Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/3271 Esas 2022/5733 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Anadolu 29. İş Mahkemesi

Dava, Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, ... Dershanesi'nin kurucusu ve matematik öğretmeni olan davacının yaşlılık aylığı bağlanması talebinin reddedildiğini belirterek kayıtlardan çıkarılan 1 yıl 6 aylık çalışmasının iade edilmesini, talep tarihi olan 23.02.2015 itibariyle aylığa hak kazandığının tespiti ile hak edilen aylıkların faiziyle birlikte şimdilik 500 TL 'sinin davalı Kurumdan tahsilini, aksine kurum işleminin iptalini talep etmiştir.
II- CEVAP
Davalı Kurum vekili, davacının 04/09/1986 - 15/01/2002 tarihleri arasında 4/b sigortalılık tescilinin yapıldığını, 5510 sayılı Kanunun geçici 17. maddesi kapsamında yeniden yapılan inceleme sonunda 01/05/2008 - 03/08/2009 tarihleri arasında borç yükünün 60 aydan yani 5 yıldan fazla olduğunun görüldüğünü, 22/11/2012 tarihinde ilgili madde gereğince primi ödenmiş ay sonu olan 31/12/1991 tarihine 9 terk kodunun işlendiğini, bu işlemden sonra ödenmiş sigortalılık süresinin 5 yıl, 3 ay, 27 gün olarak tespit edildiğini, yalnızca vergi sürelerine karşılık hizmet süresi tescili talebine göre yanlışlıkla esnaf odası üyelik kayıtlarının hizmet hesabından çıkarılarak sadece vergi mükellefiyet sürelerine tabi hizmet tescilinin yapıldığını, tescili yapılan altı yıl on ay hizmetine ilişkin sistemde görünen borcun 30/01/2015 tarihinde ödendiğini, geçici 17. madde uyarınca yapılan hatalı işlemin düzeltilerek ilgili 4/a emeklilik birimine davacının hizmet sürelerinin 1917 gün olarak bildirildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III- MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Kurumun hatalı işlemi nedeniyle ortaya çıkan neticesinin davacı yararına kazanılmış hak yaratmayacağı gerekçesiyle;
“Davacının davasının esastan reddine” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“... Anadolu 29. İş Mahkemesi'nin 17/09/2019 tarihli, 2017/477 Esas - 2019/127 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Yasa'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davacı vekili, davacının kazanılmış hakkının ihlal edildiği, kurum kayıtlarının düzenli tutulmuş olması halinde 2009 yılında davacının borcunun bulunmadığının anlaşılacağı, geçici 17. maddenin eldeki davada uygulanamayacağı gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dosya kapsamına göre, davacının 28.10.1965 doğumlu olup tahsis talep tarihi 23.02.2015 tarihinde 49 yaşında olduğu, ilk sigortalılığının 4/1-a kapsamında 15.04.1986’da başladığı, 16.10.2012 tarihinde kuruma başvurarak, vergi kaydına istinaden Bağ-Kur tescilinin yapılmasını talep ettiği, talebin kurum tarafından kabul edildiği ve 01.01.1992 - 31.12.1992 ile 28.03.1994 - 01.10.1994 arasındaki 543 günlük süreyi 6552 sayılı Yasa kapsamında 30.01.2015 tarihinde ödeyerek 23.02.2015 tarihinde tahsis talebinde bulunduğu, ancak kurumun geçici 17. madde kapsamında bu süreleri durdurarak tahsis talebini zımnen reddettiği anlaşılmıştır.
İlk derece ve bölge adliye mahkemelerince, prim borcunun 5 yıldan daha fazla süreden beri ödenmediği ve primi ödenmiş son ayın son gününe rastlayan 31.12.1999 tarihi itibariyle sigortalılığın durdurulmasına ilişkin Kurum işleminin yasaya uygun olduğu, davacının ilk tahsis talep tarihinde 5300 günlük prim ödeme şartını yerine getirmediğinden aylık bağlanmasına hak kazanamadığı Geçici 17. madde kapsamında ihya hükümlerinin uygulanması gereken hizmet süresine ilişkin primlerin, Kurumun hatalı işlemi ile tahsil edilmesinin davacı yararına kazanılmış hak oluşturmayacağı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmişse de; mahkemece davacıya bu sürelerin ihyası için süre verilip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddi isabetsizdir.
Mahkemece davacıya bu sürelerin ihyası için makul süre verilerek, ihya edilip edilmeme durumlarına göre, yaşlılık aylığı tahsisine dair talep sonucuna göre bir karar verilmelidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak, ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 18/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.