Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2009/6030 Esas 2010/2294 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Tescil ve Alacak

...ile ... aralarındaki tapu iptali tescil ve alacak davasının kabulüne dair Kadınhanı Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 19.09.2006 gün ve 30/125 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R

Davacı vekili, evlilik birliği içinde davalı adına alınan 118 ada 4 parsel ile üzerine inşa edilen evle ilgili alıma ve yapıma vekil edeninin katkıda bulunduğunu açıklayarak 1/2 oranında tapunun iptali ile davacı adına tesciline, bu kabul edilmediği takdirde 2.750 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının cüzi katkısı karşılığı yarı pay istediğini, alıma ve yapıma ilişkin paranın vekil edeni tarafından karşılandığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu, davalının kişisel malları ile edinildiğine ilişkin iddiada bulunulmadığı, mal rejiminin sona ermesi halinde tasfiyenin yarı oranda olması gerektiği gerekçesiyle davanın kabulü ile 118 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 1/2 hissesinin tapusunun iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar, 14.04.1998 tarihinde evlenmişler, 01.03.2005 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün kesinleşmesiyle 17.01.2006 tarihinde boşanmışlardır. Sözleşme ile başka mal rejimi seçilmediğinden eşler arasında 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM.m.170), 01.01.2002 tarihinden itibaren edinilmiş mallara katılma rejimi (TMK.m.218-241) geçerlidir. Dava konusu arsa vasfındaki 118 ada 4 parsel taraflar arasında yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 06.06.2003 tarihinde satın alınarak davalı koca adına tescil edilmiştir. Taraf ve tanık beyanlarından taşınmaz üzerine ev yapıldığı anlaşılmaktadır.
Eşlerden biri, diğerine ait malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuş ise, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkına sahip olur. (TMK.m.227). Eşlerden birine ait edinilmiş mallar üzerinde, diğer eşin mülkiyet veya diğer bir ayni hak talebi söz konusu değildir. (TMK.m . 239/1) Yani katılma rejiminde; eşlere tanınan hak, ayni bir hak olmayıp, şahsi bir haktır. Sadece mal rejimi sona erdiğinde, eşlerin edinilmiş mallara ilişkin artık değerler üzerinde karşılıklı alacak hakkı vardır (TMK.236.m). Açıklandığı gibi davacı kadının evlilik birliğinde edinilen mallarla ilgili davalı kocadan ayın isteme hakkı bulunmayıp değer artış payı veya katılma alacağı istemesi mümkündür. Bu açıklamalar karşısında mahkemece davacının tapu iptali ve tescille ilgili talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmiş olması doğru olmamıştır.
Ancak, davacı tarafın tapu iptali ve tescil isteğinin yanında terditli olarak katılma alacağı isteğinde de bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacının dava konusu taşınmaz ve üzerine yapıldığı anlaşılan evle ilgili katılma alacağı isteği dikkate alınarak taraf delillerinin toplanması ve delillere göre TMK. nun 202 ve devam eden maddeleri gereğince olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 135,00 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine 03.05.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.