22. Hukuk Dairesi 2012/14124 E. , 2013/2954 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA : Davacı, işe başlatmama, boşta geçen süre ücreti, kıdem, ihbar tazminatı ve yıllık izin alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan Etimesgut Belediye Başkanlığının işyerinde diğer davalılar olan taşeron şirketlerin işçisi olarak çalışırken iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini, iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine dair kesinleşen mahkeme kararından sonra süresi içinde işe iade talebinde bulunduğunu, davalı ... tarafından işe davet edildiğini, davet edilen günde işyerine gittiğini ancak önceki haklarının sağlanmaması nedeniyle işe başlamama hakkını kullandığını, ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, bayram tatili ücreti, dört aylık ücret ve işe başlatmama tazminatının faiziyle birlikte tahsilini talep etmiş, talebini bilirkişi raporu doğrultusunda ıslah etmiştir.
Davalı ... vekili, davacının işe iade talebinin kabul edildiğini, işe başlamak üzere belediye de hazır bulunmasının bildirildiğini, belirtilen gün ve saatte işyerine gelen davacının, işe iade talebinde samimi ve iyi niyetli olmadığını, işe başlamadığını, dolayısıyla fesih işleminin geçerli hale geldiğini ve davacının tazminat talebinde bulunamayacağını, iş sözleşmesinin feshedildiği zamanki ücretini alarak çalışmasının fiili olarak mümkün olmadığını, 2010 yılı ihalesini önceki ihaleye göre çok daha düşük işçilik maliyet teklifinde bulunan ... Medikal Ltd. Şti."nin kazandığını ve bu şirketin çalıştıracağı işçilerin ücretlerinin de önceye göre daha az olacağını, alt işverenin ihale sözleşmesinde işçiler için belirlenen ücretin dışına çıkmasının mümkün olmadığını, müvekkilinin ihale makamı olduğunu ve husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı .... Şti. Vekili; davacının müvekkili ile Etimesgut Belediyesi arasında yapılan sözleşme gereğince alınan işlerde çalıştığını, belediye ile olan sözleşme sona erdiğinde işten ayrıldığını, iş ilişkisinin belirli süreli iş sözleşmesinin tamamlanmasıyla sona erdiğini davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Medikal Ltd. Şti. vekili; davacının aynı şartlarla eski işine iade edilemeyeceğinin anlaşılması üzerine davacının işe başlamama hakkını kullandığını ancak bu hakkın kullanılmasının iş mevzuatına uygun olmadığını ve iş sözleşmesini davacının feshettiğini, tazminat talep hakkının bulunmadığını, işyerinin devri tarihinde davacının çalışıyor olması sebebiyle tüm haklarının devralan olarak müvekkil şirkete geçmesinin mümkün bulunmadığını, davacının alacaklarından müvekkil şirketin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davalı belediyeden ihale ile iş alan taşeron şirketler arasında işyeri devri olduğu, iş sözleşmesinin feshinden sonra ihaleyi alan son taşeron şirketin işe iade davasının sonuçlarından sorumlu olacağı, davacının işe iade davasının kesinleşmesinden sonra süresinde işe iade talebinde bulunduğu, işveren belediyece davacının işe davet edildiği, davacı davet edilen günde belediyeye gittiğinde haftanın altı günü çalışacağının bildirildiği, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte davacının haftada üç gün çalıştığı, davacıya aynı çalışma koşullarıyla ilgili açık bir şekilde bildirim yapılmadığı, fesihten önceki çalışma koşullarının sağlanmadığı fesihten önceki çalışma koşulları işyeri uygulaması ile oluştuğundan çalışma koşullarında esaslı değişiklik sayılacağının açık olup, davalının işe başlatma hususunda samimi olmadığı, buna göre davacının işe başlamama hakkı olduğu, davalı ... Medikal Ltd. Şti."nin kıdem ve ihbar tazminatları ve boşta geçen süre ücret alacağı ve işe başlatmama tazminat alacağından sorumlu olduğu belirtilerek, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, devralan yeni alt işveren davalı ... Medikal Ltd. Şti."nin anılan tazminatlardan ve boşta geçen süre ücret alacağı ve işe başlatmama tazminat alacağından sorumlu olduğu, yıllık izin, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram, genel tatil alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davalılardan Etimesgut Belediyesi, ... ve Ticaret Ltd. Şti. ve Ahikent Taahhüt Ticaret Ltd. Şti. hakkında açılan davanın kısmen kabulüne davalı... Temizlik Ltd. Şti. hakkında açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı yasal süresi içinde davalılar Etimesgut Belediyesi, ... ve Ticaret Ltd. Şti. ve Ahikent Taahhüt ticaret Ltd. Şti. vekillerince temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İşe iade davası sonunda işçinin başvurusu, işverenin işe başlatılmaması ve buna bağlı olarak işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücret, ihbar ve kıdem tazminatı konularında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 21. maddesinin 5. fıkrasına göre, işçi kesinleşen mahkeme kararının kendisine tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. Aksi halde işverence yapılan fesih geçerli bir feshin sonuçlarını doğurur. İşçinin işe iade yönündeki başvurusu ciddi ve samimi olmalıdır. İşçinin gerçekte işe başlamak niyeti olmadığı halde, işe iade davasının sonuçlarından yararlanmak için yapmış olduğu başvuru geçerli bir işe iade başvurusu olarak değerlendirilemez.
4857 sayılı Kanun"un 21. maddesine göre işveren işe iade için başvuran işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. Aksi halde feshin geçersizliği davasında belirlenen iş güvencesi tazminatı ile çalıştırılmadığı en çok dört aylık süre ücret ve diğer hakları ödenmelidir. İşverenin işe davete dair beyanının da ciddi ve samimi olması gerekir. İşverenin işe başlatma amacı olmadığı halde işe başlatmama tazminatı ödememek için yapmış olduğu çağrı, gerçek bir işe başlatma daveti olarak değerlendirilemez.
İşçinin işe iade sonrasında başvurusuna rağmen işe başlatılmaması halinde, işe başlatılmayacağının sözlü ya da eylemli olarak açıklandığı tarihte veya bir aylık başlatma süresinin sonunda iş sözleşmesi işverence feshedilmiş sayılır. İhbar ve kıdem tazminatı ile iş güvencesi tazminatı belirtilen fesih tarihindeki emsal işçi ücretine hesaplanır.
İş sözleşmesi geçersiz nedenle feshedilen işçinin süresinde başvurusuna rağmen işe başlatılmaması veya başlatılması halinde çalıştırılmadığı en çok dört aylık süre ücret ve diğer hakları geçersiz sayılan feshi izleyen dönem ücretine göre hesaplanmalıdır.
Somut olayda, davacının süresi içinde işverene ve yeni taşerona işe iade talebinde bulunduğu, davalı asıl işveren belediyece davacının işe iade talebinin kabul edildiğini, işe başlamak üzere belediye de hazır bulunmasının bildirildiğini, belirtilen gün ve saatte işyerine gelen davacının sözleşmenin feshinden önce haftada üç gün çalıştığını aynı şartlarda çalışmak istediğini beyan ettiği, davalı ... yetkililerince haftada altı gün çalışması gerektiğinin söylenmesi üzerine işyerinden ayrılarak işe başlamama hakkını kullandığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davacının iş sözleşmesinin feshinden sonra yeni taşeron ... Medikal Ltd. Şti. ile yapılan hizmet alım sözleşmesinde yeni dönem için davacının çalıştığı pozisyona öngörülen ücret düşürülmüş ve çalışma haftada kırkbeş saat olarak belirlenmiştir. İşveren davacıya işe davetini bu yeni ihale döneminde yeni hizmet sözleşmesine göre yaptığına göre, işverenden yeni ihale döneminde belirlenen şartlara aykırı davranması beklenemez. Davacının yeni hizmet alımı sözleşmesi şartlarının fesih tarihinde uygulanmakta olan hizmet alım sözleşmesi şartlarından aleyhe hükümler içerdiğini ileri sürerek işe başlamamasının gerçek iradesinin işe başlamak olmadığını gösterdiği ortadadır. Bu durumda, davacı her ne kadar işe iade için süresinde başvurmuş ise de işverenin işe başlama davetine rağmen haklı bir neden olmadan başlamadığından işe iadenin sonuçlarından yararlanamaz. Ayrıca davacının son yüklenici firma olan ... Medikal Ltd. Şti."nde çalışması bulunmamaktadır. Bu sebeple davacının önceki dönemlerde olan çalışması nedeniyle talep ettiği dava konusu alacaklardan sorumluluğu da bulunmamaktadır. Davalılardan... Temizlik Ltd. Şti.nin ihale aldığı dönemle sınırlı olmak üzere kıdem tazminatı alacağından sorumlu olduğu gözetilmeden Kültür Temizlik Ltd. Şti. hakkında açılan davanın reddine karar verilmesi de doğru bulunmamıştır. Mahkemece yanılgılı değerlendirme ile verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14.02.2013 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Davacı açmış olduğu işe iade davasını kazanmış. Mahkemenin kararında dört aylık boşta geçen süre ile ilgili alacağın davalı tarafından davacıya ödenmesi gerektiğinin tespiti belirtilmiştir. Görüldüğü üzere; davacıya dört aylık boşta geçen süre ücretinin ödenmesi hususu hiçbir şarta bağlı tutulmamıştır. İşçiye dört aylık boşta geçen süre ücretinin mutlaka ödenmesi gerekir. Davacının işe başlamamış olması boşta geçen süre alacağının ödenmesine engel teşkil etmemelidir. Mahkeme kararının işçi lehine bozulması gerekir kanaatindeyim. Bu nedenle de çoğunluk görüşüne katılamıyorum.