Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2009/4206 Esas 2010/2275 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : tapu iptali, tescil ve katkı payı alacağı

... ile ...aralarındaki tapu iptali tescil olmazsa katkı payı alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Karşıyaka 3. Aile Mahkemesinden verilen 12.05.2008 gün ve 146/484 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı vekili, dava dilekçesinde 9398 ada 28 sayılı parselde zemin dahil 6 katlı binada B blok 11 nolu bağımsız bölüm ile 351 nolu tarla niteliğindeki parselin alımında vekil edeninin katkıları olduğunu belirterek tapu kayıtlarının ½ oranında iptaline ve vekil edeni adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ...’ya dava dilekçesi 7201 sayılı TK. nun 25/a maddesi gereğince Paris Başkonsolosluğunca Fransız PTT. si kanalıyla tebliğ yoluna gidilmiş, davalı ...’nın bildirimi almaya gitmemesi nedeniyle tebliğ işlemi tamamlanmadan evrakın iade edildiği ve taraf teşkilinin böylece sağlanmadığı anlaşılmıştır.
Mahkemece, tapu iptali ve tescil davasının istenemeyeceğini, her iki taşınmazın toplam değerinin 228.950 YTL olduğunu, davacının katkı oranının ½ sine isabet eden miktar 114.475 YTL olup, katkı payı talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle tapu iptali ve tescil davasının reddine, harç değeri olarak gösterilen 4000 YTL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 743 sayılı TMK. nun 170. maddesi uyarınca mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilen taşınmazlara yapılan katkı payı alacağına ilişkindir.
Davanın saptanan bu niteliği karşısında uyuşmazlığın BK. nun genel hükümleri gereğince çözümlenmesi gerekmektedir. Davalı dava dilekçesindeki adrese göre, Fransa’da oturmaktadır. 7201 sayılı Tebligat Kanununun 25/a maddesi gereğince dava dilekçesinin tebliğ yoluna gidilmiş, ancak; Paris Başkonsolosluğunca Fransız Posta İdaresi kanalıyla yapmak istediği tebligatın davalı tarafından almaya gidilmemesi nedeniyle ikmal edilmeden iade edildiği saptanmıştır. Yargılama tutanakları ve dosya üzerinde yapılan incelemede mahkemenin taraf teşkilini sağlamadan davayı sonuçlandırdığı belirlenmiştir. HUMK.nun 73. maddesinde; “Kanunun gösterdiği istisnalar haricinde hakim her iki tarafı istima veyahut iddia ve müdaafalarını beyan etmeleri için kanuni şekillere tevfikan davet etmedikçe hükmünü veremez” denilmektedir. Yani dava dilekçesi yöntemine uygun bir biçimde tüm taraflara veya taraflardan birine tebliğ edilmeden ve taraf teşkili sağlanmadan mahkemenin hükmünü vermesi olanaklı değildir. T.C. Anayasasının 36. maddesi gereğince de, davalının savunma hakkının kısıtlandığı bir gerçektir. Bu haliyle verilen hüküm usul ve kanuna aykırıdır.
Kabul şekline göre de, davacı vekili sadece her iki taşınmazın tapu kayıtlarının ½ oranında iptal ve tesciline karar verilmesini istemiş, bu mümkün olmadığı taktirde bedele hükmedilmesi gerektiği yönünde terditli olarak açılmış herhangi bir dava ve istekleri söz konusu olmamıştır. Kabulüne karar verilen 4000 YTL harç değeri olarak gösterilen miktardır. İstek olmadan bedele hükmedilmesi HUMK. nun 74. maddesine aykırılık oluşturur.
Davalı ... vekili Av. ...’ın temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile usul ve kanuna aykırı olan yerel mahkeme hükmünün açıklanan nedenlerle ve HUMK. nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer tüm hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve 54,00 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine 03.05.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.