayasal sosyal güvenlik hakkı kapsamında, davacının kimlik bilgilerini içerir, yasal süresinde Kuruma intikal etmiş ve sahteliği de ileri sürülmeyen işe giriş bildirgesi ile dinlenen bordro tanıklarının beyanlarından, dava konusu işe başlama tarihinde fiili çalışmanın kanıtladığı, davacının tahsis talebinde bulunmak suretiyle işten ayrılma iradesini gösterdiği, talebini reddedildiği de gözetildiğinde, çalışmaya devam etmesinin hayatın olağan akışına uygun bulunduğu, aylık bağlanması halinde sonraki tüm sigorta kollarına tabi çalışmaların, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak değerlendirilebileceği, 506 ve 5510 sayılı Kanunlarda yaşlılık aylığının yazılı istek tarihini takibeden aybaşından bağlanacağı düzenlenmiş ise de, yerel mahkemece kurulan hükmün davacının yaşlılık aylığı almaya hak kazandığı tarihi tespite yönelik olduğu, Kurumun aylık başlangıç tarihini belirlemesinin, tahsis talep tarihini takibeden aybaşı olan 01.3.2014 tarihinden itibaren aylığın bağlanmasına dair işlemleri yerine getirmesinin infaz aşamasında mümkün bulunduğu anlaşılmakla, davanın kabulüne dair kararın vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalı Kurum vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz başvurusu :
Davalı Sosyal Güvenlik Kurumu vekili; feri müdahil oldukları, aleyhlerine hüküm kurulmaması gerektiği ve resen nazar alanacak gerekçelerle hükmü temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dosya içeriğinden, aleyhine hüküm kurulan davalı ... Hiz. Tic. A.Ş."nin ... Ticaret Sicil Müdürlüğü" nün 22.10.2015 tarihli yazısına göre 23.01.2014 tarihi itibariyle ticaret sicili kaydının resen silindiği anlaşılmaktadır.
Dava ehliyeti, gerçek ve tüzel kişinin kendisinin veya yetkili kılacağı bir temsilci veya vekil aracılığı ile bir davayı takip etme ve usuli işlemlerini yapabilme ehliyetidir. Dava ehliyeti, dava şartlarından olup davaya bakan hakim tarafından kendiliğinden göz önünde tutulması gerekir.
İhya kararı alınmadan sigorta başlangıç tarihine karar verilebilirse de bir günlük sigortalı çalışmaya dair tespite karar verilemez. Davacının talebi sadece sigorta başlangıcından ibaret olmadığından terkin edilen şirketin ihyası gerekmektedir.
Tüzel kişiliği sona eren şirketin ihyası için tasfiye memuru ile Ticaret Siciline husumet yöneltilerek görevli Asliye Ticaret Mahkemesinde ayrı bir dava açılması için davacı tarafa HMK"nın 52 ve 54. maddeleri hükümleri uyarınca uygun bir önel verilmelidir. Dava açıldığı takdirde ve alınacak sonuca göre eldeki davaya devam edebilme olanağının bulunduğu belirlendiğinde, tüzel kişiliğe tebligat yapılarak usulüne uygun şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasına girilmesi ve davanın sonuçlandırılması gerekir.
Somut olayda, ... Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından ...Hiz. Tic. A.Ş."nin 23.01.2014 tarihinde terkin edildiğinin bildirildiğine göre, adı geçen şirketin Ticaret Sicil Müdürlüğünde kayıtlı adresine TK"nın 35. maddesine göre tebligat yapılması isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş, davalı şirketin ihyasının sağlanması ve tasfiye memuru atanması için dava açmak üzere davacı tarafa uygun bir önel vermek, ihya yapıldığı ve tasfiye memuru atandığı taktirde usulüne uygun şekilde taraf teşkilini sağlamak, söz konusu şirketin sunacağı delilleri de topladıktan sonra işin esası hakkında bir karar vermekten ibarettir.
Yaşlılık aylığına gelince de; yaşlılık aylığına davacının tahsis talep tarihi olan 19.02.2014 tarihini takip eden aybaşından itibaren karar verilmesi gerekirken 49 yaşını ikmal ettiği 27.12.2013 tarihini takip eden 01.10.2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesi hatalıdır.
O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ :Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 13.11.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.